«جان اَنگل بولاک» یکی از روزنامه نگاران سرشناس انگلیسی بود که به در اواخر آبان ماه ۱۳۸۹ شمسی در ۸۲ سالگی درگذشت. او علاوه بر روزنامه «دیلی‌تلگراف» و شبکه «بی.بی.سی»، در روزنامه «ایندیپندنت» نیز به روزنامه‌نگاری مشغول بود و به دلیل سفرهای متعدد به خاورمیانه و مشاهدات نزدیکش از بحران های این منطقه، از کارشناسان زبده‌ی این حوزه در غرب به شمار می‌رفت. کتاب‌های متعددی نیز از او به جا مانده است. آن چه پیش رو دارید، مصاحبه ای است که وی با یک خبرنگار جمهوری اسلامی در سال ۱۳۶۵ هجری انجام داده است. وی از جمله معدود خبرنگاران دنیا است که تجربه بازدید از خطوط مقدم جبهه‌ی ایران در «عملیات کربلای۵» را داشته است. مصاحبه‌ی وی پس از ۳۱ سال، به بهانه سال گشت عملیات «کربلای۵» توسط گروه جهاد و مقاومت مشرق، مجددا منتشر می‌شود:
[متن منتشر شده در سال ۱۳۶۵ شمسی]
«جان بولاک»، سردبیر خاورمیانه روزنامه جدیدالتاسیس «ایندیپندنت» که از ۱۹۶۹ تا ۱۹۸۶ نیز مخبر خارجی روزنامه «دیلی‌تلگراف» بوده، در یک مصاحبه اختصاصی با خبرنگاری از جمهوری اسلامی همچنین گفت: ایران واقعا غیرمتعهد است. وی گفت عراق قطعا نمی‌تواند جنگ را ببرداما «صدام» داوطلبانه کنار نخواهد رفت مگر آن‌که شرایط بر او تحمیل شود و مردم عراق از این دگرگونی استقبال می‌کنند. «انقلاب اسلامی» دارد به مردم منطقه نشان می‌دهد که «حکومت اسلامی» امکان پذیر است و تغییراتی که حکومت اسلامی در زندگی مردم ایران ایجاد کرده، کاملا ملموس است.
«جان بولاک» در مورد عکس العمل غرب نسبت به «انقلاب اسلامی» گفت: احتمالا در اوایل با حیرت به آن نگریسته می‌شد و درک کافی نسبت به آن نبود چون ایده‌ی «حکومت اسلامی» چیزی بود که درک آن برای غرب بسیار متفاوت بود. درک این عقیده که مذهب تمام زندگی را در بر می‌گیرد و نه فقط بخشی مجزا از آن را، برای غرب بسیار مشکل بود. تنها تعداد کمی از غربیان در خاورمیانه زندگی کرده و احتمالا آنرا مطالعه کردهاند. برای توده مردم درک «حکومت اسلامی»، بسیار دشوار بوده است.
به خود آمدن غرب در برابر انقلاب، مدت زیادی طول کشیده است. غرب به تازگی به درک «انقلاب اسلامی» شروع کرده است و فهمیده که نوع حکومت آن به وسیله مردم انتخاب شده و این مردم آن را نگاه خواهند داشت، بنابراین غرب باید با آن کنار بیاید.
را برای غرب بسیار مل مالا آنرا مطالعه کردهاند. برای
وی افزود: من معتقدم که این دقیقا نتیجه‌ای است که امریکایی ها در طول حدود یک سال گذشته به آن رسیده‌اند. آن‌ها به جای این‌که فکر کنند «جمهوری اسلامی» از بین خواهد رفت یک‌باره متوجه شده‌اند که این جمهوری واقعیتی غیرقابل انکار است و چون آمریکا یک قدرت بزرگ است، باید باآن کنار بیاند. تصور میکنم کشورهای دیگر غربی نیز متوجه این نکته شده‌اند.
«جان بولاک» در مورد تغییر سیاست غرب در مقابل «جمهوری اسلامی» ایران گفت: «من کاملا از این بابت مطمئنم که طی هشت سال گذشته غرب به این نتیجه رسیده که «جمهوری اسلامی» از بین نمی‌رود و ماندنی است. به نظر من مثل هر حکومت دیگر افراد در ایران تغییر خواهند کرد و این احتمال هم است که تغییراتی هم در روش و سیاست آن بوجود آید، این در هر کشوری یک چیز عادی است، اما انقلاب اسلامی ماندنی است و من از این لحاظ مطمئنم.
این مطلب که ایران حقیقتا «غیرمتعهد» [کشوری که نه از اقمار بل.ک غرب است . نه از اقمار بلوک شرق]است کاملا درک شده است. چه به خوبی تشخیص داده شده که ایران همان قدر نسبت به بلوک «شوروی» مستقل است که از «آمریکا» و من فکر میکنم این یکی از نکاتی است که برتصویر ایران در غرب تاثیر مثبتی گذاشته است.
«جان بولاک» در مورد سرانجام جنگ «عراق» با «ایران»، احتمالات متعددی را پیش بینی می‌کند و می‌گوید: ممکن است با حملات ایران جنگ ادامه یابد و ایران ذره ذره در خطوط ارتش و سرزمین «عراق» پیش‌روی کند. ممکن است به بن بست کشیده شود و یا حتی یک راه حل سیاسی پیداشود. این که عراق نمی‌تواند ببرد کاملا صحیح است من اصلا امکان این را نمی‌بینم، اما عراق ممکن است از خودش دفاع کند و از پیروزی ایران جلوگیری نماید.
«جان بولاک»، مهم‌ترین نتیجه پیروزی «ایران» در جنگ را تغییر حکومت «عراق» می‌داند و می‌گوید: این حکومت در مقایسه با حکومت فعلی «عراق» می‌تواند بسیار متفاوت باشد. در حال حاضر نوع حکومت «عراق» تحت تسلط «حزب بعث» بسیار ظالمانه است. حتی ممکن است حکومت آینده «عراق» مشابه حکومت فعلی ایران باشد.
«صدام» داوطلبانه کنار نخواهد رفت، بنابراین برای ایجاد تحول لزوما باید شرایط آنرا به وجود آورد، اما وقتی این تحول پیش آمد، احتمالا در داخل کشور مورد استقبال قرار خواهد گرفت.پیروزی ایران تعادل قدرت در منطقه را کاملا به هم خواهد زد و ایران را به قدرت برتر تبدیل خواهد ساخت.
وی ادعا کرد: قطعا همه کشورهای دیگر «خلیج فارس» از این تحول به هراس خواهند افتاد و این تحول احتمالا ایران را قادر خواهد کرد عقایدش را آسان‌تر صادر کند.
«جان‌بولا ک» سردبیر خاورمیانه روزنامه «ایندیپندنت» که اخیرا به کشورمان آمده و از منطقه عملیاتی «کربلای ۵»نیز دیدن کرده است، در مورد تغییراتی که انقلاب اسلامی در ایران به وجود آورده است، گفت: مهم‌ترین تغییر احتمالا تغییر ظواهر مردم است. از نظر مد لباس، زنان اکنون چادر می‌پوشند، هیچ چیز بلافاصله نظر را جلب نمی‌کند، تنها پس از این‌که چندین ساعت آن‌جا هستید، در جاهایی که انقلاب تاثیر بسیار زیادی داشته، متوجه تغییرات بیشتری می‌شوید. مثلا مراسمی که یک نفر در قبرستان شهدا در «بهشت زهرا» می‌بیند واقعا جلب توجه می‌کند. تعداد آن‌هایی که خود را فدا کردهاند و روحیه‌ی کسانی که از آن‌جا دیدن می‌کنند، موثر است. ایں قطعا تاثیر عظیمی دارد.
«نماز جمعه» هم چیز بسیار جالبی است که من قبلا هیچ جای دیگر ندیده بودم. حضور توده عظیم مردم در «نماز جمعه» شبیه یک گردهمایی بیداری مذهبی است. روزی که من آن‌جا در تهران بودم آقای «رفسنجانی» سخنرانی میکرد او سخنرانی بسیار داغی نکرد اما در مورد امور خیلی رک سخن میگفت احساسات مردم از جنبه مذهبی آن برخاسته است که بسیار جالب توجه بود و این نشان دهنده شور انقلاب است.
صدها هزار نفر آن‌جا بودند و لابد این صحنه‌ای است در سراسر کشور اتفاق می‌افتد و بنابراین آن‌چه من دیدم تنها بخش کوچکی از یک واقعه بزرگ بود.
وی افزود: من قبل از انقلاب به کرات به ایران سفر کرده بودم و از نظر فیزیکی در سفر اخیرم تحول بزرگی مشاهده نکردم. کلا اوضاع مطابق انتظار بود اما بسیار عجیب بود که در تهران انسان احساس نمی‌کرد، در شهرِ پایتختی به سر میبرد که در حال جنگ است. همه چیز کاملا عادی و آرام بود.
وی در مورد این‌که آیا در سفرش به تهران محدودیتی داشته است گفت: در این رابطه هیچ مسئله‌ای نبود. من هرجایی می‌خواستم رفتم، به هر کسی که می‌خواستم تلفن کردم و مقالاتم را بدون هیچ مشکلی فرستادم. هیچ محدودیتی با دخالتی صورت نگرفت.
سردبیر خاورمیانه روزنامه «ایندیپندنت» در مورد تاثیر «انقلاب اسلامی» در منطقه گفت: تصور میکنم این تاثیر بسیار عظیم بوده است. فکر انقلاب بسیار تازه است و نیروی کاملا جدیدی در منطقه است. این «انقلاب اسلامی» به وضوح چیزی است که مردم دیگر کشورهای منطقه دارند به آن نظاره می‌کنند. آن‌ها می‌بینند انقلاب دارد موفق می‌شود و در ذهن آن ها عقایدی فرو می‌کند که به همین کار دست بزنند و این تفکر را ایجاد می‌کنند که حکومتی از نوع اسلامی امکان پذیر و با دوام است، بنابراین شاید برای اولین بار در کشورهایی مانند «عربستان سعودی» و کشورهای دیگر «خلیج فارس» مردم به این فکرند که نوع حکومت آن‌ها بهترین نیست
آن‌ها می‌گویند مردم در ایران «حکومت اسلامی» دارند و ما مسلمانیم و شاید حکومتی مانند ایران برای ما هم مناسب باشد.
چون این‌گونه عقاید دارد پخش می‌شود ، دولت‌های این کشورها در حال نگاه کردن به اعمال خودند و فکر می‌کنند شاید بهتر است این عمل را به جای آن عمل انجام دهند تا قابل قبول‌تر باشد. انقلاب اسلامی بر تمامی منطقه تاثیر داشته است.
