واریز سود سهام عدالت برای ۴۹ میلیون و ۲۲۶ هزار و ۱۹۳ نفر ایرانی در روزهای اخیر در کانون توجه اغلب رسانه‌ها قرار گرفته، در حالی که هنوز این دارایی با ابهام‌های مختلفی مواجه است.

تاکنون نخستین مرحله، واریز قانونی سود سهام عدالت به ۱۹ گروه جمعیتی_درآمدی صورت گرفته که از این تعداد گروه مددجویان نهادهای حمایتی از جمله کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی با تعداد ۵ میلیون و ۹۶۹ هزار و ۳۲ نفر در کنار روستاییان و عشایر فاقد شغل از تخفیف ۵۰ درصدی پرداخت اقساط تخصیص یک میلیون تومانی سهام عدالت به خزانه کل کشور هستند.

علاوه برگروه فوق، سهام عدالت به گروه‌های دیگری از جمله مددجویان تغییر وضعیت یافته، روستاییان و عشایر، کارکنان شاغل در دستگاه‌های اجیاری، بازنشستگان کشوری و لشکری و تأمین اجتماعی، ایثارگران، دختران کارگر مجردو زنان کارگرسرپرست خانوار مشمول قانون کار،خدام مساجد و امام زاده‌ها و اماکن زیارتی متبرکه و حسینه‌ها، طلاب حوزه‌های علمیه سراسر کشور، بیماران خاص،کارکنان ستادهای نماز جمعه،کارکنان هیات های تحریریه رسانه‌ها،دست اندرکاران امر شناسایی و واگذاری سهام عدالت، مددجویان و کارکنان مؤسسات خیریه،فعالان قرآنی، قالیبافان، زندانیان آزاد شده، تاکسیرانان،درخواست کنندگان مردمی و کارگران فصلی و ساختمانی نیزتعلق گرفته که برای آن‌ها تخفیفی در تخصیص سهام عدالت منظور نشده است.

شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی در جلسه ۲۷ بهمن ماه ۱۳۸۷ بنا به پیشنهاد مشترک وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت تعاون و به استناد مواد ۳۴تا۳۸ قانون اصل ۴۴ آیین‌نامه اجرایی فصل ششم قانون یاد شده با موضوع توزیع سهام عدالت را تصویب کرد.

بر اساس این آیین نامه، سهام عدالت عبارت است از سهام شش دهک درآمدی کشور که به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی واگذار می‌شود، تا در ازای آن شرکت‌های مزبور معادل مبلغ آن، سهام شرکت سرمایه گذاری استانی را از طریق شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستانی به مشمولان سهام مزبور (اعضای تعاونی‌ها) واگذار نمایند.

در ماده ۲ این آیین‌نامه آمده «سازمان خصوصی‌سازی مکلف است، سهام عدالت قابل واگذاری مصوب دولت را در اجرای قانون و به منظور گسترش مالکیت عمومی و تأمین عدالت اجتماعی، حداکثر تا سقف ۴۰ درصد از مجموع ارزش سهام بنگاه‌های قابل واگذاری در هر بازار موضوع گروه ۲ ماده ۲ قانون، براساس مصوبات هیات واگذاری به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی متناسب با تعداد سهامداران شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستانی هر استان واگذار نماید.

مطابق با قانون، تخصیص سهام عدالت به مشمولان آن متناسب با کسر تخفیفات قانونی و اقساط پرداختی انجام می‌شود که برای این منظور فرصتی ۱۰ ساله به منظور تسویه اقساط ناشی از واگذاری یک میلیون تومانی به هر مشمول سهام عدالت از محل سود تقسیمی سالانه شرکت‌های حاضر در سبد سرمایه گذاری‌های سهام عدالت در نظر گرفته شد.

با پایان این فرصت ۱۰ ساله در پایان سال ۱۳۹۴ سازمان خصوصی سازی برگزاری مجامع عادی سالیانه شرکت‌ها در تیرماه و سپس انتظار برای دریافت سود نقدی این مجامع در مهلت ۸ ماهه قانونی در کنار لزوم صدور صورت‌حساب برای مشمولان را بهانه‌ای برای ادامه توثیق این دارایی نزد خود اعلام کرد.

با پایان سال مالی ۹۵ و انتظار برای دریافت سود نقدی مجامع شرکت‌های بورسی حاضر در سبد سهام عدالت پس از برگزاری مجامع سالیانه ، فرصتی شش ماهه به آن دسته از مشمولانی داده شد تا در صورت تمایل الباقی اقساط باقیمانده برای تخصیص سهام عدالت را تا پایان تابستان به خزانه کل کشور واگذار کنند.

در نهایت این مدت با نظر شورای عالی اصل ۴۴ قانون اساسی به مدت یک ماه دیگر تمدید شد، اما از واریز سود نقدی سهام عدالت و گره کور آزاد سازی آن خبری نشد، تا اینکه پس از فروکش کردن اعتراض‌های پراکنده در برخی شهرهای کشور به مشکلات اقتصادی و اجتماعی، واریزنخستین مرحله از سود سهام عدالت با موافقت رییس جمهور در دستور کار سازمان خصوصی سازی قرار گرفت. همزمان لایحه جدید ساماندهی سهام عدالت که از حدود شش سال قبل روی میز دولت باقی مانده بود، یک شبه به مجلس رفت تا راهی برای آزاد سازی این دارایی باز کند.

بر این اساس سود سهام عدالت برای مشمولانی که از تخفیف ۵۰ درصدی اقساط برخوردار بوده‌اند و در عین حال آن دسته از افرادی که الباقی اقساط خود را تا قبل از سال ۱۳۹۶ تسویه کرده‌اند، معادل ۱۵۰ هزار تومان عنوان شد که طی سه مرحله به شماره شبای حساب بانکی آن‌ها واریز می‌شود.

برای سایر مشمولانی که الباقی اقساط باقیمانده برای تخصیص سهام عدالت را پرداخت نکرده‌اند، این سود حدود ۱۰۰ هزار تومان است که در مرحله اول مبلغ ۲۶ هزار و ۶۰۰ تومان برای آن‌ها واریز شده است. دراین بین سازمان خصوصی سازی در اقدامی قابل تأمل اعلام کرده که از سهام تخصیصی به آن دسته از مشمولانی که طی دو مرحله در دهه ۸۰ از سود ۴۰ یا ۸۰ هزار تومانی سهام عدالت برخوردار شده‌اند، خواهد کاست.

به گزارش فارس در جدول زیر سود مصوب مجامع مربوط به شرکتهای سرمایه پذیر سهام عدالت قابل واریز به حساب مشمولان در مقطع ۲۱ دی ماه ۱۳۹۶ آورده شده است .

                                                            (ارقام به میلیارد ریال)

بر اساس این گزارش، در فصل مجامع امسال ۴۹ شرکت حاضر در سبد سرمایه گذاری های سهام عدالت در مجموع سودی معادل ۴ هزار و ۱۹۰ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان برای تقسیم میان مالکان سهام عدالت تصویب کردند که سازمان خصوصی سازی به وکالت از مالکان سهام عدالت تا کنون از این رقم معادل یک هزار و ۲۶۸ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان را دریافت کرده است.

با این اوصاف سازمان خصوصی سازی تا پایان امسال باید مبلغ دو هزار و ۵۰۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان از سود باقی‌مانده مصوب در مجامع ۴۹ شرکت بورسی را وصول و به حساب بانکی مشمولان واریز کند.

 شرکتهای واگذار شده به طرح توزیع سهام عدالت در مقطع  ۱۳۹۶/۱۰/۲۱

بر روی تصویر کلیک کنید

به گزارش فارس از میان سهام  ۳۵ شرکت حاضر در سبد سرمایه گذاری سهام عدالت هم اکنون ۱۴ سهم غیر بورسی وجود دارد که با وجود تاکید قانون برای ارزش گذاری سهام این شرکت ها از طریق تابلوی معاملات بورس و فرابورس سپری شدن ۱۲ سال، هنوز اقدامی در این زمینه صورت نگرفته و این در حالی است که سازمان خصوصی سازی زیانده بودن اغلب این شرکت ها را دلیل عدم ورود آنها به بازار سهام آورده است.

جدول اطلاعات مربوط به شرکتهای پرتفوی سهام عدالت تا تاریخ ۲۱ دی ماه ۱۳۹۶

بر اساس این گزارش، وضعیت تسویه اقساط مشمولان سهام عدالت طی ۱۰ سال نشان می‌دهد، در مجموع معادل ۲۶ هزار و ۶۳۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان از محل سهام عدالت به خزانه کل کشور واریز شده که از این رقم تنها ۲۷ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان از سوی مشمولان این دارایی به منظور تسویه الباقی اقساط تخصیص سهام پرداخت شده است که کمتر از یک درصد مجموع مبالغ واریزی به خزانه است.

جدول وضعیت تسویه اقساط مشمولان سهام عدالت طی دوره ده ساله تقسیط – (ارقام به میلیارد ریال)

گزارش از: رضا امامی