بشر از دیرباز، همکاروان درد و رنج و متحمّل محرومیت و ستم بوده است. مدینه فاضلهای که متفکران و خردوَرزان بشر، سخن از آن میراندند، در حدّ یک آرزوی دست نیافتنی و یک اندیشه رؤیایی (و البته مطلوب) باقی ماند و بشریت، روز به روز، شاهد به مسلخ رفتن بیشتر ارزشهای انسانی و الهیای است که از سوی پیامبران بزرگ الهی به وی شناسانده شده است.
و… عصر ظهور، یعنی پایانی بر همه دردها، رنجها، گرسنگیها، نابسامانیها، بیعدالتیها، کجروی انسانها و باز شدن گرههای کور جوامع انسانی به دست منجی آسمانی. آری! به گواهی همه ادیان بزرگ الهی، آن روز موعود، روز نزول وعده جاوید حق، فرا خواهد رسید و «او خواهد آمد». خواهد آمد و بر طغیان طاغیان، قاطعانه و خشمگینانه، طرح انتقام خواهد ریخت و منتظران صالح را به رکاب خواهد خواند.
۱-آینده بشر
به طور کلّی، آرای مکاتب فکری، فلاسفه و ادیان درباره آینده بشر، به دو دسته تقسیم میشود:
دیدگاه اول: نظری که آینده را به مراتب تاریکتر از وضع کنونی میبیند و معتقد است که قانون جنگل، همه جهان را فراخواهد گرفت، اصل بر تنازع بقا و انتخاب اصلح است، هر قوی ضعیف را میخورد تا سرانجام، کار به دست قویترین رسد.
استدلال این گروه آن است که نگاه واقعبینانه به وضع کنونی جهان، آیندهای امیدبخش را به ما الهام نمیدهد. امروز در جهان، میلیونها گرسنه به انتظار نان و میلیونها بیمار، چشم به راه پزشک داریم، درحالی که در گوشهای دیگر از همین جهان، ده ها بیمارستان برای سگها و گربهها و دیگر حیوانات خانگی ساخته میشود و هزاران تُن گندم اضافی را مقابل دیدگان گرسنگانی که از آنها پوست و استخوانی بیش نمانده، به دریا میریزند.
دیدگاه دوم: نظری دیگر وجود دارد که آینده را روشن میبیند و بشریت را به فردایی نورانی و به دور از کدورتها، ظلم و تبعیضها، رنجها و… بشارت میدهد. برخی از متفکران و روشنفکران و همه ادیان در این گروه قرار میگیرند.
۲-ویژگیهای حکومت مهدوی
مدینه فاضله اسلامی (که در عصر ظهور به دست مهدی آل محمد(ص) بنا میشود) ویژگیهایی دارد که آن را از سایر مدینهها(جوامع)، ممتاز و متفاوت میسازد که در ذیل به بعضی از آنها اشاره میشود:
۱– تشکیل جامعه آرمانی: او دست به تشکیل نظامی اجتماعی خواهد زد که در آن، دورویی و نفاق نباشد، نابسامانی و اختلاف و درگیری جان مردم را به لب نیاورد، انسانها هر کدام به حق خود قانع باشند ؛ جامعهای بر اساس ضوابط و قوانین الهی، به گونهای که انبیا خواهان آن بودند.
۲- حاکم منحصر به فرد: یکی از مختصات حکومت آرمانی اسلام، وجود رهبری معصوم، پاک و منزّه از هر نوع خطا و عیب و نقص است که تنها وابسته به خداست و هیچ تفاوتی بین اقوام و نژادهای بشری نگذاشته، به همه با دید یکسان مینگرد.
۳- برقراری عدالت و رفع تبعیضها: در مدینه فاضله اسلامی، همه جا سخن از عدل به میان خواهد بود، دامنه عدالت موعود تا اقصی نقاط منازل و زوایای ناپیدای جامعه، گسترده میشود. عدالت، مشخصه بارز و برجسته حکومت مهدی خواهد بود و مردم، آن حضرت را از عدل او میشناسند. همچنین عدل آن حضرت، همانند حکومتش گسترده و جهانی خواهد بود.
۴- توسعه علوم و بلوغ فکری بشر: عصر ظهور را میتوان عصر شکوفایی و گسترش علم و دانایی نامید و مدینه آرمانی اسلام را، شهر علم و دانش. با آمدن مهدی(عج)، همان گونه که ظلم و بیداد، جای خود را به عدل و دادگری میسپارد، جهل و نادانی نیز جای خود را به علم و دانایی میدهد. ۲۵ شعبه و شاخه از علوم را که تا عصر ظهور ناشناخته میماند، آن حضرت در میان مردم منتشر ساخته، دستش را بر سر بندگان میگذارد و عقول آنها را با آن کامل و افکارشان را پرورش داده، تکمیل میکند،تا آن جا که زنان، در خانهها، با کتاب خدا و سنّت پیامبر(ص) قضاوت کنند.
در نتیجه، مردمی بلندنظر، با افکاری باز و سینههایی گشاده و همّتی والا و بینشی وسیع پرورش مییابند که بسیاری از مشکلات اجتماعی را در روح خود حل کرده، جهانی از صلح و صفا میسازند.
۵-گسترش ارتباطات: در عصر ظهور، به جهت پیشرفت سریع علم و فنّاوری، وسایل ارتباطات و انتقال اطلاعات، آن قدر پیشرفته خواهد بود که دنیا را همچون کف دست نشان میدهد، و برای آگاهی از اقصی نقاط دنیا، نیازی به وسائل ارتباط جمعی امروز نخواهد بود ؛ بین امام(ع) و مردم نامه رسانی وجود نخواهد داشت یعنی خداوند متعال چنان دانش و بینش یاران و پیروان حضرت را تقویت میکند که میان آنها و آن حضرت، نامه رسان نخواهد بود ؛ با آنها سخن میگوید و آنان سخنش را میشنوند و او را میبینند.
۶- رفاه و آسایش عمومی: در آن روز، رفاه و تنعّم به گونهای خواهد بود که دیگر نیازمندی در سطح جامعه یافت نمیشود، مردم برای دادن صدقات خویش کسی را پیدا نمیکنند، به برکت اجرای عدالت اسلامی و توزیع عادلانه منابع و ثروت، جایی برای فقر و طبقه ضعیف باقی نمیماند. از این رو مدینه فاضله اسلامی، آرمان شهر آسایش و رفاه همگانی خواهد بود.
۷- توسعه خارقالعاده صنایع: در آن عصر به برکت گسترش علوم به دست مبارک مهدی(عج)، جهش علمی ـ تکنولوژی حیرتانگیزی به وجود خواهد آمد که در پرتو آن، از وسایل اطلاعاتی پیشرفته گرفته تا انواع انرژی و تا وسایل پیشرفته سریعالسیر حمل و نقل و وسایل انتقال سریع صدا و تصویر، به طور همگانی و ساده و آسان در اختیار همه پیروان آن حضرت قرار میگیرد.
۸- امنیت: مدینه فاضله و آرمانی اسلام، شهر امنیت و صلح خواهد بود. بی شک، یکی از نیازهای اساسی بشر در هر جامعهای احساس امنیت در ابعاد مختلف زندگی (اعم از اخلاقی، اجتماعی، خانوادگی، اقتصادی، حقوقی و…) است و این مهم در عصر ظهور، تحقق خواهد یافت، آن گونه که قرآن کریم وعده فرموده است: “… امنیت را جایگزین بیمناکی آنان خواهیم کرد.”
۹- دگرگونی زندگی مادی و ایجاد رفاه: در روایت جالبی از امام صادق(ع) این حقیقت به بهترین وجهی بیان شده است. حضرت میفرماید: هنگامی که قائم(ع) قیام کند، حکومت را بر اساس عدالت قرار میدهد و ظلم و جور در دوران او برچیده میشود و جادهها در پرتو وجودش امن و امان میگردد و زمین، برکاتش را خارج میسازد و حقّی به صاحبش میرسد… در این هنگام، زمین، گنجهای خود را آشکار میسازد و کسی نیازمندی را برای انفاق و صدقه و کمک مالی نمییابد ؛ زیرا همگان بی نیاز و غنی خواهند شد.
در روایتی دیگر از پیامبر اکرم(ص) آمده است: «زمین، گنجینههایش را برای او خارج میسازد و وی مال و سرمایه بیشماری بین مردم پخش میکنند.