آفتاب که از مشرق طلوع می کرد ،ابتدا کاخ شاه را روشن می کرد و هفت دقیقه طول میکشید تا بقیه محوطه هم روشن شود; در این هفت دقیقه تمام مهمان ها در سکوت به کاخشاه ایران زمین خیره میشدند که تک و تنها می درخشید.
بعد از آن که آفتاب کاملا طلوع می کرد، صدای شیپور بلند می شد، مهمانها به سمت کاخ می آمدند و “داریوش کبیر” بر تختش می نشست و این شروع مراسم نوروزی سال ۵۳۱ قبل از میلاد بود.
وقوع همه اتفاقات فرخنده تاریخ در ایران باستان مصادف با نوروز بود، آغاز آفرینش، غلبه کاوه آهنگر بر ضحاک ماردوش، تولد سیاوش ، به تخت نشستن کیخسرو و نجات ایران از دشمنی با افراسیاب و به دنیا آمدن زرتشت همه در روز نوروز رخ داد.
با سعید یعقوبی مدیر انجمن شعر و داستان شهرستان آمل در خصوص جشن باستانی نوروز به گفتگو پرداخته ایم.
وی متولد ۱۳۵۸ از شهرستان آمل ؛شاعر ، داستان نویس ، منتقد ادبی است که فعالیت های هنری اش را از سال ۱۳۷۷ در کارگاه عصر دوشنبه آغاز کرد.
سعید یعقوبی در تعریف نوروز گفت: نوروز ، تنها یک قرارداد فصلی نیست. پیمانیست جمعی برای نو شدن ، برای پاسداشت نیکی و زدودن هر آنچه از رخوت زمستان بر روح و روان انسان نشسته است.
وی نوروز را تمثیلی بنیادین برای انسان خواند و بیان کرد: نوروز تمثیلی از پاکی روان انسان است که به طرز هوشمندانه ای با نو شدن طبیعت همراه می شود . آیین نوروز باستانی ایران ، در نقطه ی اعتدال بهاری تقویمی اتفاق می افتد که به قطع بهترین زمان ممکن در تقویم سالانه ، در مقایسه با نو شدن سال در بقیه نقاط جهان است .
یعقوبی فرهنگ غنی ایران باستان را در نوروز دید و عنوان کرد:از چهارشنبه سوری که وصل به نوروز است و طلب پاکی و سوزاندن غمها و بدی ها با سپردن آن به آتش ؛ تا خانه تکانی و نو کردن جامه ها ؛ تا هفت سین که پاسداشت مادر زمین است با جمع آوری هفت گونه گیاه که ریشه در آیین برتری طبیعت دارد.
وی رواج مناسبتهایی مثل ولنتاین را نشانه ی واضح از گسست غمبار دانست و تاکید کرد: گسستن از ریشه های آبا و اجدادی و حرکت به سمت بی هویتی یک جامعه است.
مدیر انجمن ادبی آمل این گسستن را ناشی از کم شدن سطح مطالعه خواند و افزود: اوضاعی که ناشی از فراموشی ریشه های غنی فرهنگی هفت هزارساله دارد. ریشه های تمدن ایران را نه در درازای ۲۵۰۰ سال ، بلکه باید در درازای ۷۰۰۰ سال جستجو کرد. آیینهایی باشکوه که با هجوم بیسوادی مدرن ، کمرنگ شده و آنچه برجای مانده ، یا تهی از معناست و یا به سرعت به سمت بی معنا شدن حرکت میکند.
وی در خصوص علت ماندگاری نوروز بیان کرد: به رغم همه ی تلاشی که برای کمرنگ نمودن آن شده ، اصالت و شکوه این جشن است. اصالتی که مبتنی بر خرد جمعیست. اصالتی که ریشه در گزینش درست زمان تقویمی دارد. اصالتی که ریشه در جزییات هوشمندانه دارد.
سعید یعقوبی در پایان تاکید کرد: همه ی آنچه در گذر زمان ، برای یک ملت بزرگ باقی می ماند و در درازمدت ، رنگی از فرهنگ به خود میگیرد ، بی آنکه کمرنگ شود ، بی شک به دلیل اصیل بودن و فطری بودن آن می باشد. بر اساس دلایل گفته شده درباره ی نوروز ، که نشانه ی زیبایی ، پاکی ، خردورزی و صلح است .
نوروز ،این میراث کهن امروزه تمام تلاشش را می کند که سرنوشتش چون دیگر مراسمات تاریخ به انهدام پیش نرود و ارمغان هایش ،درست مثل گذشته برجان و روح انسانها برجای بماند.
تنظیم و گفتگو از : سمانه قلی پور