امروز در حالی سی و هشتیمن سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی را سپری می کنیم که انقلاب اسلامی در همه حوزهها خصوصا آموزش عالی، با توسعه کمی و کیفی بسیاری همراه بوده است. به قطع و یقین، انقلاب اسلامی از حیث نزدیکی و اثرگذاری بر دانشگاه، یکی از انقلابهای نادر دنیا است.
«منشأ همه سعادت ها، مادی و معنوی از دانشگاه است»، «دانشگاه مبدأ همه تحولات است»، «از دانشگاه باید سرنوشت یک ملت تعیین شود»، «دانشگاه در راس امور است و تقدیر و مقدرات یک کشور بسته به وجود آن است»، «دانشگاه کارخانه انسان سازی است» و …
این جملات امام خمینی(ره) و صدها موضع و جمله دیگر ایشان، که مجال ذکر آنها در این یادداشت نیست، به وضوح بیانگر نگاه رهبر کبیر انقلاب اسلامی به دانشگاه است. در حقیقت در نگاه حضرت امام(ره)، دانشگاه کانون تحولات فردی و اجتماعی در کشور است و بایستی در راس امور قرار گیرد.
سهم تولیدات علمی ایران در دنیا ۱٫۸ درصد است
شهرام نوری مسئول سازمان بسیج دانشجویی مازندران در این خصوص با بیان اینکه به برکت انقلاب اسلامی، جمعیت دانشجویی کشور بیش از ۲۶ برابر گذشته شده است، گفت: طی ۳۸ سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی شمار دانشجویان در ایران از ۱۷۰ هزار نفر به بیش از ۴ میلیون نفر افزایش یافته است.
وی ادامه داد: بنا بر آمارهای رسمی، جمعیت کنونی ایران به نسبت سال ۱۳۵۷ بیش از ۲ برابر شده اما تعداد دانشجو در همین دوره، ۲۷ برابر رشد را نشان میدهد. به عبارت دیگر ۱۷۶ هزار دانشجو به ازای ۳۵ میلیون جمعیت در سال ۱۳۵۷ اکنون به بیش از ۴ میلیون دانشجو برای ۸۰ میلیون نفر جمعیت کشور رسیده است.
نوری در ادامه با بیان اینکه این رشد تنها در حوزه کمی نبوده و در حوزه کیفی نیز ما شاهد رشد بسیاری بودیم، خاطرنشان کرد: بر اساس گزارش موسسه بین المللی اطلاعات علمی (ISI)، تعداد مقالات علمی چاپ شده از محققان ایرانی در مجلات معتبر بین المللی در سال ۱۳۵۷، ۴۵۰ مقاله و در سال ۲۰۱۵ تعداد ۷ هزار و ۸۰۰ مقاله در مجلات باکیفیت چارک اول منتشر کرده است.
مسئول سازمان بسیج دانشجویی مازندران تاکید کرد: مطابق گزارش پایگاه ISI ایران به میزان ۲٫۲ درصد علم برتر دنیا را تولید میکند و این در حالی است که مطابق گزارش این پایگاه سهم ایران از تولیدات علمی دنیا ۱٫۸ درصد است.
نوری در پایان با اشاره به حضور دانشجویان ایرانی در المپیادهای جهانی و موفقیت های روزافزون آنها، تصریح کرد: پس از انقلاب ما شاهد موفقیت هر ساله دانشجویان ایرانی در دست یابی به مقامات جهانی و مدالهای رنگارنگ در المپیادهای علمی در رشتههای مختلف که یکی از شواهد رشد و توسعه علمی کشور است؛ این درحالی است که قبل از انقلاب اسلامی، دانش آموزان ایرانی در المپیادهای جهانی شرکت نداشتند.
انقلاب اسلامی و رویکرد کمی در توسعه دانشگاه
عبدالرضا بابایی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد ساری و رئیس مرکز پسران دانشکده سما ساری نیز در این خصوص با اشاره به رویکرد کمی انقلاب به توسعه دانشگاهها گفت: یکی از مهم ترین مسائل در تحلیل رویکرد انقلاب بررسی توسعه کمی دانشگاهها پس از انقلاب اسلامی است.
وی ادامه داد: تعداد دانشگاهها و مراکز آموزش عالی در سال ۵۷ قبل از انقلاب، ۲۲۳ واحد دانشگاهی بود که بر اساس آخرین آمار در سال ۹۴، تعداد دانشگاهها و مراکز آموزش عالی به ۲۸۰۰ واحد رسیده که ۱۲ برابر رشد داشته است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد ساری افزود: در سالهای قبل از انقلاب توسعه دانشگاهها به نحوی که بتواند نیاز جامعه را برآورده کند اتفاق نیفتاد و در کل کشور تعداد دانشجویان کمتر از ۱۵۰هزار نفر بود، اما به برکت نظام جمهوری اسلامی ایران و متناسب با نیاز جامعه در این زمینه پیشرفتهای بسیار چشمگیری در کشور اتفاق افتاده است.
وی در ادامه سخنانش با اشاره به افزایش تعداد اعضای هیئت علمی دانشگاههای کشور خاطرنشان کرد: تعداد اعضای هیئت علمی از ۷۲۳۰نفر در سال ۵۷ به حدود ۸۰ هزار نفر در سال ۹۵ رسیده است و امروز تقریباً در همه رشتههای مطرح دنیا دکترای تخصصی داریم.
رئیس مرکز پسران دانشکده سما ساری تصریح کرد: امروز به برکت جمهوری اسلامی ایران و توجه این نظام به موضوعات علمی اساتید ما در جهان حرف های بسیاری برای گفتن دارند و بر اساس آخرین آمار منتشره در سال ۲۰۱۶، ۶ استاد ایرانی در جمع ۱۰۰ دانشمند برتر جهان قرار دارند.
بابایی در پایا خاطرنشان کرد: با تمامی این اوصاف آموزش عالی در این سال ها دستاوردهای قابل توجهی داشته است، بویژه این که از دهه های آخر ۵۰ تا کنون بودجه آن حتی دو برابر هم نشده است (از ۵/۱ به ۳/۲)، اما در تمامی مولفه های خود رشدهای ۳۰ برابری، ۶۰ برابری و … را داشته که این دستاورد با سایر نهادها قابل مقایسه نیست.
جایگاه علمیای که در اوج تحریمهای ظالمانه به دست آمد
در پایان باید گفت، وضعیت علمی کشور و جایگاه آن در منطقه و جهان نشان میدهد که رشد سطح آموزش عالی در دوره جمهوری اسلامی نسبت به رژیم سلطنتی، از رشد چشمگیری برخوردار بوده است.
به طور کلی میتوان بیان داشت که ایران در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی تمام تلاش خود را معطوف بر این داشته است تا در عرصه جایگاه علمی در منطقه خاورمیانه و سراسر جهان از موقعیت قابل ملاحظه و شایسته ای برخوردار باشد که براساس آمارهای بینالمللی به نسبت بسیار زیادی در این امر موفق بوده است و این را نباید فراموش کرد که تمام دستاوردهای ایران در دوران پس از انقلاب در شرایطی بدست آمده است که بسیاری از کشورهای صاحب علم و قدرت تمام تلاش شان را با اعمال تحریم و ترور دانشمندان ایرانی انجام دادند تا ایران نتواند به جایگاههای رفیع علمی دست یابد؛ اما به خواست الهی و با تلاش غیور مردمان ایران زمین، دشمنان ناکام ماندند و ایران در حال حاضر جزء قدرت های علمی در دنیا شناخته می شود.