باران نعمت الهی است که همه افراد را سر شوق می‌آورد اما بارندگی در مازندران حکایت دیگری دارد.

مازندران دیار بارانی است ولی این موضوع مردم استان را نگران می‌کند چرا که مدیریت برای بهره‌برداری از این آب‌های سطحی صورت نگرفته است و این مسئله تا جای آزاردهنده می‌شود که در فصل باران از آب‌گرفتگی مردم نالان هستند و در فصل کشاورزی کشاورزان از کمبود آب گلایه‌مند…

آب‌گرفتگی معابر عمومی استان را دقایقی پس از بارندگی شاهد هستیم بارش‌های پاییزی به بسیاری از منازل و حتی بخش کشاورزی خسارت وارد می‌کند.

چاره‌ای که اندیشیده نمی‌شود و امسال را به سال بعد برای حل مشکل حواله می‌کنند و نهایتا آنچه باقی می‌ماند نگرانی از اتفاقات پیش‌رو است و دلی که همش نگران رفتن تمام زندگی به زیرآب است و نمی‌دانند تا کی باید دل‌شان بلرزد؟

*بارش‌های غیرمؤثر و ناگهانی و کاهش روان‌آب در مازندران

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران در مورد وضعیت منابع آبی استان، اظهار کرد: گرچه میزان بارندگی امسال نسبت به دوره گذشته افزایش داشته اما میزان روان‌آب ۱۴ درصد کاهش داشته که دلیل آن بارش‌های غیرمؤثر و ناگهانی بوده که عمدتاً در دشت اتفاق افتاده است.

محمدابراهیم یخکشی ادامه داد: با توجه به اینکه میزان زمین‌ها در شرق استان بیشتر بوده ولی عمده بارش‌ها در غرب مازندران رخ داده است.

وی با بیان اینکه کاهش روان‌آب به دلیل خشکسالی سال‌های قبل نیز بوده است، اضافه کرد: خیلی نباید به بارش‌ها امیدوار باشیم چرا که روند بارش‌ها و روان‌آب‌ها رو به کاهش است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران با اعلام اینکه نیازهای آبی رو به افزایش و در مقابل سرانه آبی رو به کاهش است، تصریح کرد: ضرورت دارد در مازندران سدسازی توسعه پیدا کند و تأمین آب شرب شهرها از سدها تأمین شود.

این مسؤول با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد آب شرب استان از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود که این منابع نیز در معرض تهدید کمی و کیفی است، افزود: با توجه به اینکه تراکم جمعیت در استان بالا بوده و زیرساخت‌های پسماند، زباله و پساب‌ها در استان آماده نشده راهی جزء تأمین آب شرب از سدها نداریم.

یخکشی بیان کرد: در حال حاضر در حال حاضر بخشی از آب شهرهای پایین دست از آب سدهای شهیدرجایی، البرز و میجران انتقال داده و طرح‌های آب‌رسانی نیز در حال اجرا است و نیاز داریم عملیات ساخت سدهای گلورد و هراز نیز تسریع شود.

وی ادامه داد: ۱۰ سد در دست مطالعه نیز باید عملیات عمرانی آن اجرا شود که با بهره‌برداری از این سدها تعداد سدها در مازندران به ۲۲ سد می‌‎رسد تا بتوانیم علاوه بر تأمین آب کشاورزی و مشکلات عمده آب شرب برطرف شود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران با بیان اینکه در بحث انتقال و توزیع آب باید بالغ بر ۲۲۰ هزار هکتار شبکه آبیاری و زه‌کشی احداث شود، یادآور شد: در حال حاضر حدود ۱۷۰ هزار هکتار شبکه آبیاری در دست اجرا داریم

یخکشی با تأکید بر اینکه رودخانه‌ها کانال‌های انتقال اصلی و مجاری مهم آب استان هستند که باید سامان‌دهی شوند، خاطرنشان کرد: برای این کار باید مناطق آسیب‌پذیر شناسایی شوند و کار حفاظتی انجام شود تا در مواقع بحرانی مانند سیلاب میزان خسارت سیل در این مناطق کاهش یابد و مردم آسیب نبینند که برای این کار ۳۵۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.

وی با اشاره به وجود ۸۵ هزار حلقه چاه مجاز در مازندران، گفت: سالانه یک‌میلیارد متر مکعب برای مصارف شرب و کشاورزی تخلیه می‌کند که با توجه به ظرفیت آب زیرزمینی استان خیلی امکان توسعه در این بخش وجود ندارد.

*پرهیز از حفر چاه غیرمجاز

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران با تأکید بر اینکه افراد از حفر چاه غیرمجاز و بدون مجوز پرهیز کنند، خاطرنشان کرد: این کار موجب پیشروی آب شور دریا و بالا آمدن آب شور از کف می‌شود و موجب می‌شود حتی خاک را از دست دهیم و میزان تولید محصول کاهش یابد و حتماً افراد برای بهره‌برداری از چاه به ادارات آب محل سکونت خود مراجعه کنند.

یخکشی با اعلام اینکه آب‌بندان‌ها سرمایه‌های ملی هستند که برخی در اختیار بخش خصوصی و برخی جز اموال عمومی هستند، اظهار کرد: حدود ۸۰۰ قطعه آب‌بندان داریم که علاوه بر بحث تأمین آب کارکردهای دیگری ازجمله گردشگری، پرورش گیاهان زینتی و آبزی‌پروری دارد.

وی در پایان گفت: با توجه به آب‌بندان‌ها نقش کلیدی در حفظ محیط زیست دارند مردم توجه کنند که افراد در بستر و حریم آب‌بندان‌ها دخل و تصرف نکنند که البته با متخلفان به‌صورت جدی برخورد می‌شود.

*مدیریت چالش‌برانگیز بارندگی و منابع آب در مازندران

نماینده مردم ساری و میاندورود در مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگو با فارس، اظهار کرد: یکی از مسائلی که در مازندران همواره حرف است و در برخی مواقع در اظهارنظرها عنوان می‌شود میزان بارندگی استان است که به نسبت کشور از یک رتبه خوبی برخوردار است.

علی‌اصغر یوسف‌نژاد با بیان اینکه مدیریت بر بارندگی و منابع آب یکی از مسائلی است که همیشه در مازندران چالش‌برانگیز بوده است، افزود: در زمان نیاز به آب و تابستان کمبود آب داریم و کشاورزان دچار مشکل خشک‌سالی، کم‌آبی، کاهش محصولات کشاورزی و از بین رفتن دست‌رنج و سرمایه هستند از طرفی دیگر در فصول پاییز و زمستان بارندگی بسیار زیاد که گاهی اوقات به سیل، تخریب و خسارت به کشاورز و جامعه شهری و روستایی منجر می‌شود، اینجاست که حضور دستگاه اجرایی مسؤول که وظیفه ذاتی مدیریت منابع آب است را می‌طلبد.

وی ادامه داد: مسؤولان وزارت نیرو در چنین مسائلی باید ورود پیدا کنند و مهار آب را به طریقی در دستور کار قرار دهند.

نماینده مردم ساری و میاندورود در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه اقدامات خوبی از جمله احداث سدها در سطح استان انجام شده که برخی از نگرانی‌ها برطرف شده است، اضافه کرد: ولی این امکانات کافی نیست و باز هم به اندازه نیاز سد نداریم.

یوسف‌نژاد به وجود آب‌بندان‌های سنتی قدیمی در مازندران اشاره کرد و گفت: به هر حال چند ۱۰ هزار هکتار آب‌بندان با بهره‌وری پایین داریم که بخشی در اختیار بخش خصوصی قرار دارد اگر دولت در زمینه لایروبی ورود پیدا کند بهره‌وری اقتصادی و کشاورزی به همراه دارد و موجب بالا آمدن سطح آب می‌شود که بسیار اثرگذار است.

وی با بیان اینکه نگرانی‌های بسیاری وجود دارد چرا که آب‌های موجود در فصل بارندگی خسارت‌های مضاعف به کشاورزان و خانوار شهری و روستایی وارد می‌کنند، اضافه کرد: پیگیری مجمع نمایندگان مازندران نیز همواره همین موضوع بوده که در بحث مهار آب بتوان کاری کرد که جلوی تخریب و خسارت و مسائل این چنینی گرفته شود.

نماینده مردم ساری و میاندورود در مجلس تصریح کرد: طی ادوار مختلف سدهایی در سطح مازندران ایجاد شد ولی کافی نیست و این وظیفه ذاتی و مأموریت و مسؤولیت وزارت نیرو را می‌طلبد که بتواند نقش‌آفرینی کند و بتواند این مأمورین را به نحو مؤثر و به نفع بخش کشاورزی انجام دهد.

یوسف‌نژاد گفت: البته اقدامات خوبی در این زمینه صورت گرفته ولی مؤثر نبوده است.

*اجرای طرح جامع آب‌های سطحی در ساری

عضو شورای اسلامی ساری در این‌باره در گفت‌وگو با فارس، اظهار کرد: با توجه به بارش‌ شدید پاییزی در مازندران آب‌گرفتگی بحرانی در سطح شهرستان نداشتیم تنها در زیرگذر فرح‌آباد شاهد این موضوع بودیم.

پیری با اشاره به اینکه آب‌گرفتگی در ساری طی بارندگی اخیر گزارش شد، افزود: با توجه به بارش‌های شدید آب‌ماندگی داشتیم.

وی با اعلام اینکه طرح جامع هدایت آب‌های سطحی شهر ساری نزدیک به ۵۰۰ میلیارد تومان هزینه نیاز دارد، اضافه کرد: در بودجه سالانه بخشی از این مسأله اجرا می‌شود.

عضو شورای اسلامی شهر ساری تصریح کرد: در سه سال گذشته نزدیک به ۴۰ کیلومتر کانال در سطح ساری احداث شده است که بخش عمده این آب‌گرفتگی را سامان داد، البته برنامه برای سال‌های آینده است تا به هدف‌گذاری نهایی دست یافت.

پیری خاطرنشان کرد: البته این نکته نباید فراموش شود که شیب شهر ساری به سوی مرکز شهر است به سمت رودخانه تجن نیست و تمام آب‌ها باید پمپاژ شود که این امر کار شهرداری را سخت‌تر کرده است.

وی در پایان از صبوری اهالی شهر ساری از اینکه در هر پروژه‌ای همراه شهرداری هستند تقدیر و تشکر کرد.

به گزارش فارس، همه این مسائل این سؤال را در ذهن به وجود می‌آورد که با توجه به اینکه مازندران استانی کشاورزی است و برای امیدوار کردن کشاورزان بر سر زمین‌ها باید مدیریت بهینه روی منابع آب صورت گیرد تا مازندران همچنان در بحث کشاورزی سرآمد باشد.