مرکز بررسی جرایم سازمان یافته اعلام کرد پس از حدود دو سال کار مستمر و فشرده اطلاعاتی و در پی وصول تعداد فراوانی شکایت و گزارش از جانب خانواده‌های مختلف از شهرهای گوناگون ایران مبنی بر ضرورت پالایش اخلاقی سرویس های پر کاربرد ارتباطی و اجتماعی خارجی به ویژه اینستاگرام، پروژه عنکبوت ۲ را در این محیط با موفقیت به پایان برده و گام بلندی در جهت بهبود نسبی فضای این نرم افزار برای خانواده های ایرانی برداشته است.
در اطلاعیه این مرکز اهداف اصلی اجرای پروژه عنکبوت ۲، موارد زیر اعلام شده است:
۱- حمایت از کیان خانواده و جامعه اسلامی
۲- دفاع از هویت ملی و اسلامی
۳- پالایش و سالم سازی محتوای ناسالم برای نوجوانان، جوانان و خانواده‌های ایرانی
۴- زمینه سازی برای استفاده از فرصت‌های اینترنت
فاز صفر: چرا اینستاگرام؟
بر اساس اطلاعیه منتشره، مهم ترین نتیجه به دست آمده از پژوهش های اولیه این پروژه را می‌توان “هدف گذاری تغییر سبک زندگی ایرانی- اسلامی” از سوی حامیان و گردانندگان پنهان اینستاگرام اعلام و نشانه آن را در اشغال ۲۰ درصدی فضای این شبکه با موضوعات مدلینگ و ابتذال حرفه‌ای یافت.
فاز ۱؛ رصد، شناسایی و تشکیل بانک اطلاعاتی
بر اساس گزارش این مرکز محصول فاز اول پروژه عظیم عنکبوت ۲، اشراف بر تمامی صفحات ایرانی شاخص در اینستاگرام بوده است. در این رصد نتایج قابل توجهی از جمله کشف چگونگی جذب کاربران ایرانی با استفاده از انتشار تصاویر مبتذل و در مواردی مستهجن مدل‌های حرفه‌ای و نیز آماتور ایرانی در پی داشته است. پس از پایان فاز اول، بانک اطلاعاتی دقیق بیش از ۳۰۰ صفحه شاخص در اینستاگرام تشکیل شد که در این بانک مواردی چون مختصات قابل رصد هر صفحه اینستاگرامی از جمله پست‌ها، دنبال کنندگان، دنبال شوندگان و لایک کنندگان و کامنت نویسان، آدرس سایر حساب‌های اینترنتی مانند فیس بوک، لاین، تلگرام، کیک، ایمیل، شماره تلفن، نشانی، شماره حساب‌های بانکی مندرج در هر صفحه به صورت هوشمند جمع آوری شده‌است. بررسی این بانک اطلاعاتی نشان می‌دهد اغلب اقدامات فعالان این حوزه کاملا هوشمند و دارای ساختار شبکه‌ای بوده است.
فاز ۲؛ شناسایی تخصصی و پنهان
اقدام راهبردی دیگر در این پروژه، یافتن خطوط اصلی هدایت‌گر اجرای پروژه اغواگرانه شهروندان ایرانی بود که با تلاش فشرده و پیچیده کارشناسان مرتبط این مرکز “اتاق فکر هوشمند تغییر سبک زندگی و پوشش ایرانیان” و اعضای اصلی آن شناسایی و در فرایند اقدامات بعدی قضایی و اطلاعاتی قرار گرفتند. این اتاق فکر مرکب از فعالان فضای واقعی و مجازی است که گام به گام اقدامات سازمان یافته خود را طراحی کرده و به پیش می بردند. در این مرحله، اطلاعات مردمی دریافتی کمک قابل توجهی به کارشناسان مرکز بررسی جرایم سازمان یافته کرد.
بر این اساس مجموعا ۱۷۰ نفر از مدیران و اداره کنندگان صفحات فوق‌الذکر (شامل ۵۸ مدل، ۵۱ مدیر مزون و طراح لباس، ۵۹ عکاس و آرایشگر و ۲ موسسه فعال در عرصه مد) که موفق به اغوای تعداد قابل توجهی از جوانان شده و خسارات عظیم اخلاقی به بار آورده بودند، شناسایی و شبکه ارتباطی آنها کشف شد. از این تعداد برای ۲۹ تن از مدیران اصلی و مرتبطین آنها پرونده قضایی تشکیل شد که منجر به بازداشت ۸ نفر و احضار بقیه افراد گردید و اماکن مرتبط با جرایم ایشان نیز با حکم قضایی پلمب شد.
این مرکز همچنین از برخورد با مدیران چند صفحه فعال در زمینه تبلیغات اینترنتی در شبکه های ارتباطی خارجی نیز خبر داده است.
مرکز بررسی جرایم سازمان یافته در اطلاعیه خود به حضور و رفت و آمد قابل توجه برخی عناصر در کشورهای همسایه و غربی اشاره کرده و از انجام اقدامات مقتضی و همچنین عملیات برون مرزی چند مرحله برای اشراف و برخورد قاطع با این شبکه خبرداده است که مستندات تصویری آن متعاقبا منتشر خواهد شد.
فاز۳؛ ترسیم مختصات پیاده نظام نفوذ فرهنگی
گزارش منتشره مرکز بررسی جرایم سازمان یافته نشان می‌دهد که جریان ابتذال حرفه‌ای در کشور که یکی از بهترین بسترهای فعالیت و تبلیغ محصولات خود را اینستاگرام یافته است، سه زیر شاخه اصلی دارد:
اول: سیاستها و رویکردها
۱- ترویج ابتذال فراگیر با رواج مدلینگ حرفه‌ای و با هدف عادی سازی بی بند و باری
۲- تولید و تبلیغ پوشش‌های خلاف عرف جامعه ایرانی و لباس‌های نیمه عریان در فضای اجتماعی
۳- ایجاد جذابیت برای دختران و پسران جوان جهت حضور موثر در این فرآیند از طریق پیشنهادات فریبنده کسب درآمد، کسب شهرت و ارضای شهوات
۴- حمایت همه جانبه رسانه‌ای و تبلیغی خارج کشور از مدل‌های حرفه‌ای و ستاره‌سازی از آنها و تشویق افراد غیر حرفه‌ای به ورود به این چرخه برای بالا بردن مصرف تولیدات تبلیغ شده
دوم: بسترهای شکل گیری:
۱- موسسات طراحی مد و پوشش در داخل و خارج کشور
۲- آرایشگاه‌های زنانه حرفه‌ای و نیمه حرفه‌ای
۳- مزون‌ها و فروشگاه‌های البسه زنانه
۴- برگزاری مراسم متناسب با مدلینگ، نظیر شوی لباس و جشنواره زن شایسته ایرانی در کشورهای مختلف
۵- استودیوهای زیرزمینی تولید موسیقی و کلیپ‌های مبتذل
۶- تبلیغ و پوشش کامل رسانه‌ای مدلینگ از سوی ضد‌انقلاب در شبکه‌های ماهواره‌ای و پایگاه‌های خبری
۷- صفحات پر بازدید با استفاده از نام افراد مشهور یا موضوع خاص و جذاب
سوم: فعالان و کاربران
۱- عکاسان
۲- آرایشگران
۳- مدل‌های حرفه‌ای و آماتورها
فاز ۴: جمع‌بندی و هشدار به متخلفان
مرکز بررسی جرایم سازمان یافته در پروژه عنکبوت ۲ موفق به شناسایی سرپل‌های خارجی و مدیریت جریان داخلی این پروژه شده و در اقدامات خود به مجموعه تفصیلی از ارتباطات بین‌المللی فعالان داخلی مدلینگ با مؤسسات فعال و سازمان‌های مردم نهاد با پوشش فرهنگی در سطح بین‌المللی دست یافته است. نگرانی فزاینده خانواده‌های ایرانی که منجر به وصول هزاران نامه و ایمیل به این مرکز شده، باعث شد تا این مرکز رسیدگی به این مسئله را در اولویت‌های خود قرار دهد.
در بخش دیگر از این اطلاعیه آمده است برخی افراد بکارگیری شده به عنوان مدل در این پروژه دارای سوء سابقه قضایی و از آسیب‌دیدگان اجتماعی هستند.
این مرکز در پایان اطلاعیه خود، چند نکته را متذکر شده است:
۱- برخوردها با افراد و جریان‌های ضدفرهنگی و هنجارشکن در حوزه پیام‌رسان‌های تلفن همراه به خصوص تلگرام با جدیت در دستور کار قرار دارد. هیچ حاشیه امنی برای مدیران، دست اندرکاران تولید محتوا و شبکه های تبلیغاتی مرتبط با ایشان وجود ندارد. این افراد منتظر برخوردهای قضایی متناسب از جانب دستگاه قضا باشند.
۲- مرکز بررسی جرایم سازمان یافته بر خود لازم می‌داند با کاربران و عواملی که با فعالیت‌های خاص خود، نام ایران و ایرانی را در کشورهای حاشیه خلیج فارس خدشه‌دار می‌کنند؛ نیز به صورت جدی برخورد نماید. این مرکز بر بخش‌های گوناگون این موضوع، اشراف کامل اطلاعاتی دارد و به زودی ابعاد مختلف آن را اطلاع‌رسانی خواهد کرد.
۳- لازم است با برنامه ریزی‌های ضروری دستگاه‌های ذیربط، بستر مناسب برای فعالیت و رشد ابزارها و نرم افزارهای ارتباطی بومی فراهم شود و فرصت برای بهره‌برداری مطلوب از این امکانات بدون آسیب به بنیان‌های اخلاقی و خانوادگی فراهم گردد.
۴- لازم است شورای عالی فضای مجازی به عنوان قرارگاه راهبردی و عملیاتی فضای مجازی در کشور، نقش فعال و موثری ایفا کرده و فضای فعالیت سالم و امن را برای جوانان و خانواده‌ها فراهم آورد تا آسیب‌های این حوزه به حداقل برسد و امکان بهره‌برداری از فرصت‌های فضای مجازی در دسترس قرار گیرد.
۵- خانواده‌ها نیز به عنوان رکن رکین جامعه لازم است حضور موثر در کنترل این فضاهای جدید داشته باشند. مسئولیت پیشگیری و کنترل فقط بر عهده حاکمیت نبوده و لازم است ورود خانواده در این حوزه جدی باشد.
۶- مرکز بررسی جرایم سازمان یافته همچنان آماده دریافت گزارش‌ها و اطلاعات مردمی، پیرامون موضوعات اشاره شده در این اطلاعیه است. این گزارش‌ها نقش بسیار موثری در اجرای پروژه عنکبوت ۲ داشته است. هموطنان عزیر می‌توانند گزارش‌های خود را از طریق سامانه تعاملی گرداب به آدرس (my.gerdab.ir) به این مرکز ارسال نمایند.
