صنعت موبایل در سال ۹۴ همچون سال های گذشته فراز و فرودهای خاص خود را داشت. اما در گزارش حاضر تنها به دنبال آخرین تحولات سخت افزاری و معرفی محصولات مطرح سال گذشته نبوده و به صنعت موبایل و تحولات آن نزد ایرانی ها نیز پرداخته ایم. لذا در گزارش حاضر به قابلیت های پرطرفدار گوشی ها، بازی ها، گوشی ها و کاربردهای موبایل مورد علاقه کاربران ایرانی و موارد دیگر پرداخته ایم. بنابراین مقدمه را کوتاه کرده و سر اصل مطلب می رویم.

پرطرفدارترین قابلیت ها در گوشی های هوشمند

در سالی که گذشت عرضه برخی قابلیت ها از سوی سازندگان موبایل چندان مورد توجه و استقبال کاربران قرار نگرفت، اما در این میان بودند تغییراتی که با خشنودی کاربران مواجه شدند که در ادامه به اهم این موارد پرداختیم.

* نمایشگرهای خمیده

تولید نمایشگرهای خمیده و یکپارچه با ابتکار Samsung از جمله مواردی بود که در سال جاری مورد توجه کاربران زیادی قرار گرفت. این کمپانی با دستیابی به تکنولوژی تولید این نمایشگرها توانست تعریف جدیدی از شکل صفحه نمایش به بازار معرفی کند. نمایشگرهایی که از دو طرف خمیده بوده و فضای بیشتری در اختیار کاربران قرار می دادند و در عین حال وظایفی نیز برعهده داشتند.

استقبال از این طراحی به قدری بود که Samsung آن را در Galaxy S6 Edge+ نیز تکرار کرد و حتی یکی از پرچمداران جدید خود را نیز با این نمایشگر روانه بازار کرد. البته این نمایشگر فقط توجه کاربران را به خود جلب نکرد و گفته می شود شرکت های چینی هواوی، شیائومی و ویوو نیز به تازگی قراردادهایی در رابطه با تولید نمایشگرهای خمیده برای گوشی هایشان با سامسونگ امضا کرده اند.

* حافظه قابل ارتقا

در سال گذشته حذف اسلات کارت حافظه در گوشی های هوشمند با پیشگامی اپل اتفاق افتاد، بعد از آن سامسونگ نیز همین رویه را در پرچمدارانش در پیش گرفت و ظرف مدت کوتاهی کمپانی های زیادی به تبعیت از آنها، اقدام به حذف اسلات کارت حافظه در گوشی هایشان کردند. این کار انتقادات فراوانی را از طرف کاربران به همراه داشت، اما کمپانی ها در پاسخ به این انتقادات دلایلی مانند امنیت بیشتر، سرعت بالاتر و عمر طولانی تر گوشی ها را عنوان کردند و تنها چیزی که ماند سود سرشار آنها از اختلاف قیمت بین گوشی ها با حافظه های داخلی بالاتر بود.

اما درنهایت این انتقادات به نتیجه رسید و بیشتر کمپانی ها برای رقابت با سایرین این قابلیت را به گوشی های خود بازگرداندند. Samsung نیز برای عقب نماندن از قافله، در پرچمداران ۲۰۱۶ خود، S7.S7Edge این قابلیت را احیا کرد و علت حذف آن در مدل های پیشین را فقط محدودیت در طراحی دانست.

* باتری های قابل تعویض

همزمان با پیشرفت طراحی در گوشی های هوشمند و به ویژه با رواج تولید گوشی های ضدآب، امکان دسترسی به باتری توسط کاربر به طور کلی از بین رفت و اغلب گوشی ها با بدنه یکپارچه به بازار آمدند.

با تغییر جنس بدنه از پلاستیک به فلز و وفور باتری های تقلبی در بازار، اعتراضات کاربران برای بازگرداندن این قابلیت نتیجه بخش نبود و در حال حاضر عده کمی از کمپانی ها گوشی هایی با باتری قابل تعویض تولید می کنند، اما با وجود اهمیت زیاد باتری ها در گوشی های هوشمند و نیاز کاربران به جایگزینی آنها، این قابلیت همچنان از محبوبیت زیادی بین کاربران برخوردار است.

بازی های پرطرفدار در بین ایرانیان

ایرانی ها در سالی که گذشت فقط بالغ بر ۲۰۰ میلیارد تومان پول خرج بازی محبوب خود کردند. رقم بی سابقه ای که بهت بسیاری از کارشناسان را در پی داشت. اما دو بازی پرطرفدار ایرانی ها چه بودند؟

* Clash of Clans

بازی Clash امسال نیز همچنان میان ایرانی ها پرطرفدار بود، با این تفاوت که در سال جاری افراد میانسال بیشتری به جرگه Clasherها پیوستند و بر تعداد کلش بازان ایرانی بیش از پیش افزوده شد.

بماند که در این میان برخی شرکت ها نیز با سوءاستفاده از این وضعیت به فروش Gem روی آورده اند، آنها با دریافت آدرس ایمیل و پسورد افراد و پس از دریافت مبالغ مورد نظر خود، تعهد می کنند تا Gem مورد درخواست Clasher را در اختیار او قرار دهند، اما این اتفاق هرگز رخ نمی دهد و آنها به همین راحتی از افراد زیادی کلاهبرداری می کنند.

* Royal Clash

این بازی نیز توسط شرکت سازنده Clash of Clans یعنی Super Sell طراحی شده و توسط خود این شرکت به Clasherها معرفی شده است. بازی Royal بیشتر برپایه شانس طراحی شده و بخت و اقبال بازی کنندگان به Chestهای دریافتی آنها بستگی دارد، در این بازی برخلاف Clash امکان مسابقه دو فرد از یک کلن به صورت آنلاین وجوددارد، قابلیتی که به دلیل استقبال گسترده از آن ممکن است در Clash of Clans نیز گنجانده شود.

هفت کاربرد گوشی های هوشمند در میان ایرانیان

در سالی که گذشت هفته نامه عصر ارتباط یک تحقیق مدیانی درخصوص بیشتری دلایل استفاده جوانان ایرانی از گوشی های موبایل انجام داد که نتایج عجیبی به همراه داشت و در رسانه های مختلفی نیز بازتاب داشت.

* بازی

بر این اساس با توجه به جمعیت جوان کشور که طبق آخرین آمار ۲۵ درصد  جمعیت کل کشور را تشکیل می دهد، استفاده از گوشی های هوشمند برای بازی از رایج ترین کاربردهای این وسیله در بین جوانان ایرانی است. جوانان ایرانی روزانه ۲ تا ۴ ساعت از عمر خود را به پای بازی های موبایلی می ریزند.

* پیام رسان های موبایلی

رایگان بودن ارسال پیامک و برقراری تماس، کاربران زیادی را به سمت استفاده از پیام رسان های موبایل سوق داده به طوری که براساس اعلام وزارت ارتباطات در نوروز سال ۹۴، سه اپراتور کشور مجموعا با ۹ میلیارد کاهش پیامک به نسبت سال قبل مواجه شدند. انتظار داریم که در سال پیش رو نیز این روند کاهشی همچنان ادامه داشته باشد. این برنامه ها نیز روند ۱ الی ۳ ساعت از وقت قشر جوان جامعه ما را بر باد می دهد.

* عکاسی و فیلم برداری

رواج استفاده از شبکه های اجتماعی، به رونق بیشتر عکاسی یا گوشی های هوشمند انجامید و از طرفی دیگر ثبت تصاویر زیبا، تمایل افراد برای عضویت در شبکه های اجتماعی و به ویژه اینستاگرام را دوچندان کرد. تحقیقات ما نشان داد که اغلب جوانان حداقل روزی یک بار از گوشی خود برای عکاسی استفاده می کنند و آن را در شبکه های اجتماعی به اشتراک می گذارند.

* گوش دادن به موسیقی و تماشای فیلم

نکته قابل توجه دیگر اینکه جوانان ایرانی به طور متوسط ۳۰ دقیقه تا یک ساعت در روز را با گوش دادن به موسیقی سپری می کنند، اما در رابطه با تماشای فیلم وضع اندکی متفاوت است، میزان استفاده از موبایل برای تماشای فیلم، نسبت به گوش دادن به موسیقی کمتر است و به طور متوسط روزانه، نیم ساعت از وقت جوانان ایرانی را به خود اختصاص می دهد.

* وبگردی و استفاده از شبکه های اجتماعی

اگرچه بازار شبکه های اجتماعی به گرمی گذشته نیست اما تحقیق سال ۹۴ ما نشان داد روزانه حداقل ۴۰ دقیقه از وقت جوانان در کشور ما به گشت و گذار با موبایل در اینترنت و شبکه های اجتماعی سپری می شود.

* مکالمه

بالاخره نوبت به قابلیتی رسید که روزی هدف اولیه از تولید گوشی های هوشمند به شمار می رفت، مکالمه با گوشی هوشمند برای جوانان ایرانی از محبوبیت زیادی برخوردار نیست. بررسی ها نشان می دهد که جوانان تنها زمانی به سراغ استفاده از این قابلیت می روند که شرایط استفاده از سایر امکان های ارتباطی فراهم نباشد.

* پیامک

و در نهایت اینکه در تحقیق میدانی ما موارد استفاده از پیامک به آخرین کاربرد و مواقعی که دسترسی به اینترنت وجود ندارد محدود شده و در این مواقع غالبا از آن برای تبریک اعیاد و یا ارسال پیامک های تبلیغاتی توسط شرکت ها استفاده می شود.

هفت گوشی مورد علاقه ایرانیان از نگاه گوگل

همه ساله سایت های تبلیغاتی اخبار متعددی از گوشی های برتر در ایران و دنیا را در اختیار کاربران می گذارند که هیچگاه به وضوح معیار این انتخاب ها روشن نبوده و بیشتر جنبه تبلیغ برای برندهای خاصی را دارد. ما در عصر ارتباط اما مبنای کار خود را روی میزان جست و جوی ایرانی ها در سال ۹۴ در گوگل گذاشتیم و نتایجی به دست آوردیم که جای شبهه زیادی نمی گذاشت، چرا که منطق گوگل تکرر در جست و جو بوده و نه تبلیغات!

ناگفته نماند که ترتیب گوشی ها به مفهوم پرفروش بودن آنها نیست بلکه صرفا معرفی پرطرفدارترین گوشی های هر برند نزد ایرانی ها بوده است.

* Samsung Galaxy S7

تا چندی پیش Galaxy S6 عنوان برتین گوشی مورد جست و جو در گوگل را یدک می کشید، اما با عرضه پرچمداران جدید سامسونگ، Galaxy S7 و Galaxy S7 Edge کاربرانی ایرانی توجه بیشتری به این دو گوشی نشان دادند.

* iPone 6

شرکت اپل نیز امسال دو پرچمدار به بازار عرضه کرد، iPhone 6S و iPhone 6S+، اما کاربران ایرانی ظاهرا ترجیح دادند تا گوشی مورد نظر خود را از بین پرچمداران ۲۰۱۴ این کمپانی انتخاب کنند. در این میان iPhone 6 با اقبال بیشتری از سوی کاربران رو به رو شد.

* Sony Xperia Z1

از میان شش نسل از خانواده اکسپریا، Z1 بیشترین جست و جود را در سال جاری از سوی ایرانی ها به خود اختصاص داده است. امکانات خوب این گوشی هنوز هم می تواند انتظارات بخش زیادی از کاربران را برطرف کند.

* HTC One M8

در میان گوشی های شرکت اچ تی سی نیز One M8 به دلیل استفاده از قاب تمام فلزی، بازگرداندن درگاه کارت حافظه به گوشی و از همه مهم تر استفاده از بلندگوهای BoomSound توانسته بیشترین توجه را از دریچه جست و جوی گوگل به خود اختصاص دهد.

* Huawei P8

گذار Huawei از تولید میان رده ها به گوشی های پرچمدار، در سال ۲۰۱۵ و با تولید P8 نمود بیشتری یافت. قیمت مناسب این گوشی در کنار قابلیت هایی در حد پرچمداران استقبال خوب کاربران را در پی داشت و افراد بیشتری را به استفاده از گوگل برای بررسی دقیق تر ویژگی های این گوشی ترغیب کرد.

* Lenovo K3 Note

گوشی K3 Note شرکت لنوو نیز آمار بیشترین جست و جو را در قیاس با سایر مدل های این برند چینی در میان ایرانی ها در سال گذشته به خود اختصاص داد، این گوشی از قابلیت شارژ سریع بهره می برد و قابلیت پشتیبانی از دو سیم کارت را داراست.

* ZTE Nubia Z9

در نهایت اینکه کاربران ایرانی در جست و جوهای خود Nubia Z9 شرکت زد تی ئی را مورد توجه قرار داده اند. فاصله ۰٫۸ میلیمتری صفحه نمایش این گوشی از بدنه خارجی جزو امتیازاتش است که سبب شهرت آن به عنوان گوشی بی حاشیه شده است.

قابلیت هایی که عقب مانده اند

اما دنیای گوشی های موبایل برخلاف پیشرفت های همه جانبه از جهاتی نیز با عقب ماندگی هایی مواجه شد که البته گله و شکایت کاربران این ابزار را در پی داشت. از جمله قابلیت هایی که با وجود پیشرفت ها، نتوانستند ارتقا یابند، می توان به این موارد اشاره کرد.

* باتری

جاماندن باتری ها از قافله پیشرفت تکنولوژی، داستان تازه ای نیست، هرساله بر کارایی های گوشی های هوشمند افزوده می شود اما اتفاق قابل توجهی در مزینه پیشرفت باتری ها رخ نمی دهد، بهبودهای نرم افزاری و به کارگیری پردازنده های کم مصرف نیز اگرچه تاثیرات مثبتی در زمینه افزایش طول عمر باتری ها داشته اند اما هرگز نمی توان آنها را به عنوان راه حل مطلوب برای حل این معضل درنظر گرفت. تولید باتری با طول عمر بالا، زمینه رقابت تنگاتنگی بین کمپانی ها به وجود آورده، بدون این که هیچ یک نسبت به دیگری به برتری قابل توجهی دست یابد. در سال جاری نیز شاهد درجا زدن کمپانی ها در پیشبرد این فناوری بودیم.

* قابلیت ضدآب بودن

این ویژگی در گوشی های هوشمند، نه تنها پیشرفت نکرده، بلکه با پسرفت هایی نیز مواجه شد. IP68 به عنوان بالاترین گواهینامه در زمینه ضدآب و گرد و غبار بودن در سال ۲۰۱۴ و با گوشی Xperia Z3 از شرکت سونی به بازار عرضه شد، جالب است بدانید که از آن زمان تاکنون نه تنها این میزان از مقاومت، بدون تغییر باقی ماند و افزایش نیافت بلکه از کاربران خواسته شد تا گوشی های ضدآب خود را زیر آب نبرند!

علاوه بر این محدودیت های دیگری نیز در استفاده از گوشی های ضدآب درنظر گرفته شد و طی اطلاعیه ای رسمی به آگاهی کاربران رسید، حتی کمپانی سامسونگ در پرچمداران ۲۰۱۵ خود، S6.S6 Edge این قابلیت را خذف کرد که انتقادات زیادی در پی داشت، در نتیجه پرچمداران ۲۰۱۶ این کمپانی دوباره به این قابلیت البته با همان استانداردهای سابق مجهز شدند.

* نمایشگرهای انعطاف پذیر

«تولید می کنیم چون می توانیم»، روزی تنها انگیزه از تولید گوشی های انعطاف پذیر به شمار می آمد،تولید گوشی هایی که بتوان آنها را تا کرد و در جیب گذاشت، میزان انحنای نمایشگر آن را تغییر داد و یا حتی آن را، لوله کرد و در هر محفظه با هر اندازه ای جای داد، اما تولید این گوشی ها آنقدرها هم ساده نبود و تکنولوژی آن هنوز مراحل بسیار اولیه خود را طی می کرد، با این وجود برخی کمپانی ها به تحقیق در این زمینه پرداختند و برخی دیگر مانند کمپانی LG دست به تولید چنین گوشی هایی زد، LG Flex و LG Flex 2 نتیجه تلاش LG در این زمینه بودند که البته تجربه موفقی برای این شرکت به حساب نیامد و تنها این نکته را به اثبات رساند که هنوز برای دستیابی به چنین فناوری هایی راه درازی در پیش است.

قابلیت های پرطرفدار گوشی های هوشمند

اما در سال ۹۴ شاهد افزودن قبالیت های جدیدی به گوشی های هوشمند بودیم که برخی از آنها در مدت کوتاه از عرضه با استقبال کاربران مواجه شد و به همین جهت انتظار پیشرفت و تداوم توسعه این قابلیت ها در سال پیش رو نیز می رود. برخی از قابلیت های پرطرفدار به این شرح هستند:

* لمس سه بعدی

قابلیت لمس سه بعدی یا ۳D Touch برای اولین بار توسط اپل طراحی شد و آیفون های ۶S.6S Pkus در سال جاری به عنوان اولین گوشی های مجهز به این قابلیت روانه بازار شدند، البته قبل از آن هواوی چیزی شبیه به این قابلیت را در Huawei Mate S معرفی کرد تا نام خود را به عنوان نخستین کمپانی که از قابلیت Furth Touch بهره گرفته به ثبت برساند، اما به نظر می رسد این امکان در آیفون های اپل به بلوغ بیشتری رسیده و وظایف بیشتری برای آن تعریف شده است، این قابلیت را می توان مهم ترین تغییر در رابط کاربری گوشی های هوشمند پس از عرضه امکان مالتی تاچ دانست.

* شارژ سریع و بی سیم

با وجود پیشرفت تکنولوژی، هنوز تنها راه ارتقای ظرفیت باتری ها در گوشی های هوشمند، استفاده از باتری های بزرگ تر است اما فضای محدود گوی های هوشمند اجازه چنین کاری را به طراحان نمی دهد، بنابراین آنها به استفاده از راهکارهای دیگر برای حل این معضل روی آورده اند. یکی از این راه ها کوتاه کردن زمان شارژ با استفاده از قابلیت نخستین بار توسط شرکت کوالکوم معرفی شد، نکسوس ۶ با این فناوری عرضه شد، سامسونگ نیز Galaxy S6 خود را به شارژ سریع مجهز کرد و توانست زمان شارژ صفر تاصد باتری ۲۵۵۰ میلی آمپری آن را به یک ساعت و ۱۸ دقیقه برساند.

با توجه به این که در حال حاضر شارژ باتری در گوشی های هوشمند، به ندرت بیش از یک روز دوام می آورد، اتسفاده از قابلیت شارژ بی سیم نیز امکان دیگری است که حداقل کاربر را از حمل شارژ بی نیاز می کند، استفاده از این نوع شارژرها در فرودگاه ها، رستوران ها و سایر اماکن عمومی روز به روز در حال گسترش است اما به دلیل قیمت بالای شارژ بی سیم، کمپانی هایی که گوشی های خود را با این فناوری وارد باز می کنند، از ارایه آن به همراه گوشی خودداری می کنند تا بتوانند قیمت کالای خود را نسبت به رقبا پایین نگاه دارند.

* NFC

یکی از قابلیت هایی که رد سال جاری مورد توجه قرار گرفت و به کارگیری آن به سرعت در حال گسترش است، استفاده از گوشی در پرداخت های الکترونیکی است. اپل در آیفون ۶ خود قابلیت Apple Pay را گنجاند و در آن از فناوری NFC استفاده کرد. طولی نکشید که سامسونگ نیز در Galaxy S6، از سیستم Samsung Pay استفاده کرد. بی تردید مهم ترین کاربرد این فناوری، پرداخت پول از طریق گوشی های هوشمند است. به این صورت که کاربر اطلاعات مربوط به کارت اعتباری خود را در گوش یذخیره می کند و در زمان خرید، گوشی را به دستگاه NFC خوان نزیدک می کند و پرداخت صورت می گیرد. البته استفاده از این قابلیت در ایران به علت مسایل زیرساختی و قانونی میسر نیست.

مهم ترین تهدیدات در رابطه با گوشی های هوشمند

اما امروزه و با گسترش کاربری موبایل ها، تهدیدات مرتبط با این وسیله نیز به سرعتر رشد یافته و توجه هکرها و خرابکاران زیادی را به خود جلب کرده است. برخی از مهم ترین مشکلات کاربران موبایل در سالی که گذشت از این قرار است:

* بدافزارها و باج افزارها

از جمله خطراتی که همواره کاربران گوشی های هوشمند را تهدید می کند، انبوه بدافزارهایی است که به روش های مختلف زمینه سوءاستفاده از اطلاعات شخصی و بانکی کاربران را فراهم می کند. نکته مهم در رابطه با بدافزارها، دشواری شناسایی آنها توسط کاربر است چرا که آنها معمولا در دل کلیپ ها و نرم افزارهای کاربردی دیگر مخفی شده و خود را به گوشی های هوشمند می رسانند، آنها می توانند کنترل گوشی ها را در دست گیرند و بدون اطلاع فرد از سیم کارت وی تماس گرفته و یا پیامک ارسال کنند، به دوربین گوشی دسترسی پیدا کنند و بدون اطلاع صاحب گوشی از محیطی که وی در آن قرار دارد عکس و فیلم تهیه کنند و برای مجرمان سایبری ارسال کنند و یا آنها را در سایت های مختلف به اشتراک بگذارند.

از دیگر توانایی های کمتر شناخته شده این بدافزارها، اقدام به برقراری تماس از طریق سیم کارت کاربر و به هزینه وی است، همانند اتفاقی که در سال جاری برای برخی از مشترکان ایرانی رخ داد و قبوضی با مبالغ نجومی را برای آنها به ارمغان آورد. اغلب این کاربران قربانی بدافزارهایی بودند که از سایت های غیراخلاقی به گوشی آنها راه یافته بودند. راهکار سرپرست اداره تشخیص جرایم سایبری برای کرابران، اجتناب از ورود به سایت های ناشناخته و استفاده از آنتی ویروس های به روز و پیشرفته است. مواردی از باج افزارها نیز در ایران مشاهده شد که پیام آور رشد این معضل و گروگان گیری اطاعات کاربران برای اخاذی و باج گیری است.

* کلاهبرداری از طریق پیامک

اگرچه کلاهبرداری از طریق پیامک اتفاق تازه ای نیست اما علی رغم اطلاع رسانی گسترده پلیس و رسانه ها، این شیوه در سال جاری نیز همچنان قربانی گرفت و خبرهای بسیاری در این رابطه منتشر شد، پیامک هایی که به عناوین مختلف از کاربر می خواهند تا اطلاعات بانکی خود را در اختیار فرستند پیام قرار دهد، از شایع ترین نوع کلاهبرداری از طریق گوشی هوشمند است که تنها راه مقابله با آن هوشیاری کاربران و افزایش آگاهان آنان در این زمینه است.