یکشنبه هفته گذشته طرح افزایش ظرفیت پالایشگاه و پتروپالایشگاهها با استفاده از سرمایههای مردمی در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گرفت و نمایندگان مجلس با کلیات این طرح موافقت کردند. طبق این طرح دولت موظف میشود که از طریق اعطای تنفس خوراک به بخش خصوصی برای مدت یک الی دو سال جذب سرمایه کرده و نقدینگی موجود را از بازارهای غیرمولد به سمت ساخت پتروپالایشگاهها هدایت کند.
سازوکار فعلی برای تشویق بخش خصوصی به ساخت پتروپالایشگاه اعطای “تخفیف خوراک” است که جذابیت لازم برای جذب سرمایههای خرد را ندارد. در سازوکار “تخفیف خوراک” سود سرمایهگذار در یک بازه طولانی ۱۵ ساله برمیگردد که این موضوع باعث شده سرمایه به سمت این بازار حرکت نکند. اما اعطای تنفس خوراک دو سال پس از بهرهبرداری پتروپالایشگاه، علاوه بر اینکه این بازه را به ۶ سال کاهش داده؛ باعث افزایش سوددهی نیز خواهد شد.
در این راستا اسدالله قرهخانی عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبری توانا خبرگزاری فارس با اشاره به ضرورت توسعه صنایع پتروپالایشی گفت: ما باید از سالهای گذشته فکری به حال توسعه صنایع پتروپالایشی میکردیم. حتی همان سالهایی که نفت ما بالای ۱۰۰ دلار بود نیز تحریم میشدیم و در فروش نفت محدودیت ایجاد میشد. میتوانیم با ایجاد پالایشگاهها نفت را به فرآورده تبدیل کنیم و در بازارهای منطقه به فروش برسانیم.
وی ادامه داد: اگر نفت به فرآورده تبدیل شود در این صورت قابل تحریم نیست اما حالا که پالایشگاه نساختیم مجبوریم نفت خام را صادر کنیم. بازار فرآوردههای نفتی و مقاصد فروش بسیار متکثر هستند و امکان شناسایی و تحریمپذیری محمولههای ایران وجود ندارد اما بازار نفت خام اینطور نیست و تعداد محدودی بازیگر در این بازار وجود دارد. مثلا نفت ایران به ۱۰ تا پالایشگاه صادر میشود که این ۱۰ تا همه شرکای استراتژیک آمریکا هستند و در رابطه با آمریکا منافع زیادی دارند.
*ضرورت تامین مالی پروژههای پالایشی با استفاده از ظرفیتهای داخلی
قرهخانی افزود: برای ساخت پتروپالایشگاه و صادرات فراورده به جای نفت خام کمیسیون انرژی طرحی را آماده کرده که به زودی برخی ایرادات آن برطرف شده و تکمیل خواهد شد. طبق این طرح قرار است با استفاده از سرمایههای مردمی و نقدینگی موجود مشکل تامین مالی ساخت این واحدها حل شود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس اظهار داشت: ما باید در پذیرهنویسیها دقت نظر داشته باشیم تا موسسات مالی و اعتباری دومی باز نشود که یک عده بیایند پول مردم را جمع کنند که اهلیت لازم را نداشته باشند و بعد شاهد مالباختگان پتروپالایشگاهها باشیم. اما در مجموع بهترین مسیر برای تامین مالی استفاده از ظرفیتهای داخلی است.
وی در پایان به فواید توسعه پتروپالایشگاهها و حرکت از خام فروشی به فرآورده فروشی اشاره کرد و گفت: قطعاً یک پالایشگاه اشتغال زایی خوبی را دارد، اشتغال زایی مستقیم و غیرمستقیم دارد و مضافاً بر این که درآمدهایی را برای دولت ایجاد می کند، ارزش افزوده ی بالایی را هم ایجاد میکند.