این روزها که قیمت‌های نجومی ملک و مسکن را در تارنماهای عرضه اینترنتی املاک استان می‌بینیم، اولین سؤالی که به ذهنمان می‌رسد این است که چرا با وجود رکود نسبی در بازار، به ویژه در بخش خرید و فروش، بهای مسکن در استان قزوین مدام رو به افزایش است و در نواحی مختلف شهر قزوین نیز قیمت‌های نجومی برای خانه، آپارتمان و زمین عنوان می‌شود.
در این میان اکثر مردم و خریداران ملک، به ویژه جوانان ضمن انتقاد شدید از دستگاه‌های نظارتی در فضای مجازی، لزوم ورود جدی‌تر دولت و تعزیرات حکومتی برای پایش و کنترل افزایش لجام گسیخته قیمت ملک و اجاره بها را خواستار هستند.
الگوگیری غلط از پایتخت‌نشینان
افشین و سحر زوج جوانی هستند که این روزها برای خلاص‌شدن از اثاث‌کشی و هزینه‌های بالای انتقال به دنبال خرید یک آپارتمان نقلی از این بنگاه به آن بنگاه می‌روند.
افشین با ابراز تأسف از بازار مشوش و قیمت‌های بی‌حساب و کتاب آن به خبرنگار صبح قزوین می‌گوید: درست یک سال پیش یعنی حوالی اردیبهشت ۱۳۹۷ حدود ۷۰ میلیون تومان پول برای خرید خانه از طریق وام و قرض از خانواده‌هایمان مهیا کرده بودیم که به یکباره قیمت آپارتمان در قزوین ۵۰ درصد زیاد شد و متاسفانه نتوانستیم بعد از مدت‌ها تلاش و کارکردن خانه‌دار شویم.
سحر هم ضمن تأیید حرف‌های همسرش، گرانی سرسام‌آور بهای مسکن در استان قزوین را از پیامدهای گرانی در بازار مسکن پایتخت می‌داند و اضافه می‌کند: این بازی تأثیر نرخ ارز در قیمت ملک سال‌هاست که توسط مشاوراملاک‌های مسکن تهران راه افتاده و متاسفانه در شهرستانی هم به همان نسبت تهران مسکن را گران می‌کنند؛ غافل از اینکه استان ما یک‌دهم امکانات رفاهی تهران را هم ندارد.
در این بین، محمد که از پیداکردن آپارتمانی با رهن و اجاره منصفانه ناامید شده، می‌گوید: با اینکه به سختی ۳۰میلیون تومان پول برای رهن آپارتمان تهیه کرده‌ام، اما آنچه که در مشاوره‌های املاک می‌بینم، قیمت‌های نجومی و بی‌انصافی مالکان است که با بازارگرمی مشاوران املاک روز به روز تشدید می‌شود.
وی بازار مسکن را به بازار سیاه تشبیه کرده و می‌افزاید: متاسفانه قلیان حس سوداگری در این بازار ملتهب طمع را به جان افراد انداخته و مالکان در این آشفته بازار به دنبال این هستند که ملک خود را با بیشترین قیمت به مستاجران قالب کنند.
رکود تورمی در معاملات مسکن
از سوی دیگر، رئیس اتحادیه مشاوران املاک استان در گفت‌وگو با صبح قزوین، با ذکر اینکه گرانی ملک و مسکن به سود مشاوران املاک نیست، می‌گوید: با توجه به رکود فعلی، بیشتر املاکی‌های قزوین علاقه دارند که قیمت‌ها شکسته شود تا بتوانند مشتری بیشتری را جذب کنند.
یوسف عبدی میزان افزایش قیمت مسکن از شهریورماه ۱۳۹۷ تاکنون را بیش از ۱۰۰ درصد عنوان و تصریح می‌کند: وضعیت فعلی بازار ملک و مسکن را باید رکود تورمی خواند؛ چراکه با وجود رکود وضعیت خرید و فروش، به دلیل تورم لجام‌گسیخته حاکم بر اقتصاد ما، قیمت‌ها بدون هیچ منطقی افزایش می‌یابد.
وی دلیل اصلی گرانی مسکن در ماه‌های ابتدایی امسال را تورم وحشتناک قیمت مواد و مصالح ساختمانی می‌داند و ادامه می‌دهد: همین که قیمت مصالح مانند میلگرد از آخر سال ۹۶ تا اول سال ۹۸ حدود ۵/۲ برابر شده، سبب ۲ تا ۳ برابری بهای ساخت هر متر آپارتمان شده است. البته عبدی در مورد اینکه چرا خانه و آپارتمان‌های بیش از ۱۰ سال ساخت افزایش قیمتی همسان خانه‌های نوساز داشته‌اند، توضیحی نداد.
چرا دولت از معاملات نجومی مالیات نمی‌گیرد؟
در این بین، سیدمحسن حسینی، فعال حوزه ساخت‌وساز مسکن، کنارکشیدن دولت و رهاکردن بازار مسکن را عامل تورم طوفانی اخیر عنوان کرده و می‌گوید: قطعاً اگر دولت از واحدهای مسکونی خالی و معاملات با نرخ نجومی مالیات بر درآمد بالایی اخذ کند، این چنین بازار مسکن و ملک برای دلالان و سوداگران جذاب باقی نمی‌ماند؛ اما به نظر می‌رسد دولت به هر دلیل چندان علاقه‌ای ندارد که اوضاع موجود دستخوش تغییر شود.
رعایت‌نشدن فرمول محاسبه رهن
حسینی دلیل ازدیاد بی‌رویه اجاره‌بها در برخی مناطق را رعایت‌نشدن فرمول محاسبه رهن و اجاره می‌داند و اضافه می‌کند: طبق فرمولی که سال‌ها در املاکی‌ها رایج بود، میزان رهن باید یک پنجم قیمت ملک باشد، اما متاسفانه می‌بینیم که این فرمول در بازار سیاه امروز فراموش شده و هر مالکی، هر چه‌قدر می‌خواهد برای خانه‌اش اجاره‌بها تعیین می‌کند. همچنین این کارشناس معماری میزان افزایش نرخ مسکن نسبت به ابتدای زمستان ۹۶ را حدود ۱۵۰ درصد ارزیابی کرد.
تولید کم بازارسیاه ایجاد کرد
اما رئیس اتحادیه مشاوران املاک قزوین رکود سال‌های اخیر در عرصه ساخت و تولید مسکن را عامل گرانی یک‌سال اخیر بیان کرده و می‌گوید: اگر به مانند زمانی که مسکن مهر ساخته می‌شد، به تولید انبوه مسکن در استان ادامه می‌دادیم، امروز تقاضا بر عرضه سبقت نمی‌گرفت و مستاجران اسیر بازار سیاه نمی‌شدند.
عبدی علت بی‌ضابطه‌بودن قیمت‌ها در بازار مسکن را خلأ قانونی توصیف کرده و ادامه می‌دهد: نه در قانون اساسی مصوب مجلس شورا و نه در قوانین مربوط به نظام صنفی و اتحادیه، قاعده و فرمول معینی برای قیمت ملک و اجاره بها وجود ندارد و همین مشکل سبب می‌شود که نتوانیم در مورد گران فروشی یا افزایش بهای قیمت ملک یا اجاره به صورت تعزیراتی عمل کنیم.
قیمت‌های فضای مجازی واقعی نیست
عبدی، بیشترین رشد قیمت مسکن و اجاره بها را مربوط به مناطق ۲ و ۳ شهر قزوین بیان و تصریح می‌کند: با توجه به قیمت‌های نجومی‌ای که در وبگاه‌های فروش اینترنتی برای ملک عرضه می‌شود، باید بگویم که این قیمت‌ها حداقل یک تا ۲ میلیون تومان فراتر از قیمت واقعی هستند که باید مورد توجه خریداران قرار بگیرد.
لزوم عمل دولت به وعده تولید مسکن
با توجه به وضع موجود، اگر دولت در این آشفته‌بازار به قول‌های خود مبنی بر اجرای طرح بازآفرینی شهری در بافت فرسوده و ایجاد مسکن امید عمل کند، شاید تا حدی از فشار قیمت‌ها کاسته شود.
دولتی که در طول این ۶ سال اخیر مدام از طرح احداث مسکن مهر در جای‌جای ایران و بار هزینه‌ای آن برای دولت انتقاد کرده، خود هیچ راه‌حل عملی و کارایی برای تولید مسکن برای محرومان اجرا نکرده است و تنها توجه خود را به افزایش تسهیلاتی معطوف کرده که با جهش چند برابری قیمت مسکن در جای‌جای کشور در هیچ تنابنده‌ای قدرت خرید مسکن را ایجاد نمی‌کند.
