مهم‌ترین عامل احساس رضایت زن و شوهر از زندگی زناشویی وجود صمیمیت در خانواده است و بدون وجود این عامل، همسران از زندگی در کنار یکدیگر، احساس لذت نمی‌کنند و هر لحظه احتمال وقوع اختلاف و مشاجره، خانواده را تهدید می‌کند.
صمیمیت یعنی اینکه دو نفر درون وجود خود را به روی یکدیگر بگشایند، یعنی ورود عاطفی، احساسی و فکری به زندگی یکدیگر؛ و این یعنی ارتباط و احساس نزدیکی به هم در عمیق‌ترین سطح ممکن و در همه حوزه‌های زندگی.
بنابراین وقتی با کسی صمیمی هستیم بدون ترس از اینکه او از گفته‌های ما یا آنچه در ما می‌بیند سوء استفاده کند، احساسات خود را به او تقدیم و دل و قلبمان را به روی او باز می‌کنیم. زن و شوهری که با هم صمیمی هستند احساس می‌کنند که به هم تعلق دارند؛ احساس می‌کنند گویی برای هم ساخته شده‌اند. آن‌ها آماده‌اند که با هم دوست و یکدل باشند و نهفته‌ترین رازهایشان را به یکدیگر بگویند.
همین احساس عمیق نزدیکی است که به آنان امید، توان و شهامت می‌دهد تا به زندگی زناشویی‌شان مادام‌العمر متعهد بمانند، در یک کلام، صمیمیت به معنای برقراری روابط بسیار دوستانه و محبت آمیز با دیگری است؛ به گونه‌ای که افراد درگیر آن، از این رابطه، احساس عمیق رضایت‌مندی را تجربه کنند، چنین رابطه‌ای رضایت‌بخش، به خودی خود حاصل نمی‌شود، بلکه لازم است افراد آن را ایجاد کنند. برای همین زن و شوهر باید به دنبال عواملی باشند که ضامن ایجاد و حفظ صمیمیت در روابط آنان باشد.
در ادامه به بیان برخی از این عوامل می‌پردازیم.
- احترام متقابل :
زن و شوهر باید به یکدیگر احترام بگذارند.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله وسلم می‌فرمایند:
«من اتخذ زوجه فلیکرمها؛]کسی که همسر اختیار می‌کند باید او را احترام کند.»
و امام صادق علیه السلام می‌فرمایند:
«سعیده سعیده امرأه تکرم زوجها و لاتؤذیه و تطیعه فی جمیع احواله؛زن سعادتمند آن زنی است که شوهر خود را اکرام و احترام کرده، اذیتش نکند و او را در همه حال اطاعت نماید.»
زن و شوهر باید مؤدبانه با هم سخن بگویند و از سخنان زشت و رکیک اجتناب نمایند. صحبت مؤدبانه، سلام کردن به یکدیگر و استقبال یا بدرقه همسر، از مصادیق احترام گذاشتن همسران به یکدیگر است.
- ابراز محبت :
محبت کردن زن و شوهر به یکدیگر، جلوی ایجاد کدورت میان آنان را می‌گیرد و صمیمیت را صد چندان می‌کند. بنابراین فضای خانه باید مملو از ابراز محبت‌ها‌ی کلامی و غیر کلامی زن و شوهر به یکدیگر باشد.
رسول خدا صلی الله علیه و اله و سلم فرمودند:
«قول الرجل للمرأه إنّی أحبّک لایذهب من قلبها أبداً؛این گفته مرد به همسرش که «دوستت دارم» هرگز از قلب او خارج نمی‌شود.»
راه دیگر محبت زن و شوهر به یکدیگر، هدیه دادن است. علی علیه السلام فرمودند:
«الهدیه تجلب المحب]؛ هدیه دادن باعث جلب دوستی و محبت افراد نسبت به یکدیگر می‌شود.»
و امام صادق علیه السلام درباره نحوه ابراز علاقه زن به شوهرش می‌فرمایند:
«لاغنی بالزوجه فیما بینها و بین زوجها الموافق لها عن ثلاث خصال: و هنّ… و إظهار العشق له بالخلابه و الهیئه الحسنه لها فی عینه؛زن در روابط خود و شوهر همدلش از سه چیز بی‌نیاز نیست، که عبارتند از: … و ابراز علاقه به شوهر با دلربایی و حاضر شدن با ظاهری زیبا در مقابل دیدگان او.»
- مشورت و تبادل نظر:
مشورت کردن، انسان را از تصمیم‌گیری اشتباه باز داشته و به طریق صواب هدایت می‌کند.
پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:
«ما من رجل یشاور أحداً إلا هدی إلی الرشد؛هیچ کس نیست که با دیگری مشورت کند مگر اینکه به راه درست و مطلوب هدایت می‌شود.»
به علاوه، فرد مشورت کننده به طور غیر مستقیم، شخصیت طرف مقابل را تأیید می‌کند و عملاً به او می‌فهماند که تو مورد اعتماد من هستی. مشورت زن و شوهر با هم در اموری که به خانواده و زندگی آنان مربوط می‌شود، نشان‌دهنده علاقه آنان به یکدیگر و نیز افزایش‌دهنده نزدیکی و صمیمیت میان آنان است. عقل حکم می‌کند که زن و شوهر برای حفظ صمیمیت میان خودشان، در کارها با یکدیگر مشورت کنند. تصمیم‌گیری‌ها‌ی یک جانبه از طرف مرد یا زن، بدون مشورت با همسر، به یگانگی آن دو لطمه می‌زند، زیرا طرف مقابل احساس پوچی کرده، این‌گونه برداشت می‌کند که در اداره خانه جایگاهی ندارد؛ بدیهی است این احساس او را وادار می‌کند که به سمت بی‌مهری و انزوا کشیده شود و از همسرش فاصله بگیرد.
- اهمیت دادن به نظر و خواسته همسر و مقدم ساختن آن بر نظر و خواسته خود:
از نشانه‌ها و نیز عوامل افزایش صمیمیت آن است که زن و شوهر برای خواسته‌ها و تمایلات همسر، بیشتر از خواسته و میل خود ارزش قائلند و سعی می‌کنند تا حد امکان، خواسته همسر را جامه عمل بپوشانند. مثلاً اگر زن دوست دارد برای تفریح به پارک برود اما می‌داند که شوهرش دوست دارد به خانه والدینش برود، از خواسته خود حرفی نمی‌زند و مطابق با خواسته شوهر عمل می‌کند. یا اگر مرد، فلان غذا را دوست دارد، اما می‌داند همسرش از غذای دیگری خوشش می‌آید، غذای مورد علاقه خود را مطرح نمی‌کند و از همسرش می‌خواهد که آن غذای دلخواه خود را آماده کند.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:
«المؤمن یأکل بشهوه أهله و المنافق یأکل أهله بشهوته؛]مؤمن طبق میل و خواسته اهل و عیالش غذا می‌خورد و منافق، اهل و عیالش طبق میل و خواسته او غذا می‌خورند.»
۵٫گذشت از خطاهای همسر:
کینه‌توزی و لجاجت ویژه انسان‌های حقیر و همت‌ها‌ی پایین است. برعکس، آنانکه نظر بلند و روح بزرگ دارند، پوزش‌ها را می‌پذیرند، از خطاهای دیگران چشم می‌پوشند و از حق شخصی خویش در می‌گذرند. عفو و گذشت و چشم پوشی و نادیده گرفتن لغزش‌ها‌ی دیگران، دانه‌ها‌ی جلب محبت است و دیگران را خوشبین، وفادار و با محبت نگاه می‌دارد. علی( علیه السلام فرمودند:
«إقبل أعذار الناس تستمتع بإخائهم»]؛عذر دیگران را بپذیر (و از خطای آنان در گذر) تا از برادری آنان بهره‌مند گردی.
در خانواده که کانون انس و الفت است و بر اساس محبت بنا شده است، زن و شوهر باید از خطاها و بدی‌ها‌ی یکدیگر بگذرند و آن‌ها را نادیده بگیرند. تنها در این صورت است که می‌توانند در فضایی صمیمی و آکنده از محبت زندگی کنند.
- مدارا کردن:
مدارا کردن به این معنی است که ما در زندگی جمعی، برخی رفتارهای نا به‌جای دیگران را تحمل کنیم و از آن‌ها چشم بپوشیم. برای مثال، اگر اخلاق یا رفتار همسر ایرادی دارد که باعث آزار ما می‌شود، آن را تحمل کنیم، اگر تلاش ما برای برطرف کردن آن عیب به جایی نرسید، همسرمان را با همان عیب بپذیریم و با آن کنار بیاییم. پذیرش همسر آن گونه که هست، با همه عیب‌ها و ایرادهایش، دوستی و محبت طرف مقابل را بر می‌انگیزد و فضای خانه را پر از صمیمیت می‌سازد.
امام علی علیه السلام در توصیه به فرزند خود، محمدبن حنفیه، درباره مدارا با همسر می‌فرمایند:
«فإنّ المرأه ریحانه و لیست بقهرمانه، فدارها علی کل حال و أحسن الصحبه لها لیصفو عیشک؛ همانا زن، گلی خوش بوست نه یک قهرمان؛ به همین دلیل، در همه حال با او مدارا نما و با او نیکو مصاحبت کن تا زندگی‌ات همراه با خوشی باشد.»
- احترام به بستگان همسر:
انسان‌ها به طور طبیعی به بستگان خود، به ویژه والدینشان علاقه دارند. از خوشحال بودن آن‌ها، خوشحال و از ناراحت بودن آن‌ها غمگین می‌شوند. کسی را که به آن‌ها نیکی کند، دوست می‌دارند و از کسی که به آن‌ها بدی کند، بیزار می‌گردند.
با توجه به این مطلب در می‌یابیم که احترام گذاشتن به والدین همسر و برخورد نیک با آن‌ها تا چه حد در جلب محبت همسر و افزایش صمیمیت میان آن‌ها مؤثر است.
هر یک از زن و شوهر باید با والدین، بلکه سایر خویشاوندان همسر، معاشرت و روابط نیک و خوبی داشته باشند و به آن‌ها احترام کنند، با زبان خوش و مهربانی سعی کنند محبت آن‌ها را جلب کنند، با نیکی و اظهار محبت دلشان را به دست آورند، در کارها با آن‌ها مشورت کنند، مشکلات زندگی خود را در میان نهاده و از فکر آن‌ها استفاده کنند و به پیشنهادها و راهنمایی‌ها‌ی مفیدشان گوش دهند.
این کارها علاوه بر ایجاد محبوبیت برای آن‌ها در میان خانواده همسر، صمیمیت موجود میان آن‌ها را نیز افزایش می‌دهد.
به قلم سیده مریم کربلایی
