طرح استانی شدن انتخابات که ناظر به تعیین حدود حوزه‌های انتخابیه است، برای نخستین بار در سال ۱۳۷۸ و در مجلس شورای اسلامی دوره‌ی پنجم مطرح شد و طرح مذبور با اصلاحاتی در مجالس دوره‌ی ششم، هفتم، هشتم و نهم نیز مطرح شد و در مواردی نیز تا مرحله‌ی بررسی شورای نگهبان پیش رفت و لیکن از جهات مختلف مورد ایراد شورای نگهبان واقع شده و در دوره‌هایی نیز به عنوان مصوبه‌ی مجلس، به این شورا راه نیافت و لذا هیچکدام تبدیل به قانون نشده است. حال برای ششمین بار، این طرح تقدیم مجلس شورای اسلامی شده است. آنچه که در این طرح در نظر گرفته نشده است، پیوست‌های اجتماعی و سیاسی و امنیتی طرح است که قبل از اجرای آن نیاز است آثار و تبعات منفی و مثبت آن سنجیده شود که همین امر موجب عکس العمل نمایندگان مجلس در سراسر کشور شده است.
نماینده مردم خاش: این طرح اختلافات قومی و مذهبی را بهدنبال دارد
وی با بیان اینکه طرح استانی شدن انتخابات برای کشورهای پیشرفته و توسعه یافته می تواند مناسب باشد، افزود: برگزاری انتخابات استانی تنها برای کشورهای پیشرفته خوب است هنگامی که نمایندگان با رای همه مردم استان انتخاب شوند شرح وظایف نمایندگان واضح تر خواهد بود و نمایندگان نیز تنها به وظایف قانونگذاری و نظارت بر اجرای قانون خود می پردازند در حالی که در انتخابات منطقه ای نمایندگان باید به ناچار برای حل مشکلات مردم در امور مختلف دستگاه های اجرایی دولت نیز ورود پیدا کنند.
استانی شدن انتخابات سبب محرومیت شهرستان های کوچک می شود
وی خاطرنشان کرد: استانی شدن انتخابات در صورت فراهم بودن شرایط و بستر مناسب می توانست کارایی داشته باشد اما اکنون بسیاری از استان های کشورتوسعه یافته نبوده و غیربرخوردار یا نیمه توسعه یافته هستند و بالغ بر ۹ استان کم برخوردار داریم که با وجود گستردگی محرومیت ها و فقدان زیر ساخت های لازم، حق این استان های محروم با استانی شدن انتخابات بیش از گذشته تضییع خواهد شد.
نماینده مردم خاش با بیان اینکه، استانی شدن انتخابات سبب محرومیت بیشتر شهرستان های کوچک خواهد شد، تاکید کرد: با اجرای این طرح ،روستاها و شهرهای دورافتاده از توجه کمتری از سوی نمایندگان و دستگاه های اجرایی برخوردار خواهند شد بنابراین چنانچه کلیات طرح استانی شدن انتخابات به تصویب برسد باید ملاحظات منطقه ای برای استان های محروم و این ۹استان کمتربرخوردار کشور درنظرگرفته و استثنا قائل شوند.
وی با اشاره به این مطلب که انتخابات استانی برای برخی استان های بزرگ می تواند موثر باشد،اذعان کرد: اجرای این طرح شاید برای استان های توسعه یافته موثرباشد اما استان هایی مانند سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، کرمان ، لرستان، خوزستان و استان های محروم و کمتر برخوردار در استانی شدن انتخابات، کاملا متضرر خواهند شد چرا که با استانی شدن انتخابات، نمایندگان تنها به وظایف قانونگذاری خود خواهند پرداخت و شهرها و روستاهای کوچک نیز از توجه دستگاه های اجرایی و نمایندگان محروم خواهند ماند.
وی ادامه داد: اجرای طرح استانی شدن انتخابات در استان های دارای تعدد مذاهب باعث ایجاد اختلافات قومی و مذهبی شده و به طور حتم قشری که در اکثریت یک مذهب باشند به مجلس ورود پیدا می کند و سایر اقشار و مذاهب که جمعیت کمتری دارند نمی توانند نماینده ای داشته باشند.
علی اکبری: استانی‌شدن انتخابات باعث ضعف ارتباط بین مردم و نماینده می‌شود/ این طرح به اختلافات قومی قبیلهای دامن میزند
علی اکبری، نماینده مردم پنج شهرستان بجنورد، گرمه و جاجرم، راز و جرگلان و مانه و سملقان در گفتگو با خبرنگار عصراترک در رابطه با استانی شدن انتخابات اظهارکرد: نمایندگان پناهگاهی برای مردم هستند و آنان زمانی که از دستگاه های اجرایی به نتیجه نمی رسند، از ابزار نمایندگان که متعهد به مردم هستند برای رسیدن به نیازها و اهدافشان کمک می گیرند.
وی افزود: در حالی که با استانی شدن انتخابات دایره حوزه انتخابی وسیع تر و دسترسی مردم به نماینده سخت تر می شود و در مقابل از فشار مستقیم نماینده کم می شود که این کار در ذات خود حرکت مثبتی نیست.
اکبری خاطر نشان کرد: اما در مقابل موافقان این طرح معتقد هستند که وضع موجود نماینده را از وظایف اصلی اش دور کرده، در حالیکه باید به قانون گذاری بپردازند به بعد نظارتی و پیگیری مسائل اجرایی روی آورده اند.
وی با اشاره به اینکه همچنین موافقان این طرح معقتدند که وقت و انرژی نماینده ها به صورت گردشی و مستقیم با مردم می گذرد،که معذوریت هایی را در خصوص تصویب یک سری قوانین به وجود می آورد.
وی با بیان اینکه هزینه های انتخابات بالاست اما صرف هزینه به کاندیدا و توان مالی آن ارتباط دارد، گفت: قطعا میدان رقابت برای کسانی که توان مالی بالایی دارند در طرح استانی شدن انتخابات بازتر است.
در عین حال اکبری خاطرنشان کرد : باتوجه به اینکه دایره انتخابات در این طرح وسیع تر می شود، احتمال برگزاری انتخابات به صورت اعتلاف کاندیدا برای کاهش هزینه ها وجود دارد.
اکبری اضافه کرد: هم چنین ایجاد اختلافات قومی و قبیله ای و به حاشیه رفتن رسیدگی به مشکلات نقاط محروم شهری از نکات منفی رای آوردن این طرح می تواند باشد.
نماینده مردم لارستان: ثمره استانی‌شدن انتخابات مجلس وامداری نمایندگان به کانونهای ثروت و بروز اختلافات قومی است
جمشید جعفرپور در گفتگو با خبرنگار شیرازه در ابتدای سخنانش با تبریک رسیدن به چهل سالگی انقلاب اسلامی گفت: یکی از دستاوردهای بزرگ انقلاب اسلامی بحث مشارکت مردم و مدیریت مسائل مختلف کشور براساس آرای ملت بوده که مجلس شورای اسلامی از بزرگترین نمونه های مردم سالاری دینی و حضور و تاثیر مردم در شکل دهی قوه مقننه می باشد.
وی درخصوص شیوه اجرایی این انتخابات عنوان کرد: انتخابات مجلس شورای اسلامی تا به حال به صورت حوزه های انتخابیه برگزار شده که همگی با آن آشنا هستیم اما از مجلس پنجم بحث انتخابات به صورت استانی مطرح شد و در مجلس های بعدی همچون مجلس نه و ده نیز به فرجام نرسید.
دلایل موافقان استانی شدن انتخابات
نماینده مردم لارستان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه سه دلیل برای مطرح شدن انتخابات مجلس به صورت استانی وجود دارد، بیان داشت: مهم ترین ادله برای استانی شدن انتخابات این است که برخی معتقدند مهم ترین وظیفه مجلس قانون گذاری و نظارت بر اجرای آن ها می باشد اما آنچه که مشهود است اینکه این اتفاق درعمل رخ نمی دهد زیرا که نمایندگان وقت کافی برای رسیدن به این دو مسئولیت را ندارند و بسیاری از اوقات درگیر مسائل منطقه انتخابی خود می شوند.
وی ادامه داد: راه حل این موضوع را در استانی شدن انتخابات جست و جو می کنند و موافقان می گویند که اگر انتخابات را به سطح استان ها ارتقا دهیم، چند سود و نتیجه مثبت را در برخواهد داشت.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درخصوص مزایای استانی شدن انتخابات خاطر نشان کرد: اعضای شاخص و شناخته شده ملی می توانند به مجلس راه پیدا کنند که این موضوع منجر به تصویب قوانین مجلس به صورت مدقن شده و قدرت نظارت این قوه نیز بیشتر می شود.
وی پیرامون دومین مزیت استانی شدن انتخابات از سوی موافقین اذعان داشت: استانی شدن انتخابات تحزب و حزب گرایی را در کشور تقویت می کند و احزاب افراد را انتخاب کرده و آن احزاب مسئولیت کار آن فرد را بر عهده دارند.
این مقام مسئول سومین دستاورد استانی شدن انتخابات را اینگونه بیان داشت: نمایندگان چون به یک حوزه خاص تعلق ندارند، دیگر نیازی به صرف وقت در حوزه های انتخابیه خود ندارند و دیگر نماینده کل استان هستند.
نیاز به تمکن مالی بالا و یا وام داری به کانون های ثروت
وی درمورد مخالفان استانی شدن انتخابات تشریح کرد: مخالفان استانی شدن انتخابات چندین دلیل جدی برای این مخالفت خود دارند که اولین دلیل است که کسانی می توانند خود را در سطح استان مطرح کرده و رای بیاورند که دارای تمکن مالی بالایی باشد و یا به افرادی با قدرت مالی زیاد متصل شوند.
نماینده مردم فارس در مجلس شورای اسلامی در ادامه توضیح داد: ما هم اکنون در استان فارس ۱۸ حوزه انتخابیه و ۲۹ شهرستان داریم و اگر انتخابات همانند دوره های قبل باشد، تنها نیاز است مثلا فردی همچون من که نماینده لارستان هستم در شهر های خنچ، گراش و لار تبلیغ کنم اما اگر انتخابات استانی شود می بایست در ۲۹ شهرستان تبلیغ صورت گیرد که نیاز به پشتبانی مالی بالایی دارد.
وی افزود: لذا افراد مستقل که ممکن است شایستگی های لازم را نیز داشته اما توان مالی را ندارند، در این رقابت جا می مانند و نمی توانند به مجلس راه یابند، مگر اینکه به کانون های ثروت و قدرت متصل شوند که آنگاه آن نماینده وام دار آن ها خواهد شد و باید مطابق نظر آن ها در بعد از انتخاب عمل نماید.
بروز اختلافات قومی، قبیله ای و مذهبی
جعفرپور درتوضیح دیگر آسیب های استانی شدن انتخابات به موضوع بروز اختلافات قومی، قبیله ای و مذهبی اشاره کرد و ادامه داد: کشور ما از اقوام، نژادها و مذاهب مختلفی تشکیل شده و چون در سطوح حوزه های انتخابیه پراکنده هستند، هرکدام در همان حوزه خود رای می دهند اما وقتی استانی شدن پیش می آید، هر قومی به دنبال این است که بیشترین نماینده را داشته باشد و به جای اینکه رقابت میان افراد باشد، رقابت میان اقوام خواهد بود.
وی همچنین اضافه کرد: در این صورت یک قطب بندی قومی، قبیله ای و گاها مذهبی در سطح استان ها رخ خواهد داد که می تواند مشکلات امنیتی را نیز به دنبال داشته باشد.
مخالفت با سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با اشاره به سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری که می گوید حوزه های انتخاباتی مجلس شورای اسلامی بر مبنای جمعیت و مقتضیات اجتناب ناپذیر شکل بگیرد بگونه ای که حداکثر عدالت انتخاباتی و همچنین شناخت مردم از نامزدها فراهم شود، متذکر شد: هم اکنون وقتی چند نفر در دو سه شهرستان کاندیدا می شوند، امکان شناخت آن ها برای مردم بسیار بیشتر از زمانی است که مردم بخواهند کاندیدای کل استان را بشناسند و استانی شدن انتخابات با سیاست های ابلاغی رهبری در مورد انتخابات منافات خواهد داشت.
وی در ادامه با مخالفت با اینکه استانی شدن انتخابات سبب رسیدگی بیشتر به دغدغه های ملی می باشد، تصریح کرد: هنگامی که سه شهرستان خنج، گراش و لار به من رای می دهند، من می بایست پاسخگوی مردم این سه شهر باشم ولی اگر رای من نوعی از ۲۹ شهرستان آمده باشد، باید پاسخگوی مردم ۲۹ شهرستان باشم و مسائل اجرایی ۲۹ شهرستان را پیگیری کنم که به شدت گرفتاری های نماینده بیشتر شده و کمتر به مسائل ملی مدنظر خواهد رسید.
پرداختن بیش از حد نمایندگان به مسائل اجرایی
نماینده مردم لارستان در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به اینکه چرا بسیاری از نمایندگان درگیر مسائل اجرایی حوزه انتخابی خود هستند، گفت: این مسئله به خود نماینده نیز بستگی دارد و طبق اصل ۸۴ قانون اساسی که می گوید نماینده هر حوزه انتخابی، نماینده کل کشور می باشد و هم اکنون نیز ما مانعی نداریم که بخواهیم در همه مسائل سطح استان و حتی کشور ورود و پیگیری کنیم.
وی همچنین اظهار داشت: هم اکنون اگر مشکلی می باشد، ریشه آن در خود افراد می باشد و نه در اینکه انتخابات استانی باشد.
قطع شدن حلقه اتصال مردم و حاکمیت
این مقام مسئول در اشاره به مشکل دیگر استانی شدن انتخابات ابراز داشت: هم اکنون ارتباط میان مردم به ویژه مردم مناطق محروم و روستایی با حاکمیت از طریق نمایندگانی است که به میان آن ها می روند و مسائل و مشکلات آن ها را در وزارت خانه ها و ادارات و سازمان های مختلف پیگیری می کنندولی وقتی انتخابات استانی شد، به دلیل اینکه حوزه انتخابی بزرگ است و کمتر می تواند به مناطق روستایی و محروم سر بزند، حلقه وصل مردم به حکومت قطع خواهد شد و مردم در یک بلاتکلیفی قرار می گیرند که این امر نیز می تواند موجب مسائل امنیتی گردد.
کاهش مشارکت مردم و تعیینکننده بودن مراکز استان در انتخاب نمایندگان
وی در ادامه درخصوص مسئله ای که موافقان استانی شدن انتخابات کمتر درمورد آن فکر می کنند، در قالب مثال عنوان داشت: استان فارس حدود ۴ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر جمعیت دارد که بیش از یک سوم جمعیت در شیراز تمرکز شده است و این بدین معناست که شیراز می تواند رای خود را به بسیاری از مناطق و حوزه های استان برتری دهد و رای شیراز چند ده برابر رای مردم آن مناطق و حوزه هاست که این قضیه درمورد هر مرکز استان دیگری نیز صادق است و دیگر مردم احساس مشارکت و تاثیرگذاری نخواهند داشت.
جمشید جعفرپور با ارائه آماری از جمعیت استان ها ادامه داد: در کشور ۱۲ استان داریم که مرکز استان ۵ برابر دومین شهر بزرگ استان جمعیت دارد و ۲۲ استان دومین شهر بزرگ آن کمتر از ۱۰ درصد کل استان جمعیت دارد و این نسبت جمعیتی، نسبت رای ها را نیز شامل می شود.
وی همچنین متذکر شد: حال این نسبت را با شهرهای کوچک تر هر استان مقایسه کنید و این یعنی مقدرات شهرستان ها در جای دیگری مقدر خواهد شد که می تواند موجب دلسردی مردم این شهرها و روستاهای کوچک شود.
از ابتدا مخالف استانی شدن انتخابات بوده ام
نماینده مردم فارس در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه هم در دوره گذشته مجلس شورای اسلامی و هم در این دوره با استان شدن انتخابات مخالف بوده، تصریح کرد: در پایان اگر بخواهیم جمع بندی کنیم، اگرچه محسناتی در استانی شدن انتخابات وجود دارد اما بیشتر مباحث و مزایای آن تئوریک بوده و به نظر نمی رسد که در عمل محقق شده و به خواسته خود نخواهد رسید و مضرات آن می تواند مشکل زا و آسیب زا باشد و بنابراین رای و نظر من درمورد استانی شدن انتخابات از اول منفی بوده است.
نماینده مردم قم: با استانی‌شدن انتخابات مجلس، پولدارها وارد مجلس می‌شوند
حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنور نماینده مردم قم در گفتگو با خبرنگارقم فردا با اشاره به طرح استانی شدن انتخابت مجلس ، اظهار داشت: نمایندگان استان قم تنها نمایندگانی هستند که در مسئله استانی شدن انتخابات ذی‌نفع نیستند و به‌دوراز حب و بغض و منافع اظهارنظر تخصصی و کارشناسی را بیان می‌کنیم.
وی گفت: معایب استانی شدن انتخابات بیشتر از محاسن آن برای کشور است، با استانی شدن انتخابات همیشه آدم هایی که اهل کارهای جریانی و حزبی هستند رأی خواهند آورد، همچنین افرادی که اهل لابی، زد و بند و پول خرج هستند رأی خواهند آورد زیرا اگر در نظر بگیریم یک استان ۱۵ شهر دارد یک کاندیدای مجلس چه مقدار باید هزینه برای تبلیغات در این شهرها انجام دهد تا مردم او را بشناسند پس در اینجا فقط افراد پولدار می‌توانند تبلیغ کنند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: در این صورت یا باید نمایندگان پولدار وارد میدان شوند که اگر افراد این‌چنینی به مجلس راه پیدا کند فقرا و مستضعفان فراموش می‌شوند، یا افرادی که اهل زد و بند با پولدارها و اهل تمکن هستند وارد صحنه انتخابات شوند که در این صورت وامدار هستند و نماینده مردم نیستند و باید برای منافع آن‌هایی که با پولشان به مجلس آمدند فعالیت کنند.
ذوالنور خاطرنشان کرد: با استانی شدن انتخابات هرگز رویش نخواهیم داشت زیرا انسان های برجسته پولدار و اهل لابی همیشه کرسی‌ها را در اختیار دارند و ممکن است برخی افراد خیلی مستعد و توانمند هم باشند که نتوانند وارد مجلس شوند، در ایران یک نظام حزبی مستحکم نداریم که داخل حزب افراد توانمند تربیت کنند.
نماینده‌های شهرهای کوچک هم برجسته هستند
نماینده مردم قم تأکید کرد: برخی‌ها اعلام می‌کنند با استانی شدن انتخابات افراد برجسته وارد مجلس می‌شوند ، در پاسخ باید گفت یک فرد برجسته از شهرهای کوچک هم می‌تواند رأی بیاورد هم‌اکنون در مجلس نماینده های بسیار فعالی داریم که الزاماً از استان‌های بزرگ کشور نیستند.
با استانی شدن انتخابات مجلس مردم شهرهای کوچک فراموش می‌شوند
وی گفت: عده‌ای بهانه می‌آورند نمایندگان شهرهای کوچک تماماً به فکر معیشت مردم حوزه انتخابیه خود است و از انجام کارهای ملی بازمی‌ماند، باید گفت نماینده حتی اگر برای شهرهای بزرگ هم باشد باید در ابتدا به فکر معیشت مردم باشد، محافلی که بهانه‌های برای استانی شدن انتخابات مجلس بیان می‌کنند مسائل انحرافی است و آدرس غلط به مردم می‌دهند.
ذوالنور تصریح کرد: نماینده یک شهر دورافتاده در کشور هم نماینده کل کشور است و در سطح ملی هم کار می‌کند، عیب مهم طرح استانی شدن انتخابات مجلس این است که اگر این طرح رأی بیاورد شهرهای کوچک و دورافتاده فراموش می‌شوند در حال حاضر در مجلس نمایندگانی هستند که پناهگاه مردم هستند و منتقل‌کننده مشکلات مردم هستند و از نزدیک مشکلات مردم را حس می‌کنند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بیان داشت: نماینده‌ای که استانی شد و نگاهش فقط به آن رأی اصلی مرکز استان شد دیگر به فکر حل مشکلات مناطق محروم و شهرهای کوچک نیست، در انتخابات استانی مردم بدون شناخت رأی می‌دهند و فقط جریان‌های سیاسی و تشکل‌هایی که اهل لابی‌گری هستند وارد صحنه انتخابات شوند که به‌احتمال‌زیاد به منافع مردم توجه نمی‌کنند و به فکر منافع جناحی خودشان هستند.
مدیریت دولت پدر اقتصاد کشور را درآورده است
وی افزود: جریان محکم حزبی در کشور وجد ندارد که بعد از انتخاب شدن پاسخگوی باشد، همین وضع بد اقتصادی که دولت برای مردم فراهم کرده است گاهی برای فرار از پاسخ گوئی اعلام می‌کند اصلاح‌طلب‌ها با ما بودند تا در مشکلاتی که به وجود آمده اصلاح‌طلبان هم شریک باشند گاهی اعلام می‌کند من مستقل هستم و گاهی خود اصلاح‌طلب‌ها برای اینکه از دولت امتیاز بگیرند اعلام می‌کنند با حمایت ما روحانی رأی آورد آنجا که اوضاع اقتصادی به هم می‌ریزد می‌گوید ما از روحانی حمایت نکردیم تا پاسخگوی مدیریت ضعیف دولت که پدر اقتصاد کشور را درآورده است نباشد.
نماینده مردم قم بیان داشت: با استانی شدن انتخابات به دلیل عدم وجود یک جریان حزبی پاسخگو، این گروه‌ها با هوچیگری و عملیات روانی رأی مردم را به دست می‌آورند و در آخر مسئولیت کار خود را نمی‌پذیرند این طرح به ضرر کشور است.
قانون اصلاح انتخابات موارد متعددی دارد که دارای اشکال است
ذوالنور افزود: قانون اصلاح انتخابات موارد متعددی دارد که موارد دیگر آن از استانی شدن انتخابات هم بدتر است ازجمله اینکه التزام عملی به شرع و ولایت‌فقیه را بازتعریف کردند، التزام عملی به اسلام در این بازتعریف به یعنی کاندیدا علناً فسخ نکند یعنی این فرد هر فسخ دیگری مرتکب شود که علنی نباشد کسی نمی‌تواند جلوی ورود این شخص را به مجلس بگیرد فسخ همیشه غیر علتی است کسی که دزدی می‌کند یا شراب می‌خورد به‌صورت پنهانی است.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس خاطرنشان کرد: آن‌هایی که از این طرح حمایت می‌کنند می‌خواهند فرمان کشور را به دست کسانی بسپارند که اگر زندگیشان مملو از گناه و فسخ و فجور و سرقت ، مسائل ناامنی و … باشد چون علنی نبوده می‌توانند وارد مجلس شوند، مسائلی در این قانون آمده است که سیستم مجلس را از این چیزی که در حال حاضر وجود دارد بسیار بدتر خواهد کند با این طرح نه‌تنها مجلس به سمت ناکارآمدی سوق داده می‌شود بلکه به مجلس آلوده و غیرمطمئن تبدیل می‌شود لذا با کلیات این طرح مخالفت کردیم.
استانی شدن انتخابات مقدمه ای برای شکل گیری احزاب در کشور است
این در حالی است که عبدالکریم حسین زاده ، نایب رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی بیان کرد: احزاب کنونی به صورت واقعی فعالیت حزبی را ندارند و استانی‌شدن انتخابات مجلس می‌تواند مقدمه‌ای بر شکل‌گیری احزاب در کشور باشد.
وی با بیان اینکه اکنون در کلانشهرها و شهرهای بزرگ لیست‌ها رای می‌آورند و اصلاح طلب و اصولگرا فرقی ندارد و به طور متناوب لیست‌ها رای آورده‌اند، افزود: هیچ ضمانت کنترلی بر کاندیداهایی که در لیست های محلی و ملی قرار می‌گیرند وجود ندارد.
نماینده مردم خرم‌آباد و دوره چگنی: با استانی شدن انتخابات ارتباط مردم و مجلس قطع می‌شود
محمدرضا ملکشاهی راد در گفتوگو با سفیر افلاک، پیرامون طرح استانی شدن انتخابات در مجلس اظهار داشت: از دوره هفتم به بعد نمایندگان هر دوره دنبال این موضوع بوده‌اند که انتخابات مجلس استانی شود و هر دوره هم به دلایلی این کار متوقف می‌شد شاید عمده دلیل آن این بوده که شورای نگهبان اینگونه تشخیص داده که این طرح مغایرتی با قانون اساسی و شرع داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه وقتی طرحی در مجلس فوریتش تصویب می‌شود در کمیسیون قرارگرفته و بعد از تأیید کمیسیون برای بررسی در صحن مجلس آماده می‌شود افزود: دو فوریت طرح استانی شدن انتخابات مجلس تصویب و در کمیسیون هم تأییدشده است و آماده ارائه در صحن مجلس است تا با بررسی و بحث مواد و اجزای آن مورد تأیید مجلس قرارگرفته و سپس در اختیار شورای نگهبان قرار بگیرد.
نماینده مردم خرم‌آباد و دوره چگنی در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: در آیین‌نامه مجلس نوشته‌شده است چنانچه موضوع بودجه در صحن مجلس در حال بررسی باشد هیچ موضوع دیگری در صحن بررسی نمی‌شود به‌طوری‌که حتی نمایندگان هم نطق ندارند.
وی تصریح کرد: با توجه به اینکه هم‌اکنون فصل بررسی بودجه است لذا برای اینکه بودجه در موعد مقرر تصویب و به دولت تقدیم شود درنتیجه فرصتی که برای این طرح استانی شدن انتخابات مجلس باقی‌مانده است تا قبل از بررسی بودجه در صحن مجلس است، چراکه اگر در سال آینده مطرح شود، زمان برگزاری انتخابات است.
ملکشاهی راد به ۱۷۲رأی موافق نمایندگان در خصوص طرح پیشنهادی اشاره و بیان کرد: اکثریت نمایندگان مجلس بر امر استانی انتخابات مجلس مصر هستند، پیش‌بینی می‌شود طرح مذکور در مجلس تأیید شود و بحث تأیید شورای نگهبان می‌ماند که همه جوانب امر را بررسی کنند که قانون نوشته‌شده مغایرتی با قانون اساسی نداشته باشد.
وی با اشاره به نقاط ضعف و قوت طرح خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه قومیت‌ها در سطح یک شهر هستند در این طرح تعصبات طایفه‌ای و اختلافات قومی، محلی کمتر و کم‌رنگ می‌شود.
وی قطع ارتباط بین مردم و نمایندگان مجلس را یکی از ضعف‌های استانی شدن انتخابات مجلس دانست و عنوان کرد: مردم کسانی را می‌خواهند که منتخب مستقیم خودشان باشند و از طریق منتخبان خودشان پیگیر مشکلاتشان باشند، چنانچه انتخابات مجلس استانی شده و رابطه مردم با نمایندگان قطع شود به‌نوعی اجحاف در حق مردم است.
نماینده مردم خرم‌آباد و دوره چگنی در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: با استانی شدن انتخابات و حفظ همان ارتباط، مردمِ تمام نقاط استان از نماینده منتخب مطالبه دارند و نماینده هم باید مطالبات مردم را پیگیری و پاسخگو باشد و قطعاً توان نماینده به دلیل اینکه مشغولیات او بیشتر شده است در دو زمینه رفع مشکلات مردم و قانونگذاری کمتر می‌شود.
نماینده مردم سلماس: بقای نمایندگان فعلی و سدشدن راه افراد عادی پیامدهای این طرح است
شهروز برزگر در گفت و گو با خبرنگار اروم نیوز، در خصوص طرح استانی شدن انتخابات اظهار داشت: این طرح موجب می شود تا افرادی که در استان توانایی شرکت در مجلس را داشته اما افرادی سرشناس و قدر نیستند فرصت نماینده شدن را از دست بدهند.
نماینده مردم سلماس در مجلس شورای اسلامی، تاکید کرد: در این راستا این مصوبه به نفع نمایندگان فعلی و افرد شناخه شده است و افراد دیگر قادر به کسب این فرصت نمی شوند.
برزگر، با تاکید بر اینکه حضور افراد در انتخابات و موفقیت آنان وابسته به قدرت احزاب حامی آنان می شود، عنوان کرد: این طرح بدون شک موجب به وجود آمدن هزینه های بسیار بالا برای کاندیدا ها می شود چراکه وسعت استان‌ها بالا و زمان تبلیغات بسیار کم است.
وی، گفت: البته این طرح انتخاب افراد اصلح برای مردم را نیز سخت خواهد کرد چراکه تعداد کاندیداها به دلیل وسعت استان بالا بوده و مردم به سختی می توانند به مطالعه پرداخته و افرد اصلح را انتخاب کنند.
وی، خاطرنشان کرد: این طرح بارها در مجلس به تصویب رسیده اما در مراحل بعدی رد شده و این بار نیز به قطع یقین نمی توان خبر از اجرایی شدن آن داد، البته این طرح به مسئله توسعه استان کمک کرده و به همین دلیل رای موافق به آن می دهم.
عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس: استانی‌شدن انتخابات به صلاح کشور نیست
بهمن طاهرخانی، عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با قم فردا با بیان اینکه استانی شدن انتخابات مجلس به صلاح کشور نیست، گفت: استنباط من از این موضوع با توجه به تجربیات حقوقی این است که در شرایط فعلی و همچنین با توجه به مولفه های تاثیرگذار در انتخابات استانی شدن انتخابات به صلاح کشور نیست.
این طرح باعث کاهش مشارکت مردم می شود
همچنین حسین مقصودی با اشاره به این طرح، ابراز داشت: مدل برگزاری انتخابات به صورت استانی-شهرستانی تا کنون در هیچ کجای دنیا اجرا نشده و برای نخستین بار است که در ایران انجام می شود ضمن اینکه با سیاست های کلی نظام مغایرت دارد چرا که مبنای نظام جمهوریت و حداکثر مشارکت در انتخابات است و این اقدام باعث می شود مردم در انتخابات شرکت نکنند.
این نماینده مردم در مجلس دهم همچنین تصریح کرد: همچنین برگزاری انتخابات به صورت استانی-شهرستانی فاصله مسئولان با مردم بیشتر می کند چرا که نماینده در شرایط استانی رأی جذب کرده و با طبقات پایین جامعه و روستاها فاصله پیدا می کند که به نفع اعتبار نظام نیست.
عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس شورای اسلامی در ادامه آسیب دیگر برگزاری انتخابات مجلس به صورت استانی-شهرستانی را ورود اصحاب قدرت و نفوذ به مجلس دانست و افزود: در این شرایط کاندیداهای شهرستانی که قصد دارند در سطح استان قد علم کنند در عرصه انتخابات نمی توانند هزینه تبلیغات استانی را بدهند و دیگر شاهد چرخش نخبگان نخواهیم بود.
قاضی پور: طرح استانی شدن انتخابات سودی برای استان ندارد/ مخالف طرح هستم
نادر قاضی پور در گفت و گو با خبرنگار اروم نیوز با بیان اینکه مخالف سرسخت استانی شدن انتخابات است، اظهار داشت: نمایندگان مجلس شورای اسلامی پل ارتباطی بین مردم و دولت هستند که در صورت اجرای این طرح این پل تخریب می شود.
وی، با بیان اینکه این طرح باعث فراموشی مناطق محروم می شود، افزود: این طرح برای کاندیداهای انتخابات هزینه های گزافی به دنبال دارد به گونه‌ای که جبران این هزینه ها سخت بوده و تبلیغات به خوبی انجام نمی‌شود.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی، خاطرنشان کرد: این انتخابات فرصت حضور از برخی از افراد را گرفته و اگر فردی بخواهد در استان قدرت گزاف داشته باشد می تواند با قدرت و سمت خود در استان به حمایت از کاندیداهای خاص برخواسته و موجب رای دادن مردم به فرد شود.
وی، با بیان اینکه افراد برای موفقیت در انتخابات باید وارد جریانات سیاسی قدرتمند شوند، ابراز کرد: البته باید گفت حتی برخی از شهرستان هایی که جمعیت کمتر داشته و فردی از این شهرستان ها در انتخابات حاضر شود امکان انتخاب شدن وی بسیار کم شده و شهرستان عملا نماینده ای نخواهد داشت.
قاضی پور، تاکید کرد: در صورت استانی شدن انتخابات حوزه های انتخابی از شهرستان به استان تبدیل شده و وسعت بیشتری را در برمی گیرد در نتیجه رسیدگی مطلوب توسط نمایندگان انجام نخواهد شد.
وی، گفت: در صورت کلان شدن حوزه انتخابی طرح ها به خوبی پیگیری نشده و پروژه ها ناقص می ماند همچنین ملاقات های مردمی به سختی انجام خواهد شد.
نماینده مردم مهاباد: ایجاد شکاف قومیتی و افزایش محرومیت از پیامدهای استانی شدن انتخابات است/ مخالف این‌طرح هستم
جلال محمودزاده در گفت و گو با خبرنگار اروم‌نیوز، با اشاره به طرح استانی شدن انتخابات، اظهار داشت: جنبه های منفی این طرح نمود بیشتری نسبت به جنبه های مثبت دارد.
وی، با اشاره به نقاط منفی این طرح، افزود: اگر انتخابات مجلس شورای اسلامی استانی شود باید احزاب قدرتمند شده و از حالت انتخابات محور بودن خارج شوند.
نماینده مردم مهاباد در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه امروز احزاب فعالیت به خصوصی ندارند، ادامه داد: در صورت استانی شدن انتخابات مجلس، پیگیری مشکلات مردم محروم افزایش یافته و به خصوص در شهرستان های محروم و روستاها و شهرهای کوچک مشکلات عدیده ای برای مردم پیش می‌آید.
وی، تاکیدکرد: نمایندگان اگر در سطح استان باشند بدون شک حوزه های انتخاباتی آنان وسیع شده و رسیدگی کاهش می یابد، البته این طرح باعث ایجاد هزینه های گزاف برای دولت و مردم نیز می شود.
محمودزاده، بیان کرد: البته این مسئله سدی محکم بر راه افرادی می شود که در شهرستان ها بوده و در استان فردی شناخته شده نیستند و در نتیجه باعث ماندگاری نمایندگان قبلی یا ورود افراد سرشناس به مجلس می شود.
وی، در ادامه با بیان اینکه این طرح امتیاز انتخاب شدن را از نخبگان استانی سلب می کند، گفت: استانی شدن انتخاب نمایندگان باعث می شود نمایندگان از کل استان رای بگیرند و در مناطق دو قومیتی مساله بوده و باعث شکاف قومی و اختلافات بیشتر می شود که این مسئله به نفع استان های قومیتی همچون آذربایجان غربی و سیستان و بلوچستان نیست.
نماینده مردم مهاباد در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به نقاط قوت این طرح نیز خاطرنشان کرد: این‌طرح باعث می شود تا نمایندگان مجلس به وطیفه اصلی خود که نظارت و قانون گذاری است بیشتر پرداخته و از کار های جزئی فاصله گرفته و امورات اجرایی را به مسئولان استانی بسپارند.
وی، تاکید کرد: البته استانی شدن انتخابات زمانی موفق خواهد شد که احزاب شکل گرفته و کاندیداها در داخل احزاب قرار گیرند و افراد بر اساس حزب معرفی شوند. در این صورت افراد جدید می توانند بر اساس حزب و آیین نامه حزب امکان انتخاب شدن و شناخته شدن داشته باشند.
محمودزاده، در پایان بیان داشت: در شرایط فعلی که هنوز احزاب به معنای واقعی شکل نگرفته اند، در برخی نقاط، استانی شدن به مصلحت نبوده و با توجه به اینکه نقاط منفی این طرح بیشتر است مخالف این طرح هستم.
نماینده یزد: بروز اختلافات قومی قبیله ای؛ «استانی شدن انتخابات» را از هدف اصلی خود دور می کند
محمدرضا صباغیان در مصاحبه با خبرنگار یزدرسا، با اشاره به تصویب کلیات طرح استانی شدن انتخابات مجلس گفت: در این طرح حوزه‌های انتخابیه فعلی به‌عنوان حوزه‌های فرعی و هر استان به عنوان حوزه اصلی در نظر گرفته می‌شوند و نامزدهای نمایندگی مجلس برای اینکه آرای آنها در حوزه اصلی شمارش شود باید حداقل ۱۰ درصد آرای حوزه فرعی که در آن ثبت نام کردند را کسب کرده باشند.
تبعات «استانی شدن انتخابات» بیشتر از محاسنات آن است
نماینده بزرگترین حوزه انتخابیه کشور با بیان اینکه تبعات بد این طرح بیشتر از محاسنات آن است تصریح کرد: هر چند بعد از استانی شدن انتخابات مسائل کلان بیشتر پیگیری می‌شود اما با اجرای این طرح، انتخابات لیستی خواهد شد و این عمل بدلیل امتیازهایی که برای احزاب نسبت با سایر تشکل‌های دینی و سیاسی رسمی قائل می شود مغایرت با اصل سوم قانون اساسی است.
صباغیان عنوان کرد: در این طرح مناطق محروم و کم جمعیت متضرر می‌شوند و کمتر به آنها توجه می‌شود چرا که اصولا نمایندگان احتمالا روی مناطقی که بیشتر رأی دارد متمرکز می‌شوند و این مناطق محروم را دچار آسیب خواهد کرد که به دنبال همین ایراد، اختلافات محلی، قومی، قبیله ای و مذهبی بروز پیدا می کند و شاید در برخی نقاط کشور، این اختلافات ازدیاد هم یابد.
بروز اختلافات قومی قبیله ای به دنبال غفلت از مناطق محروم
وی با بیان اینکه طرح استانی شدن انتخابات به شرط برطرف شدن نقاط ضعف آن می تواند عملی شود ابراز کرد: این طرح از آنجا که مناطق محروم در آن مورد غفلت قرار می‌گیرند دارای نقطه ضعف هست و از این جهت نگاه‌ها از بحث‌های منطقه ای جمع می‌شود و مسائل ملی و بعد قانونگذاری و نظارت مورد توجه قرار می گیرد مستعد برخی رویدادهای خوب است.
نماینده مردم شهرستان‌های مهریز، بافق، بهاباد، خاتم و ابرکوه تصریح کرد: البته کسب حداقل ۱۰ درصد رأی برای حوزه فرعی نوعی توجه به حوزه انتخابیه است اما کسب این میزان رای نیز دوباره نگاه‌های محلی و منطقه‌ای را دنبال می کند که این طرح را از هدف اصلی که توجه و پیگیری وظایف ملی و مسئله قانونگذاری است دور می‌کند.
نماینده میانه: جزئیات طرح استانی شدن انتخابات برایمان مشخص نیست/ شاید استانی شدن انتخابات دخالت نمایندگان در امور اجرایی را بیشتر کند
یعقوب شیویاری در گفتوگو با خبرنگار سیاسی آناج در خصوص استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: فعلا جزئیات این طرح مشخص نیست اما در کمیسیون شوراها کلیات آن بررسی و ظاهرا به تایید رسیده است، این طرح مراحل طولانی دارد و بعد از اعلام آن در صحن علنی و نطق موافقان و مخالفان به رأی‌گیری گذاشته می‌شود.
وی ادامه داد: بعد از رای‌گیری اگر طرح تصویب شود باید به شورای نگهبان برود و اگر تصویب نشد از دستور کار مجلس خارج می‌شود، اگرچه هنوز جزئیات مشخص نیست اما طبق گفته‌های آقای بی‌مقدار که عضو کمیسیون شوراهاست این طرح در کمیسیون تصویب شده است.
نماینده مردم میانه در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که آیا با کلیات این طرح موافق است یا خیر، خاطرنشان ساخت: این طرح معایب و مزایایی دارد، برای نمونه چنانچه این طرح اجرایی شود دست نمایندگان از نظر کار اجرایی باز می‌شود و این درحالیست که معتقدم نمایندگان نباید کار اجرایی انجام دهند و صرفاً بر قانونگذاری و نظارت تمرکز داشته باشند.
وی توضیح داد: وقتی نمایندگان درگیر کار اجرایی می‌شوند، قانونگذاری و نظارت بر زمین می‌ماند و این بخشی از معایب طرح استانی شدن انتخابات می‌باشد اما مزیت این طرح این است که تاثیرگذاری نمایندگان را بیشتر می‌کند؛ باید منتظر بمانیم تا این طرح به مجلس بیاد و مخالفین، موافقین و اعضای کمیسیون در خصوص آن نظر دهند.
شیویاری با بیان اینکه در حال حاضر از جزئیات این طرح مطلع نیستیم، تصریح کرد: اگر در حال حاضر از بنده نظر بخواهنند، رای ممتنع می‌دهم اما وقتی جزئیات طرح مطرح شده و آن را بررسی کنم به نغع مردم می‌توانم نظر موافق یا مخالف خودم را در این خصوص اعلام کنم.
عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور: نباید شهرستان‌ها را از داشتن نماینده محروم کرد/ با استانی شدن انتخابات ثروتمندان و وکلای جریانات سیاسی نماینده می‌شوند
احمد علیرضا بیگی در گفتوگو با خبرنگار گروه سیاسی آناج در پاسخ به این سوال که آیا به طرح استانی شدن انتخابات مجلس رأی می‌دهد، اظهار داشت: بنده مخالف این طرح هستم و به آن رأی نمی‌دهم؛ نمایندگان هر شهرستان با مردم آن منطقه آشنایی دارند و از ظرفیت‌های آن باخبرند اما با این طرح عملاً برخی شهرستان‌ها در مرحله‌ی دوم از وجود نماینده بی‌نصیب می‌مانند.
وی خاطرنشان ساخت: با این طرح کسانی در انتخابات می‌توانند رای بیاورند که از نظر مالی منابع قابل توجهی داشته باشد تا هزینه‌ی تبلیغاتی و انتخاباتی‌شان را تامین نمایند و یا از طرف جناح‌های سیاسی پیشتیبانی شوند.
عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور خاطرنشان ساخت: با این رویه نماینده‌ای که به مجلس راه می‌یابد وکیل مردم نیست بلکه وکیل جریان سیاسی و همان پیشتوانه مالی است؛ این طرح خلاف تدابیر مقام معظم رهبری است که فرمودند هر جغرافیا باید یک نماینده داشته باشد.
وی متذکر شد: با این طرح لیست رای می‌آورد و نامزدهایی در مناطق دور دست زندگی می‌کنند و از بدنه‌ی مردم بالا آمده‌اند رای نمی‌آورند؛ در عوض وابستگان سیاسی و ژن خوب‌ها نماینده می‌شوند، در انتخابات شورای شهر و مجلس تهران لیست امید رأی آورد اما آیا توانسته‌اند نیازهای مردم را برآورده کنند؟
