دی ماه سال گذشته بود که در پی بسترسازی برخی از کانال های تلگرامی برای اغتشاش در تهران و دامن زدن این کانال ها به درگیری‌ها که در نهایت منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از هموطنان شد، به مدت چندین روز تلگرام در کشور فیلتر شد.
این فیلترینگ موقت زنگ هشداری برای کانال های تلگرامی بودند که اگر تلگرام حاضر به پذیرش خطوط قرمز ایران نشود، فیلترینگ این پیام رسان خارجی به صورت دائم در کشور اجرا می شود و همین مساله بحث های زیادی در کشور به وجود آورد.
اوایل اردیبهشت ماه بود که دادستانی تهران دستور قضایی مسدودسازی پیام رسان تلگرام را منتشر کرد. در این دستور آمده بود با توجه به اعلام شکایات متعدد علیه شبکه اجتماعی تلگرام به دادسرای عمومی وانقلاب تهران و تقاضاهای فراوانی که در خصوص جلوگیری از فعالیت شبکه مذکور از ناحیه شهروندان به این دادسرا واصل شده هم چنین درخواست ضابطان و سایر نهادهای ذی ربط مبنی بر برخورد قانونی و اتخاذ تصمیم نسبت به جلوگیری از ادامه فعالیت بدون ضابطه و غیر قابل کنترل پیامرسان تلگرام، و با توجه به این‌که این شبکه به بستر امنی برای ارتکاب انواع جرائم تبدیل شده است، ارائه دهندگان خدمات دسترسی به اینترنت کشور خصوصاً شرکت ارتباطات زیر ساخت و اپراتورهای تلفن و دارندگان پروانه ارائه خدمات ارتباطات ثابت مکلف‌اند از تاریخ۹۷/۰۲/۱۰ نسبت به اعمال مسدودسازی کامل وب سایت و اپلیکیشن شبکه اجتماعی تلگرام اقدام نمایند.
در ادامه و تنها یک روز بعد از این دستور، سرانجام از صبح روز ۱۱ اردیبهشت، این پیامرسان از دسترس خارج شد و پیام رسان تلگرام به خاطر محتوای مجرمانه و با دستور دادستان مانند بسیاری از کشورهای دیگر فیلتر شد.
بیش از ۱۲۰ روز از فیلتر شدن تلگرام می گذرد اما با وجود فیلتر شدن تلگرام، تلگرام طلایی و هاتگرام در کنار نمونه های ریز و درشت دیگر در حال ارایه دسترسی به تلگرام هستند. این نسخه ها که اساساً پیام رسان نبودند به گفته بسیاری از کارشناسان تنها پوسته ای از تلگرام داشته و در حقیقت فیلتر شکن هستند.
چندی پیش ابوالحسن فیروزآبادی در جریان بازدید از نمایشگاه الکامپ۲۴ گفت: «ما از ابتدا در سیاست‌های خروج از انحصار تلگرام دوران گذاری را برای فعالیت نسخه‌های فارسی این شبکه در کشور قائل شدیم و پذیرفتیم که شبکه‌های هاتگرام و تلگرام طلایی بدون فیلتر چندماهی در کشور فعال باشند، اما آخرین مهلتی که به این‌ها داده‌ایم، ۱۵شهریورماه است و این شبکه‌ها باید تا این تاریخ به پیامرسان صددرصد بومی تبدیل شوند.
فیروز آبادی در حالی مهلت ۱۵ شهریور را برای تلگرام طلایی مشخص کرد که پیش از این نیز یک بار این مهلت خرداد ماه به این دو نسخه تلگرام داده شده بود؛ اما در اقدامی عجیب این مهلت تمدید شد.
آیا سرورهای دولت در اختیار تلگرام طلایی است؟
یش از این آقای عبدالصمد خرم‌آبادی، دبیرکارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه به صراحت آمده که ۲۰۰سرور به تلگرام طلایی از محل بیت المال اختصاص داده شده تا به این وسیله تلگرام زنده بماند و این دامی برای پیام‌رسان‌های داخلی است.
اکنون به نظر می رسد این پروژه با موفقیت به انجام رسیده و پیام رسان های داخلی با شکست مواجه شدند چرا که حمایت های کافی و وافی از آنها به عمل نیامد. اختلاف بر سر فعالیت یا عدم فعالیت تلگرام طلایی و هاتگرام مدتی در سطح مسوولان بدون نتیجه مطرح بود، اما این بلاتکلیفی در وضعیت بازار پیام‌رسان‌ها، صدای اعتراض پیام‌رسان‌های ایرانی را هم بلند کرد به‌طوری‌که پیام‌رسان‌های سروش، گپ، ایتا و بیسفون در بیانیه مشترکی از بلاتکلیفی حضور یا عدم حضور هاتگرام و طلاگرام در بازار گله کردند و به بروز اختلال در روند مهاجرت کاربران به پیام‌رسان‌های داخلی اعتراض کردند. همچنین از مرکز ملی فضای مجازی و سایر دستگاه‌های متولی خواسته‌اند که موضوع پیام‌رسان‌های داخلی را در مناقشات سیاسی وجه‌المصالحه قرار ندهند.
توجیه وزیر ارتباطات برای مبرا کردن دولت از ارتباط با تلگرام طلایی
هرچند وزیر ارتباطات با نشان دادن بخش هایی از ساختمان امام خمینی به خبرنگاران اطمینان داد که سرورهای تلگرام طلایی در اختیار دولت نیست اما همه می دانند این اقدام دلیلی بر غیر دولتی بودن تلگرام طلایی نیست.
از مهلت ۱۵ شهریور به تلگرام طلایی و هاتگرام، تنها ۲ روز بیشتر باقی نمانده است. در این مدت خبری از پیام رسان های داخلی هم نشده و فعالیت آنها تقریباً به حالت تعلیق در آمده است و به نظر می رسد وزارت ارتباطات باید یک بار برای همیشه تکلیف خود را با نسخه های جعلی تلگرام مشخص کندو اما خبری از تکلیف این موضوع هنوز نیست. معلوم نیست به سیاق نوبت قبل که برای تلگرام طلایی در خردادماه نوبت تعیین شده بود آیا باز هم قرار است این مهلت به تعویق انداخته شود یا خیر.
اگر وزارت ارتباطات باز هم برای نسخه های جعلی تلگرام مهلتی تعیین کند یعنی تمام آنچه که درباره ارتباط دولت با نسخه های جعلی تلگرام گفته می شد درست است و دولت باید یک بار دیگر کفش آهنینی بپوشد تا ثابت کند سروری رد اختیار تلگرام طلایی قرار نداده است که البته این بار بعید است کاربران به این سخنان اعتماد کنند.
