در پی اعلام انصراف قطعی دو شرکت هواپیماساز بوئینگ و ای تی آر از واگذاری هواپیما به ایران ایر و نیز آینده مبهم قرارداد ایرباس، شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) نیز با آینده نه چندان روشنی در صنعت هوانوردی روبه رو است.

این شرکت از یک سو به دلیل دست و پنجه نرم کردن با مشکل بزرگ پرداخت حقوق و مزایای بازنشستگان هما و از سوی دیگر با داشتن مشکل نیروی انسانی مازاد، علی رغم آنکه عنوان بزرگترین ایرلاین ایرانی و نیز ایرلاین حامل پرچم (Flag Career) را با خود به یدک می کشد، امکان تأمین هزینه های جاری و پرداخت بدهی های شرکت را ندارد.

مدیران ایران ایر که در سال گذشته اعلام شد برخی از هزینه های خود را از طریق استقراض از سایر شرکت ها و سازمان های تابعه وزارت راه و شهرسازی تأمین کرده بودند، با این برنامه ریزی که بتوانند با در اختیار گرفتن کل ۲۰۰ فروند هواپیمای برجامی، به سوددهی برسند، برنامه ای ۱۰ ساله برای در اختیار گرفتن عنوان ایرلاین نخست منطقه را پس از چند دهه طراحی کرده بودند که به نظر می رسد این برنامه با وجود تحریم های جدید دولت ترامپ، به سراب تبدیل شده است.

در حال حاضر ایرباس تنها ۳ فروند از ۱۰۰ فروند و ای تی آر ۸ فروند از ۲۰ فروند را تحویل داده اند که از مجموع ۲۰۰ فروند ایرباس، بوئینگ و ای تی آر، تنها ۱۱ هواپیما از محل ۳۳۰ میلیون دلار تسهیلات صندوق توسعه ملی را در اختیار گرفته ایم و احتمالا تحویل همه ۱۸۹ فروند دیگر به فراموشی سپرده خواهد شد.

کارشناسان معتقدند هم اکنون بهترین راه برای فرار هما از وضعیت نابسامان اقتصادی موجود این شرکت، توسعه ناوگان آن و افزایش میزان درآمد ایران ایر از محل بالا بردن تعداد مسافران و مشتریان شرکت است که باید در دوره جدید تحریم ها علیه صنعت هوانوردی ایران، روش های جایگزین برای خرید هواپیمای نو از شرکت های بزرگ هواپیماسازی دنیا را در پیش گرفت.

مشاور وزیر راه: شاید ای تی آر ۶ فروند دیگر را تحویل بدهد

اگرچه اصغر فخریه کاشان مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور بین الملل در گفت وگو با خبرنگار مهر از ابطال کامل مجوز قبلی اداره کنترل دارایی خارجی وزارت خزانه داری آمریکا (اوفک) خبر داده است، اما اعلام کرد: مدیران شرکت هواپیماسازی ایتالیایی ـ فرانسوی ای تی آر به دنبال اخذ مجوز موردی برای تحویل ۶ فروند دیگر از هواپیماهای ای تی آر ۷۲-۶۰۰ است.

معاون اسبق سازمان هواپیمایی: بوئینگ خسارت نمی دهد

گفتنی است پیش از این نیز علیرضا منظری معاون اسبق هوانوردی و امور بین الملل سازمان هواپیمایی کشوری در گفت وگو با خبرنگار مهر درباره امکان اخذ خسارت از بوئینگ اظهار داشت: بندی تحت عنوان «فورس ماژور» در قراردادهای تجاری رسمی بین المللی درج می شود که البته هنوز اعلام نشده است که آیا در قرارداد هما و بوئینگ هم این بند آمده یا نه؛ اما با فرض درج این ماده در قرارداد مذکور، عنوان می دارد  که اگر اتفاقات غیر قابل پیش بینی اتفاق بیفتد، این قرارداد خود به خود فسخ شده و ما امکان اخذ خسارت از بوئینگ را نخواهیم داشت.

رئیس کمیسیون عمران مجلس: قرارداد هما با بوئینگ ایراد دارد

محمدرضا رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با خبرنگار مهر درباره امکان اخذ خسارات وارده به ایران ایر از سوی بوئینگ و دیگر شرکت های هواپیماسازی طرف قرارداد با ایران ایر اظهار داشت: امکان دریافت غرامت از غول های هواپیماسازی دنیا بستگی به نوع قراردادی که ما با این شرکت ها داریم، دارد؛ باید دید در این قرارداد چه میزان تعهد برای طرف مقابل ایجاد کرده ایم.

وی افزود: بر اساس اطلاعاتی که من از قرارداد دارم، ما هیچ تعهدی برای طرف مقابل ایجاد نکرده ایم. در این قرارداد آمده است شرکت بوئینگ هر زمان که اراده کند، می تواند قرارداد را فسخ کند.

نماینده مردم جهرم در مجلس به قرارداد ایران ایر و ای تی آر اشاره و تصریح کرد: بر اساس این قرارداد، ما حتی برای تعمیر اساسی موتور هواپیمایی که تحویل گرفته ایم و نیز تأمین قطعات آنها، باز هم نیاز به مجوز اوفک داریم و آمریکایی ها باید تأیید کنند.

به گفته رضایی کوچی، قرارداد ما با بوئینگ و دیگر هواپیماسازان ایراد دارد و تعهدات لازم را از طرف مقابل نگرفته ایم ما حتی برای تأمین قطعات هواپیماهایی که تحویل گرفته ایم هم مشکل داریم چه رسد به اینکه بخواهیم بابت هواپیماهایی که تحویل نگرفته ایم، شکایت کنیم.