محمد شریف‌زاده مدیرکل سابق آموزش‌های فنی‌و حرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگویی اظهار داشت: همه کشورها معتقدند موتور محرکه اقتصاد و توسعه کشور، نیروی انسانی کارآمد است و برای تحقق آن به سراغ نظام آموزشی خود رفته‌اند و با ایجاد نظام آموزش‌های فنی و حرفه‌ای کارآمد و متناسب با خود و اقتضائات کشورشان به دنبال بهبود وضعیت بیکاری جوانان‌شان هستند؛ در حقیقت با تربیت این نیروها در توانمندسازی اقتصاد هر کشور به منظور مشارکت در بازار رقابت جهانی نیز تأثیر اصلی را خواهد داشت.
وی گفت: با تصویب کارشناسی برنامه آموزشی هنرستان‌ها از دو سال به سه سال در وزارت گذشته، امید آن می‌رفت تا برنامه‌ریزان بتوانند با تعمیق بیشتر این آموزش‌ها در هنرستان‌ها، از شاخص های خوب گذشته، جلوتر بروند اما انگار متأسفانه فنی و حرفه‌ای و کاردانش در مدیریت کلان دچار مشکل شده و هیچ اقدام بازدارنده برای بعضی تصمیمات غیر کارشناسی وجود ندارد.
شریف‌زاده تصریح کرد: در حال حاضر افرادی صحبت از حذف بعضی رشته‌های فنی و حرفه‌ای کرده و حتی آن را مصوب می‌کنند به بهانه اینکه این رشته ها متناسب بازار کار نیست؛ این حرف غلط بر چه مبنای پژوهش و کار کارشناسی است.
وی افزود: امروز با پژوهش‌های موجود مشاغل روبه افزایش بوده به طوری گفته می‌شود تعداد مشاغل و نقش‌های شغلی از ۱۰۰۰۰ به ۴۰۰۰۰ رسیده و این معنی‌اش این است که هر یک از رشته‌های فنی و حرفه‌ای به تعداد بیشتری شغل وصل می شود و بر اساس بند ۲سیاست های کلی اشتغال کشور، برنامه ریزی برای این موضوع به عهده وزارت آموزش و پرورش است البته در بند ۶-۱ سند تحول هم تنوع بخشی به رشته های فنی و حرفه ای و کاردانش با زبان گویا و سلیس تأکید شده است.
مدیرکل سابق آموزش‌های فنی‌و حرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: از طرف دیگر محتوای آموزش در هنرستان‌ها که اساس آموزش حدود ۷۰۰ هزار دانش آموز (در حال حاضر) است متاسفانه بازیچه بعضی قرار گرفته و تصمیماتی اتخاذ می‌شود که قطعا سودی برای نظام فنی و حرفه ای و اشتغال نخواهد داشت و برخلاف مصالح فنی و حرفه‌ای است.
وی با بیان اینکه محتوای آماده شده به نوعی کپی شده از برنامه‌های کارگری سازمان آموزش فنی و حرفه ای وزارت کار است، گفت: با توجه به اینکه برنامه کارگری است به دروس علوم پایه مثل ریاضی، فیزیک و محاسبات فنی توجهی نشده و برای دانش آموزان فارغ التحصیلی که در آینده بخواهند ادامه تحصیل بدهند مشکل ایجاد خواهد کرد و امکان رقابت را از آنها خواهد گرفت و در نتیجه به کاهش توسعه کمّی در هنرستان ها خواهد انجامید.
شریف‌زاده با تأکید بر اینکه اساس آموزش های فنی و حرفه ای دانش بنیان است یعنی دانش‌آموزان ضمن یادگیری اصول اولیه شغل و یا حرفه در کارگاه، حدود ۶۰ درصد از زمان آموزش تخصصی خود را به آموزش علمی( تئوری) آن رشته می‌پردازند، افزود: همچنین دانش‌آموزان با آموزش مناسب دروس عمومی برای رقابت‌های علمی ورود به دانشگاه آماده می‌شوند و پیش بینی اولیه برای جایگاه آنها، تکنسین در صنعت است اگرچه تا مراحل بالاتر لیسانس و ارشد هم پیش می‌روند.
وی توضیح داد: شاخه تحصیلی کاردانش درست مخالف این است یعنی حدود ۶۰-۷۰ درصد از زمان تخصصی آموزش را به دروس کارگاهی محض، اختصاص می‌دهند چون در این شاخه هدف تربیت کارگر ماهر است؛ در این شاخه تحصیلی دروس عمومی هم کمتر و فراخور هر یک از رشته ها طراحی شده است.
مدیرکل سابق آموزش‌های فنی‌و حرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه برنامه‌ریزی جدید عملاً جایگاه این دو شاخه را به هم خواهد ریخت و امکان حضور و رقابت را از دانش آموزان در مراکز دانشگاهی خواهد گرفت، افزود: جالب تر اینکه در نشستی که اخیراً با سازمان فنی و حرفه‌ای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار شد، آنها هم که به نوعی بهره برداران این آموزش‌ها محسوب می شوند با اجرای آن مخالفند چرا که مبنای آموزش، در آموزش رسمی با آموزش غیر رسمی بسیار متفاوت است. و از طرفی هنرآموزان هنرستان ها نیز که از موضوع مطلع شده اند در تماس تلفنی مشابه کارشناسان حوزه ستادی فنی و حرفه ای، اظهار نگرانی شدید می کنند.
وی تصریح کرد: استناد به طبقه بندی مشاغل «ایسکو ۲۰۰۸» با توجه به اینکه در سال ۲۰۱۶ هستیم،به علت حذف خیلی از مشاغل و ظهور مشاغل جدید صحیح نیست و باید این طبقه بندی براساس بوم و آمایش کشور صورت پذیرد.
شریف‌زاده ادامه داد: براساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، برنامه آموزشی باید متناسب با اقتضائات کشورمان تنظیم شود نه وارداتی؛ با این برنامه، باید مصوبات ۲۰ سال پیش شورای عالی آموزش و پرورش در مورد اهداف شاخه های تحصیلی، مجدد نوشته شود.
وی با تأکید بر اینکه اجرای این برنامه جایگاه فنی و حرفه ای را تنزل خواهد داد و به تبع آن از جذب دانش آموزان در هنرستان ها برای سال های آتی خواهد کاست، گفت: از تجربیات گذشته در خصوص برنامه غلط فنی و حرفه ای در تغییر نظام آموزشی سال ۱۳۷۰ استفاده لازم گرفته شود و حداقل، برنامه جدید به صورت مشروط و یکساله آن هم برای چند رشته از رشته های فعلی شاخه های فنی و حرفه ای تصویب شود تا بلکه خسارات آن کمتر باشد و امکان برگشت را داشته باشد.
