ایرانی ها هنوز هم با سوئیس، برجام، مذاکرات ۵+۱هتل کوبورگ و بالکن اتاق وزیر امور خارجه خاطره بازی می کنند!
رییس جمهور سوئیس در تهران از رابطه۱۲۰ساله با ایران که سود فراوانی را حداقل برای نظام بانکداریش به ارمغان آورده، اظهار شادمانی کرده است و ایران از اینکه سفیر سوئیس طرفدار ایرانیهاست، این رابطه را دو سر برد تلقی می کند.
ایران سالهاست که سنگWTO را به سینه می زند؛ ورود به دروازه اقصاد جهانی، با افتصادی که نمی تواند گام های اولیه را بدون وابستگی به نفت بردارد، بیشتر شبیه رویاست تا واقعیت.
تولیدکنندگان ایرانی مدتهاست که کابوس پسابرجام را می بینند و امروز با رفت و آمد هیات های خارجی که هدفی به جز ایجاد دفاتر فروش در ایران ندارند، وحشت زده اند.
ایران از حضور رییس جمهور سوئیس ذوق زده است چرا که این کشور از پیوستن ایران بهWTOحمایت کرده است.
ایران از سال ۷۵ تا سال ۸۴ منتظر پذیرفته شدن به عنوان عضو ناظر در سازمان تجارت جهانی بوده و از آن زمان تاکنون هنوز شرایط برای تشکیل گروه کاری ایران و تعیین رئیس گروه کاری ایران که اقدامات بعدی برای الحاق به سازمان هستند، فراهم نشده است و ایران معتقد است که اعلام حمایت سوئیس می تواند تاثیر مثبتی بر فرآیند الحاق ایران به این سازمان داشته باشد.
اگر فکر کنیم که رییس جمهور این کشور فقط برای حمایت از ایران به اقتصاد جهانی قدم به ایران گذاشته، راه خطا رفته ایم و اگر فکر کنیم که سوئیس شریک زمان تحریم ایران بوده بازهم اشتباه کرده ایم.
سوئیس در زمان وقوع تحریم ها تقریبا یکی از پیشگامان تحریم ایران بود.
بانک های این کشور حتی حساب بسیاری از ایرانی هایی که مقیم سوئیس بودند را بستند و حتی برخی از شرکت های دارویی سوئیس به ایران دارو نفروختند و همان شرکت های دارویی در سفر اخیر رییس جمهور سوئیس به ایران، همراهیش کردند!
بانک های سوئیس در پسابرجام هم با ایران به راحتی کار نمی کنند چرا که از آمریکا می ترسند.
درک این مساله سخت است که رییس جمهور کشوری به ایران بیاید و از او درخواست شود تا به بانک هایش توصیه کند تا روابطشان را با ایران بهبود بخشند، در حالیکه حرف شنوی بانک های سوئیس از آمریکا بیشتر از رییس جمهور کشور خودشان است.
البته این وضعیت جدید نیست، طی توافق ژنو باید بخش هایی از پول های بلوکه شده ایران درسوئیس به صورت دوره ای آزاد می شد.
در آن زمان نماینده بانک مرکزی ایران در سوئیس ز عدم همکاری بانک های این کشور گلایه داشت.
با ابنکه به بانک های سوئیس اعلام شده بود که طی توافق ژنو می توانند با معرفی خود به خزانه داری آمریکا نقل و انتقال پول را قانونی انجام دهند اما آنها پاسخ داده بودند که “چرا باید خودمان را لو بدهیم که با ایران همکاری می کنیم!”
آنها ادعا می کردند که آمریکا منظورش این نیست که بیایید خودتان را معرفی کنید تا مجوز بگیرید، بلکه منظورش این است که بداند جه کسی می خواهد با ایران همکاری کند و یک جایی حساب آنها را برسد!!!
در نهایت بعد از ماه ها دردسر، پول ها با وساطت بانک مرکزی سوییس و خرید طلا به جای پول، جابجا شد.
این روند هنوز هم ادامه دارد به طوریکه رییس اتاق بازرگانی ایران در سفر رییس جمهور سوئیس به ایران از وی درخواست روابط گسترده بین بانکی را کرده بود.
به دلایلی که گفته شد، جا دارد دلیل حضور رییس جمهور پولدارترین کشور جهان در ایران در فضای پساتحریم، بررسی بیشتری شود.
سوئیس کشوری قدرتمند در اقتصاد است که خدمات بخش بسیار مهمی از اقتصاد این کشور را تشکیل می دهد این موضوع شامل مسائل بانکی، بیمه و توریسم می گردد. بخش کشاورزی همچنین در اقتصاد سوییس مورد توجه می باشد ولی میزان زمین های قابل کشاورزی جوابگوی نیازهای تغذیه ای جمعیتش نبوده و در نتیجه اقتصاد سوئیس مبتنی بر نوعی از اقتصاد صنعتی وابسته به واردات کالاهای اولیه و صدور آن به شکل فرآورده های آماده و مرغوب می باشد.
این کشور منابع نفتی و معدنی ندارد اما درهای تجارتش بر روی جامعه جهانی گشوده است تا بتواند مواد خام مورد نیازش را خریداری و کالای تولید شده و مرغوب را به همان کشورها صادر کند.
در واقع، شمار آن دسته از کشورهای غربی که در عرصه اقتصادی توانسته اند پیوندهای این چنین تنگاتنگی با جهان برقرار کنند، اندک است. سیاست تبادلاتی سوییس همواره بر اصل اقتصاد آزاد و آزادی بازار استوار است و نخستین مشخصه آن، سطح بسیار پایین تعرفه های گمرکی و تقریباً عدم هیچگونه محدودیت کمی برای واردات، به استثنای فرآورده های کشاورزی است.
به همین دلیل ایران به دلیل برخورداری از نفت، پتروشیمی و معادن می تواند جایگاه مهمی در تجارت سوئیس داشته باشد ضمن اینکه هنوز هم ثروت های ایران جایی بهتر از بانک های سوئیس ندارد.
فعالیت های خدماتی همچون بانک ها، مؤسسات بیمه و توریستی و عواید ناشی از سرمایه گذاری های خارجی، درآمد قابل توجهی را برای این کشور به ارمغان آورده است.
روابط تجاری ایران و سوئیس درسال ۲۰۱۵ بالغ بر ۹۷۴ میلیون دلار بوده که تنها ۲۰ میلیون دلار، صادرات ایران به سوئیس بوده است!
کلید موفقیت سوئیس در تجارت غیر نفتی است که می تواند کلید موفقیت ایران نیز باشد اما مسوولان این کلید را با رابطه با سایر کشورها عوض کرده اند.