فعالیت شبکههای فارسیزبان خارجنشین با نزدیکی به انتخابات ریاست جمهوری برای تأثیرگذاری بر این رویداد مهم آغاز شده است. در این میان بیبیسی فارسی شاید به عنوان مهمترین رسانه فارسیزبان خارج از کشور و رسانهای که خطوط اصلی را برای شبکههای فارسیزبان خارجنشین مشخص میکند، بخش قابل توجهی از توانش را برای ورود و تأثیرگذاری بر مسئله انتخابات و سوءاستفاده و بهرهبرداری از شکافهای احتمالی به کار بسته است.
نگاهی به صفحه ویژه انتخابات در سایت بیبیسی فارسی و حجم انبوه برنامهسازی در شبکه تلویزیونی این کانال انگلیسی نشان از دورخیز و برنامهریزی کلان آن برای انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم در ایران دارد.
بررسی مطالب بیبیسی فارسی در روزهای اخیر نشان از حجم انبوه تهاجم آن به یکی از نامزدهای احتمالی این دوره به نام حجتالاسلام ابراهیم رئیسی است. ظاهر رفتار بیبیسی در رابطه با آقای رئیسی نشان میدهد که قصد این شبکه تخریب این نامزد در این دوره از انتخابات است، اما چیزی که در عمق مطالب بیبیسی فارسی مشاهده میشود، نشان از تخریب چهره حاکمیت و اصل نظام، سلامت انتخابات و حتی زمینهسازی برای ایجاد تشنج و آشوب در انتخابات اخیر است.
یکی از نمونههای این رفتار بیبیسی را میتوان در برنامه اخیر «صفحه دو» این شبکه مشاهده کرد که البته در دیگر مطالب درج شده در سایت این شبکه نیز به خوبی قابل مشاهده است.
در این برنامه که نمونهای از رویکرد کلی بیبیسی در انتخابات اخیر ایران را نشان میداد، مجموعاً چهار کارشناس به صورت حضوری و ویدئوکنفرانسی حضور داشتند و پیرو کاندیداتوری حجتالاسلام رئیسی اظهار نظر میکردند. در این برنامه هرچند ظاهر نظرات متفاوت بوده و اختلافاتی در نوع نگاه و تحلیلها به چشم میخورد، اما مطابق با همان روش و صحنهگردانی بیبیسی فارسی این اختلافات فقط در ظاهر ماجرا بوده و آنچه به عنوان خروجی برنامه مطرح شد چند محور کلی علیه نظام و انتخابات اخیر ایران را مطرح میکرد؛ این محورها هر کدام به اشکال مختلف سرفصل این روزهای مطالب بیبیسی را تشکیل میدهند.
دوقطبی کردن فضای انتخابات
یکی از اهداف بیبیسی که برگرفته از همان سیاست مشهور و قدیمی اختلافافکنی انگلیس است، تلاش برای ایجاد دوقطبی در انتخابات پیش روست. مسئله پرهیز از ایجاد فضای دوقطبی که قبلاً دربیانات رهبر انقلاب به یکی از نامزدهای احتمالی مطرح شده بود، دقیقاً بخش مهمی از هدفگذاری بیبیسی برای تأثیرگذاری در انتخابات دوازدهم را تشکیل میدهد. پیشتر مشرق گزارشی با عنوان «فرصتی که بیبیسی با نهی رهبر انقلاب از دست داد» در این رابطه منتشر کرده بود.
به عنوان مثال علی مزروعی یک از کارشناسان این برنامه کل تعریفش از انتخابات پیش رو در ایران را به دو جبهه که آنچه آن را تندروها مینامید به نمایندگی ابراهیم رئیسی و همچنین جبهه میانهروها به نمایندگی حسن روحانی، تقسیم بندی کرد. آنچه این کارشناس در نظر داشت القا کند که نظر کلی شبکه را نیز تامین میکند، آن بود که همه مخالفان برجام را باید در یکسو و همه موافقان آن را در سوی دیگر میدان قرار داد و با تشکیل یک دو قطبی عمیق به استقبال انتخابات رفت.
همانطور که گفته شد در این پروسه سعی میشود ابراهیم رئیسی به عنوان نماینده جریان تندرو معرفی شده و تمام سعی بیبیسی برای اتصال آن به حاکمیت نظام و آنچه کارشناسان بیبیسی کانونهای قدرت مینامند، است؛ و در سوی دیگر میدان نیز سعی دارد با جداسازی مردم از حاکمیت، صفبندی ایدهآل خود را میان مردم و نظام ایجاد نماید.
بیبیسی بهدنبال جا انداختن این مفهوم است که دوقطبی به نفع مردم بوده و نتیجه انتخابات را واقعیتر میکند! درواقع آنچه بیبیسی سعی در دستیابی به آن دارد، ایجاد یک فضای پرآشوب و ملتهب در جریان انتخابات پیش روست که بعداً از لابهلای شکافها و درگیریها و منازعات آن برای ضربه به نظام استفاده کند و این هدف را از طریق تبلیغ فضای دو قطبی دنبال میکند.
تشکیک در نتیجه انتخابات
دیگر محور بیبیسی را میتوان همان سیاست همیشگی انگلیس در ایجاد تشکیک در سلامت انتخابات عنوان کرد. به دنبال دو قطبیسازی و جناحبندی حاکمیت و مردم و معرفی آقای رئیسی به عنوان نماینده حاکمیت و قدرت، گام بعدی این است که به مخاطب القا شود که حالا حاکمیت قصد دارد به هر روش ممکن نمایندهاش را پیروز انتخابات گرداند و این نیز به بیان علنی کارشناس بیبیسی و تأیید مجری آن، در فضای سالم برگزاری انتخابات ممکن نیست! پس تقلب و مهندسی انتخابات همان تهمت قدیمی این شبکه انگلیسی به انتخابات ایران دوباره مطرح شده و به مخاطب القا میگردد.
سوال مجری برنامه صفحه دو از میهمانان آنچنان بر این مسئله تأکید دارد و به قدری با موضع بیان میشود که اساساً نیازی به جواب کارشناس برای القای مسئله تشکیک در سلامت انتخابات نیست؛ آنجایی که مجری میپرسد «آیا واقعاً صندوق رأی حکم است؟»
خط دهی برای چگونگی حمله به حجتالاسلام رئیسی
آخرین محور مهم بیبیسی در رابطه با انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم نیز به مسئله خطدهی برای حمله به ابراهیم رئیسی به عنوان کاندیدای حاکمیت نظام باز می گردد. هرچند در اینجا نکتهای جالب خودنمایی میکند که رویکرد سابق این شبکه علیه ابراهیم رئیسی که با ادعای اعدام بدون محاکمه منافقین در تابستان ۶۷، مطرح میشد را زیر سوال میبرد! در اینجا به اعتراف مجری برنامه صفحه دو این مسئله چندان مورد توجه رأی دهندگان قرار نگرفته و تأثیری برای ریزش رأی آقای رئیسی ندارد. پس در اینجا بسته پیشنهادی بی بیسی برای حمله به حجتالاسلام رئیسی در حوزههای اقتصادی، سیاسی، اجرایی و … مطرح میشود. دیگر نکته جالب در این محور نقض ادعای بیطرفی این شبکه انگلیسی در مسائل سیاسی و خصوصاً انتخابات ریاست جمهوری ایران است که با ارائه بسته پیشنهادی تخریب آقای رئیسی در مقابل دیگر کاندیداها به خوبی خودنمایی می کند.
رصد سایت و شبکه بیبیسی فارسی نشان میدهد که همانند سال ۸۸ میزان تمرکز تولیدات خود را بر روی انتخابات ریاست جمهوری گذاشته تا بتواند مانند سال ۸۸ به ایجاد یک فضای دو قطبی “مردم – حاکمیت” کمک کند تا شکاف زیادی میان مردم و نظام صورت پذیرد. بهترین سناریو برای بیبیسی ایجاد آشوبهایی مانند فتنه سال ۸۸ است و در کمترین حالت ممکن یعنی سناریوی موفقیت حداقلی، بتواند از میزان اعتماد و علاقه مردم به نظام بکاهد که خروجی آن کاهش مشارکت مردم در انتخابات و کم شدن مشروعیت نظام خواهد بود.
اکنون رسانههای کشور و بهویژه نامزدهای احتمالی ریاست جمهور نیز وظیفه سنگینی بر دوش دارند تا فارغ از جهتهای حزبی و سیاسی، به درستی برای مردم شرایط و مصلحت کشور را تبیین کنند تا استراتژی ایجاد فضای دو قطبی در انتخابات شکست بخورد.