درخواست اخیر یکی از شرکتهای خودروساز از معاون اول رئیسجمهور برای توقف مصوبه «نصب فیلتر دوده» بر روی خودروهای دیزلی به بهانه تحریمها واکنشهای زیادی را به دنبال داشته است. این درخواست درحالی مطرح شده که بر اساس مصوبات دولت در سالهای ۹۳ و ۹۵ و بر اساس مواد ۲ و ۸ قانون هوای پاک استفاده از فیلترهای دوده برای خودروهای دیزلی از ابتدای سال ۱۳۹۶ الزامی شده است.
بر اساس ماده ۴ این قانون، شمارهگذاری انواع وسایل نقلیه موتوری اعم از داخلی و وارداتی مستلزم رعایت حدود مجاز انتشار آلایندههای موضوع این قانون و اخذ تأییدیه سازمان ملی استاندارد است. این سازمان موظف است از ادامه تولید و ورود وسایل نقلیهای که حدود مجاز انتشار آلایندههای تعریف شده موضوع این قانون را رعایت نمینمایند جلوگیری کند.
این خواسته در وضعیتی مطرح شده است که مسؤولان وزارت بهداشت، کارشناسان و نمایندگان مجلس معتقدند موافقت با درخواست خودروسازان عقبگرد آشکار در حوزه مبارزه با آلودگی هوا و پشت پا زدن به قانون هوای پاک است.
*نقش قطعی دود دیزل در بروز سرطان
عباس شاهسونی رئیس گروه سلامت هوا و تغییرات اقلیمی وزارت بهداشت در گفتوگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، درباره درخواست خودروسازان دیزلی برای به تعویق افتادن نصب فیلتر دوده هوا به دلیل تحریمها اظهار داشت: خودروسازان چندی پیش درخواست داده بودند صد هزار خودروی سواری دیزلی مجهز به فیلتر دوده هوا را تولید کنند و وزارت بهداشت با توجه به سرطانزا بودن آلودگیهای خودروهای دیزلی با این موضوع مخالفت کرد.
وی با بیان اینکه چندی پیش سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد که دود دیزل به صورت قطعی در ایجاد سرطان نقشآفرینی میکند، گفت: در همین راستا ما با این درخواست خودروسازان مخالفیم هر چند سازمان محیط زیست نیز به دلیل مسائل زیست محیطی مخالفت خود را با این درخواستها اعلام کرده است.
شاهسونی در ادامه عنوان کرد: در ادامه این مباحث به تازگی تولیدکنندگان کامیونهای دیزلی درخواست تولید کامیونهای بدون فیلتر دوده را دادهاند که این موضوع باعث تشدید ایجاد بیماریها و به خطر افتادن سلامت مردم جامعه خواهد شد.
رئیس گروه سلامت هوا و تغییرات اقلیمی وزارت بهداشت، توضیح داد: اگر فیلتر دوده بر روی این خودروها نصب نشود سرطانهای منتسب به آلودگی هوا افزایش خواهد یافت چرا که در حال حاضر نیز با افزایش این بیماریها مواجه هستیم.
*هزینه ۱٫۳ میلیارد دلاری آلودگی بر دوش نظام سلامت
وی توضیح داد: در حال حاضر هزینههای ناشی از آلودگی هوا در حوزه سلامت ۱٫۳ میلیارد دلار تخمین زده میشود. در واقع این موضوع نشان میدهد که چه هزینههای سنگینی را آلودگی هوا به حوزه سلامت تحمیل میکند.
شاهسونی گفت: در اظهارات و درخواست خودروسازان تناقض آشکاری مشاهده میشود به دلیل اینکه آنها چندی پیش اعلام کردند که میتوانند سواریهای دیزلی با بهترین کیفیت را تولید کنند اما حالا اعلام میکنند به دلیل تحریمها توان نصب فیلتر دوده بر روی کامیونها را ندارد.
رئیس گروه سلامت هوا و تغییرات اقلیمی وزارت بهداشت افزود: با توجه به تبعات این درخواست و تأثیرات منفی این موضوع به سلامت مردم، ما مخالف این درخواست هستیم.
*درخواستی بر خلاف قانون هوای پاک
وی با بیان اینکه مجلس ساعتها برای تدوین قانون و آییننامه هوای پاک وقت صرف کرده است، گفت: این درخواست خودروسازان برخلاف قانون هوای پاک بوده در صورتی که ما توجه داشتیم با ابلاغ این قانون تحول عظیمی در حوزه آلودگی هوا اتفاق بیفتد اما در عمل مشاهده میکنیم که این قانون فقط بر روی کاغذ مانده و اجرایی نشده است.
شاهسونی تأکید کرد: در حال حاضر میزان غلظت ذرات معلق در کشور ما سه برابر استانداردهای جهانی است که این موضوع نشان میدهد ما باید برای حل این معضل گامهای جدی برداریم.
رئیس گروه سلامت هوا و تغییرات اقلیمی وزارت بهداشت ادامه داد: آلودگی هوا به عنوان دومین عامل مرگ و میر ناشی از بیماریهای غیرواگیر بوده و همچنین در دنیا از آلودگی هوا به عنوان هشتمین عامل مرگ و میر یاد میشود که در کشور ما ذرات معلق هوا هفتمین عامل مرگ افراد هستند.
وی تصریح کرد: در بین عوامل محیطی نیز اولین عامل مرگ و میر آلودگی هوا است.
شاهسونی در خصوص میزان تعداد روزهای پاک در تهران توضیح داد: در سال ۹۶، هوا در ۱۰ درصد روزها پاک بوده و در ۶۵ درصد روزها شاهد آلودگی کم، ۲۱ درصد روزها هوا ناسالم به گروههای حساس و ۴ درصد روزهای سال ۹۶ هوا ناسالم گزارش شده است.
*فوت ۱۱هزار نفر به دلیل آلودگی هوا
رئیس گروه سلامت هوا و تغییرات اقلیمی وزارت بهداشت ادامه داد: در سال ۹۶، ۳۵۴۰ نفر به دلیل آلودگی هوا در شهر تهران جان خود را از دست دادهاند که این آمار در کشور به عدد ۱۱ هزار نفر میرسد به طوری که ۹ درصد مرگ و میرهای طبیعی به دلیل وجود ذرات ۲٫۵ میکرون است.
وی ادامه داد: آمار مرگ و میرها در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۶ به دلیل آلودگی هوا کاهش داشته است اما باید توجه کنیم که با اجرای سیاستهای نادرست تمام زحمات ما به هدر خواهد رفت. همچنین قابل ذکر است آمار مرگ و میرهای ناشی از آلودگی هوا در کشور از آمار مرگ و میر بر اثر حوادث جادهای بیشتر است.
شاهسونی ادامه داد: طبق محاسبات ما تعداد مرگ و میرها به دلیل سرطان ریه در سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵ افزایش داشته است، همچنین با اجرای درخواست خودروسازان هزینههای درمانی مردم نیز افزایش خواهد یافت.
رئیس گروه سلامت هوا و تغییرات اقلیمی وزارت بهداشت با بیان اینکه در زمینه تولید سواریهای دیزلی وزارت بهداشت با سازمانهای مرتبط مکاتباتی را انجام داده است،گفت: در موضوع حذف فیلتر دوده در خودروهای دیزلی نیز مکاتبات لازم را با نهادهای مسؤول انجام خواهیم داد.
*سلامت مردم فدای منافع خودروسازان
محمدحسین قربانی نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در خصوص این موضوع به خبرنگار فارس، گفت: طرح هوای پاک طرحی جامع و همهگیر است که توسط دولت به سازمانها ابلاغ شده است.
وی افزود: بر اساس این قانون بسیاری از صنایع سنگین و خودروسازها مکلف شدهاند تا فیلترهای تسویهکننده هوا را در صنایع خود استفاده کنند و این قانون به صورت کامل مسائل زیست محیطی را مورد توجه قرار داده است.
نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در خصوص درخواست خودروسازان توضیح داد: اینکه خودروسازان سنگین درخواستهای این چنینی را به بهانه تحریم عنوان میکنند مخالف قانون هوای پاک بوده و ما معتقدیم خودروسازان فقط به دنبال منافع خود هستند و منافع عمومی و زیست محیطی را نادیده میگیرند.
قربانی در پایان تأکید کرد: خودروسازان نمیتوانند این درخواست خود را اجرایی کنند به دلیل اینکه این درخواست باید به قانون تبدیل شود و نمایندگان مجلس اجازه اجرای آن را بدهند.
*تهران در افزایش سرسامآور جمعیت یکی از ۵ شهر اول جهان است
حسین مقصودی نمیانده مجلس نیز در این خصوص با یادآوری اینکه تهران یکی از ۵ شهر جهان بوده که با افزایش سرسامآور جمعیت مواجه شده است، عنوان کرد: تفکیک پایتخت سیاسی و اقتصادی از آنجایی دارای اهمیت است که در شرایط کنونی روزانه حدود ۱۷ میلیون جمعیت در تهران که بخشی از آنها شناور هستند در تهران تردد میکنند.
*مسؤولان شهری روش کشورهای موفق در نصب فیلتر دوده خودروهای دیزلی را الگو قرار دهند
یوناتن بت کلیا نماینده آشوریان درمجلس شورای اسلامی، با تاکید بر اینکه قانون هوای پاک باید توسط دستگاههای مربوطه اجرا شود، گفت: آنچه مسلم است در مورد نصب فیلتر دوده بر خودروهای دیزلی باید از کشورهایی که از این روش استفاده کرده و به نتایج موفقیتآمیزی دست پیدا کردهاند به عنوان الگو استفاده شود.
وی تصریح کرد: هماکنون اغلب کلان شهرهای کشور با مشکل آلودگی هوا مواجه شدهاند و به دنبال آن مردم نیز با مشکلات عدیدهای مواجه هستند، بنابراین هر چقدر در جهت رفع این معضل گام برداریم، به طور قطع به نتایج بهتری در جهت تامین آرامش و سلامت عمومی دست پیدا خواهیم کرد.
عضو هیات رئیسه فراکسیون محیط زیست مجلس، تاکید کرد: در بسیاری از کشورهای جهان برای مبارزه با آلودگی هوا در کارخانجات نیز از فیلتر هوا استفاده میشود، چرا که تامین سلامت عمومی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
وی افزود: چطور اکثر خودروهای فعال در حوزه حمل و نقل عمومی با گازوئیل کار میکنند و بدون استثناء باعث آلودگی هوا میشوند، اما مسؤولان معتقدند که تنها تعدادی از آنها به نصب فیلتر دوده نیاز دارند؟
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، یادآور شد: تمام مدیران حوزه حمل و نقل فعال در کلان شهرهای کشور باید دست به دست هم بدهند و راهکاری برای ایجاد هوای پاک و تامین سلامت و آرامش مردم بیابند، ضمن اینکه مصوباتی را که در این حوزه ایجاد میشود را بدون چون و چرا اجرا کنند، چرا که از زمان تدوین تا تصویب این قوانین کارشناسان ابعاد مختلف آنها را به طور کامل و دقیق مورد بررسی قرار میدهند.
این نماینده مردم در مجلس دهم، اظهار کرد: ما برای ایجاد قانون در حوزه محیط زیست از نظر کارشناسان دستگاههای مربوطه همچون سازمان حفاظت محیط زیست، شهرداری، شورای شهر، مسئولان حوزه سلامت و مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی استفاده میکنیم.
به گزارش فارس، طبق آمار ارائه شده آلودگی هوا سالانه ۷ میلیارد دلار خسارت دارد و این میزان در تهران ۲٫۶ میلیارد دلار است. ذرات معلق یکی از مهمترین آلایندههایی است که در کلانشهر تهران وجود داشته و خودروهای دیزلی سهم بالایی از آلایندگی را به خود اختصاص دادهاند، حال با توجه به درخواست خودروسازان مبنی بر حذف فیلتر دوده از خودروهای دیزلی باید دید دولت برای مقابله با آلودگی هوا چه تصمیمی خواهد گرفت و بالاخره فیلتر دوده بر روی خودروهای دیزلی نصب میشود یا نه.