تا پیش از همه‌گیر شدن استفاده از شبکه‌های اجتماعی، قاچاقچی‌های لباس به انتخاب و سلیقه خودشان، کالاهای قاچاق را از مرزهای کشورمان عبور می‌دادند و راهی فروشگاه‌ها و بازارهای داخلی می‌کردند اما این روزها اوضاع، کمی فرق کرده است و شما هم می‌توانید با وصل شدن به یک شبکه اجتماعی هم‌دست و جاده صاف‌کن یک قاچاقچی لباس شوید!

معمولاً گروه‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی عضوگیری می‌کنند تا مشتری برای لباس‌های خارجی پیدا کنند از بدنه اصلی دو نفره‌ای تشکیل می‌شوند که یکی از آنها در ایران و دیگری در کشوری مثل ترکیه، ایتالیا، ارمنستان و … است. در این گروه‌ها سایت‌های اینترنتی برندهای مختلف لباس که عمدتاً مشمول «تخفیف» شده‌اند برای مشتری‌ها معرفی می‌شوند و مشتری‌ها محصولات مد نظر خودشان را انتخاب می‌کنند.

اما نکته اینجاست که معمولاً نرخ دلار، لیر یا یورو در این گروه‌ها به قیمت روز نیست بلکه دو برابر قیمت بازار محاسبه می‌شود تا قاچاقچی محترم هم سودی در این میان ببرد. از سوی دیگر هزینه ارسال و وزن کالا و هزینه سایت هم محاسبه می‌شود و از مشتری پول آن را به «ریال» می‌گیرند و به مشتری هم قول می‌دهند که کمتر از یک ماه، محصول خریداری شده‌ به دستشان می‌رسد و «برند پوش» می‌شوند.

این روش از قاچاق لباس که این روزها رشد قارچ‌گونه‌ای در شبکه‌های اجتماعی دارد روشی است که به ظاهر دست مسئولان در برابر آن به نشانه تسلیم بالاست اما حمید قبادی، دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور با بیان اینکه کاملاً درباره این روش از قاچاق لباس اطلاعات کافی دارد، می‌گوید: اقداماتی در رابطه با جلوگیری از این روش قاچاق لباس در کشور انجام داده‌ایم به طوری‌که در این راستا پلیس همکاری خوبی با ما داشته و گردانندگان این گروه‌ها در شبکه‌‌های اجتماعی مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرند.

علی‌اکبر مرتضوی کیاسری، جامعه‌شناس با اشاره به اینکه تب برندپوشی بخش عمده‌ای از جامعه را فرا گرفته است، درباره این روش از قاچاق لباس تصریح می‌کند: وقتی مشتری برای برندهای خارجی لباس در کشور ما دست و پا می‌زند راه و روش‌ها برای رساندن این محصولات هر روز به روزتر می‌شود و باید مسئولان اگر می‌خواهند فرهنگ کشورمان که بخشی از آن در نوع پوشش مردم ، نمود پیدا می‌کند، دست‌خوش تغییرات جدی قرار نگیرد باید برنامه‌های مقابله جدی و به روزی را داشته باشند.

علی اسکندری یکی دیگر از جامعه شناسان نیز معتقد است فرهنگ خودنمایی به فرهنگ اصیل ایرانی نفوذ کرده است.

کارشناسان مسائل اقتصادی یکی از دلایل تمایل به برندهای خارجی را در کشورمان فقدان برند مرغوب داخلی می‌دانند و معتقدند که اگر محصول داخلی با قیمت و کیفیت مناسب در اختیار مردم قرار گیرد، از اقبال به برندهای غیروطنی کاسته می‌شود. این مسئله در بیانات مقام معظم رهبری نیز وجود دارد که ایشان بارها مسئولان را به تولید کالای خوب و مردم را به خرید کالای داخلی تشویق فرموده‌اند.

امان الله قرایی مقدم، جامعه‌شناس معتقد است که «مسئله توجه به مارک خارجی، یک مسئله تک بعدی نیست. وقتی که به برند خارجی رو بیاوریم، پول از کشور خارج می شود، کارگر بیکار می شود، فقر و بسیاری از آسیب های اجتماعی در پی می آید، پس تولید کالای داخلی خوب و بی اعتماد نکردن مردم نسبت به تولیدات داخلی، از مهمترین وظایف مسئولان است.»

اما گذشته از اینکه لباس‌هایی که از طریق شبکه‌های اجتماعی با انتخاب در سایت‌ برندهای خارجی خریداری می‌شود انتخاب از راه دور و بدون دسترسی به جنس و کیفیت و تنها از طریق عکس است، واردکنندگان این محصولات هیچ عوارض و گمرکی را پرداخت نمی‌کنند، مجتبی خسروتاج، قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در آمارهایی که اعلام کرده است رقم واردات رسمی پوشاک را ۶میلیون دلار و قاچاق آن را  ۲‌میلیارد دلار اعلام کرده است که بر این اساس میزان قاچاق پوشاک بیش از ٣٣٣ برابر واردات رسمی آن است.

سهیلا جلودارزاده، مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره نظارت بر قاچاق لباس می‌گوید: اگر تمام نظارت‌ها و دقت ها نیز صورت گیرد با شوی لباسی که در داخل منازل برگزار می‌شود یا اجناسی که به عنوان کالای همراه مسافر از مبادی ورودی وارد کشور می‌شود نمی‌توان برخورد کرد.

گلناز نصراللهی، مدیرکل دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز بالا بودن قیمت تمام شده کالاهای ایرانی در مقایسه با کالاهای کشورهای دیگر را از عوامل قاچاق پوشاک به کشور می‌داند.

اما آنچه در این شرایط جای خالی آن به خوبی ملموس و محسوس است نبود برندهای با کیفیت و با قیمت مناسب پوشاک تولید داخل است برندهایی که با نام خودشان، مشتری را جذب کنند و نیازی نباشد تا از مارک‌های خارجی که متری ۲ هزار تومان در بازار می‌فروشند بر روی محصولاتشان برای فروش بیشتر استفاده کنند. برندهای داخلی که با کیفیت مرغوبشان نه تنها بازار داخلی را به دست گیرند بلکه در بازارهای جهانی پوشاک هم حرفی برای گفتن داشته باشند. برندهای پوشاک داخلی که برای سرپا شدن نیاز به دست‌گیری اولیه بخش دولتی دارند تا فارغ از حواشی هزینه‌های جانبی، بتوانند تولیدات مرغوبی را به دست مشتری برسانند.