امروزه زباله یکی از بحث‌های داغی است که در تمام شهرستان‌های استان درگیر مشکلات پیشروی آن هستند زباله‌ای که در کشورهای توسعه یافته به عنوان یک طلای کثیف و فرصت طلایی تلقی می‌شود اما متاسفانه در برخی از استان‌های ایران به عنوان تهدید به چشم می‌آید.

مازندران نیز با وجود طبیعت بکر و دیدنی‌های چشمگیر گردشگری و توریستی با مشکل دپوی زباله مواجه است و در هر طرفی از طبیعت این استان ورود می‌یابید با کوهی از زباله روبه‌رو می‌شویم.

یکی از این کوه زباله منطقه‌ای در محور هراز است که با نام عمارت شناخته می‌شود و در ۳۰ سال گذشته محل دپو و دفن زباله پنج شهر استان مازندران بوده است.

با آغاز شورای شهر دوره چهارم آمل با نشست‌های متعددی با خبرنگاران بر افشای تهدید این کوه زباله از سوی رسانه اعلام شد و با بازدید جمعی از خبرنگاران به محل “عمارت” پی به فجایع اسفناکی قرار گرفتند که این محل به مانند بمب ساعتی هر آن در حال انفجار است.

رایزنی‌هایی بر جابه‌جایی زمین برای دپو و دفت زباله طی سال‌های گذشته صورت گرفته و پیشنهاداتی مبنی بر اهدای اراضی منطقه بلده داده شد که مورد موافقت قرار نگرفت.

اما با وجود ورود شرکت‌های بخش خصوصی بر ساخت کارخانه زباله‌سوز مسئولان این شهرستان، طی ورود جدی با شرکت ژاپنی قراردادهایی بستند تا با بررسی‌های لازم و مقدمات اولیه این شرکت ورود یابد.

اما چیزی که این عمارت شهروندان آملی و حتی هم ‌استانی‌ها را تهدید می‌کند نفوذ شیرابه‌های ناشی از زباله به آب رودخانه هراز و به زمین‌های کشاورزی اطراف است که خسارات جبران ناپذیری وارد می‌کند و به نحوی که خطر آلوده شدن آب شرب شهروندان نیز وجود دارد چرا که پساب ناشی از دپوی زباله و تخلیه فاضلاب در سال‌های اخیر تا عمق ۱۵۰ متری زمین نفوذ کرده و متاسفانه شیرابه‌های آن اکنون به سمت رودخانه هراز و بستر سد در حال ساخت این منطقه در حرکت است.

مکان جدیدی برای ساماندهی زباله‌های تولیدی در کوهستان‌های مسیر جاده هراز با نام ‘پساکش’ مورد توجه مسئولان قرار گرفته که این زمین برای اوقاف است.

تخلیه زباله در عمارت ۳۰ ساله

رئیس اداره حفاظت از محیط زیست آمل با بیان اینکه برای واگذاری این زمین به سازمان پسماند شهرداری آمل نشست و جلساتی از سوی اعضای شورای تامین شهرستان صورت گرفته است، بیان کرد: در این امر امام جمعه، فرماندار و نماینده مردم آمل در مجلس شورای اسلامی بر این موضوع اهتمام ویژه‌ای داشتند و در واگذاری زمین مورد نظر اهمیت واقع شدند.

بهمن صادق‌نژاد با اشاره به اینکه با وجود خطرات جدی بر وجود شیرابه‌های زباله به سمت رودخانه هراز مسئولان شهری بر این موضوع ورود جدی یافتند، عنوان کرد: قرار شد در آینده‌ای نزدیک محل فعلی دفن زباله تخلیه صورت گرفته و زباله دفع شود تا این کوه زباله تهدیدی بر زیست محیطی استان و شهرستان نشود.

وی خاطرنشان کرد: پس از جابه‌جایی زباله و دفع آن به منظور ضد عفونی آهگ در محل زباله ریخته و سم‌زدایی می‌شود.

مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری آمل نیز با بیان اینکه حدود ۴۰ سال از عمر مرکز دفن زباله آمل می‌گذرد و دفن زباله به صورت سنتی از قبل تا حال در این مرکز انجام می‌شود، افزود: زباله شهر آمل و شهرهای همجوار، محمودآباد، سرخرود و ۶۲ روستا در مرکز دفن زباله آمل تخلیه می‌شود که روزانه تعداد ۱۲۰ دستگاه خودرو سنگین و نیمه سنگین این کار را انجام می‌دهند.

محمد للهی با تاکید براینکه با این حجم بالای زباله در مرکز دفن آمل که روزانه حدودا ۵۰۰ تن زباله را در خود جای می‌دهد، بیان کرد: پذیرای ظرفیت این چنینی نیست که باعث موانع و مشکلات زیادی می‌شود چرا که به دلیل نداشتن مرکز دفن شهری و بهداشتی در شهرهای ساحلی، شهر آمل و مسئولین آن بار مالی و زیست محیطی را خصوصا در فصولی که مسافرخیز است تحمل می‌کنند.

وی گفت: مجموعه شهرداری آمل سالانه مبلغ ۵۰ میلیارد ریال برای بهینه سازی و پوشش زباله به روش سنتی با کمترین امکانات هزینه می‌کند و به دلیل نبود فضای فیزیکی دفن و قدیمی بودن این مرکز که عملا عمر تمامی مراکز دفن با روش سنتی کمتر از سی سال است اما همچنان این مرکز در حال فعالیت می‌باشد که خود زنگ خطری است و مدیریت چالشی را در پی دارد.

للهی با بیان اینکه در ۵ سال اخیر با پیگیری مجدانه اعضای شورای اسلامی شهر و شهردار و مجموعه شهرداری آمل با تولیت سازمان مدیریت پسماند شهرداری آمل، کمک‌های مالی جهت مطالعات و بهسازی مراکز دفن از بودجه استانی و کشوری استفاده کرد، عنوان کرد: جهت برون‌رفت از مشکلات، مطالعات پایه‌ای و زیرساختی جهت احداث نیروگاه زباله سوز توسط شرکت ژاپنی جی جی سی با محوریت وزارت کشور و سازمان حفاظت محیط زیست انجام شد که این خود اولین قدم جهت برنامه‌ریزی صحیح، اصولی و چاره اندیشی مناسب در این خصوص است.

وی با بیان اینکه با مساعدت نماینده مردم آمل در مجلس شورای اسلامی و پیگیری سازمان مدیریت پسماند شهرداری آمل جهت جابه‌جایی مرکز دفن، آمایش و ارزیابی‌هایی از سه سال پیش تا به حال انجام گرفت، گفت: به دلیل جلگه‌ای بودن استان‌های شمالی کشور و نبود زمین جهت ایجاد مرکز دفن بهداشتی، عملا ناتوان در انتخاب هستند و تنها گزینه‌ای که در فاصله ۴۵ کیلومتری شهر آمل در جاده هراز قرار دارد با بررسی‌های ضمنی و ارزیابی‌های زیست محیطی، مورد انتخاب قرار گرفته و در حال انجام مقدمات اداری و واگذاری آن هستیم که این خود نیز اهتمام ویژه مسئولان استانی و کشوری را در واگذاری می‌طلبد.

للهی ادامه داد: در همین راستا جهت کاهش حجم زباله در مرکز دفن به صورت پیشرو در امر تفکیک زباله از مبدا، این سازمان گام‌های چشمگیری انجام داده و با صرف هزینه در این راستا گام مثبتی برداشته که در بحث آموزش و فرهنگ‌سازی در استان‌های شمالی کشور پیشرو است و با نصب ۲۰ ایستگاه بازیافت در نقاط پرتراکم شهری و کوچه و محلات به میزان ۳۰ تن زباله خشک جمع‌آوری کرد که این میزان در حال افزایش است.

وی با تاکید براینکه در بحث شیرابه که عمده آلودگی حاصل از مراکز دفن است و نظر به نوع زباله و رطوبت موجود در مناطق شمالی، به میزان هر یک  تن زباله حدود ۱۰۰ لیتر شیرابه تولید می‌شود که با افزایش سرانه زباله، حجم بالایی از تولید شیرابه به وجود می‌آید و نیازمند مدیریت بهینه است، مطرح کرد: شهرداری آمل با تولیت سازمان مدیریت پسماند شهرداری آمل طرح‌های متعددی را جهت اجرایی شدن در دستور کار خود قرار داده است.

وی با اشاره به اینکه به منظور برون رفت از مشکلات موجود برای زیرساخت‌های اولیه همچون مطالعات پایه‌ای در مورد زباله و امکان سنجی ساخت نیروگاه و تهیه زمین مناسب با استانداردهای زیست محیطی اقدامات صورت پذیرفته است، خاطرنشان کرد: برای ادامه این مسیر نیازمند حمایت‌ها و همکاری‌های استانی و ملی برای تامین اعتبار لازم و واگذاری زمین هستیم تا با روش‌های فنی، مهندسی و بهداشتی در خصوص امحای زباله اقدامات لازم را انجام دهیم؛ انتظار می‌رود در پروژه‌های ملی از ظرفیت‌ها و کمک‌های استانی و کشوری بهره‌مند شویم.