آن طور که گفته می شود بیماری زیکا وارد ۳۳ کشور دنیا شده است. اما، مسئولان وزارت بهداشت کشورمان عنوان می کنند که هنوز این بیماری به خاورمیانه و منطقه ما نیامده است. در همین حال حمیدرضا عزیزی فارسانی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نسبت به احتمال بیوتروریستی بودن ویروس زیکا هشدار داد و گفت: وزارت بهداشت با نظارت و آموزش، مانع ورود و شیوع این بیماری شود.

به گفته وی، حملات بیولوژیکی امر مهمی است و باید مانع گسترش آن شد از این رو تمرکز بر شیوه‌های مقابله با بیوتروریست اقدامی لازم و مناسب است.

البته دکتر ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت در واکنش به چنین اخباری، اظهارداشت: احتمال ورود ویروس زیکا به کشور بسیار اندک است و از حدود چهار سال پیش، نظام مراقبت فعالی در کشور برای کنترل حشره ناقل این بیماری راه اندازی شده است.

وی، بیماری های منتقله از طریق حشرات را یکی از ارکان نظام مراقبت بیماری های واگیر در وزارت بهداشت دانست که یکی از مهمترین اولویت های نظام سلامت کشور مقابه با آن است.

کریم شمس معاون فنی و فن آوری های نوین سازمان انتقال خون کشور با ارسال نامه ای، از مدیران کل انتقال خون کشور خواست تا با اجرای تمهیدات لازم مانع از خطر انتقال ویروس زیکا از طریق انتقال خون به مصرف کنندگان خون و فرآورده های خونی شوند.

در پی بروز نگرانی هایی در خصوص احتمال انتقال ویروس زیکا از طریق خون های آلوده به این ویروس به مصرف کنندگان خون و فرآورده های خونی و گسترش بیش از پیش مناطق آلوده به این ویروس، تمامی ادارت کل انتقال خون کشور ملزم به رعایت توصیه های معاونت فنی سازمان انتقال خون در خصوص راهکارهای موثر در کاهش خطر انتقال ویروس زیکا از طریق خون و فرآورده‌های خونی شدند.

از سال ۲۰۱۵ پراکندگی آلودگی به ویروس زیکا از افریقا، جنوب شرق آسیا و منطقه پاسفیک به کشور برزیل و پس از آن به بسیاری از کشورهای دیگر جهان گسترده شده و عملا جهان را با یک اپیدمی فرامنطقه ای مواجه ساخته است.

شمس در خصوص موضوع احتمال انتقال ویروس از طریق خون، گفت: هرچند یک مورد موثق انتقال ویروس از طریق خون در کشور برزیل تحت بررسی است، اما با این وجود هنوز هیچ مورد انتقال قطعی بیماری از طریق انتقال خون مشاهده نشده است. با این وجود این نگرانی در خصوص احتمال انتقال بیماری از طریق اهدای خون در مرحله آلودگی بدون علامت در کشورهای آلوده و همچنین در کشورهایی که تعداد مسافرین شهروندان به مناطق آلوده در آنها زیاد است، واقعی بوده و بر همین اساس هم مراکز انتقال خون این کشورها برای کاهش این خطر دست به اقداماتی زده اند.

به گفته معاون فنی و فن آوری های نوین سازمان انتقال خون در کشور ما با توجه به پایین بودن تعداد مسافرین به مناطق بسیار آلوده، خطر انتقال این ویروس از طریق اهدای خون بسیار کم است. با این وجود برای پیشگیری از وقوع آن لازم است ادارات کل انتقال خون نسبت به اجرای توصیه های مورد تایید معاونت فنی و فن آوری های نوین اقدام کنند. بر پایه این توصیه‌ها اهداکنندگانی که مسافرت به کشورهای آلوده و مشکوک به ویروس زیکا دارند از لحظه ورود به کشور ۲۸ روز از اهدای خون معاف خواهند شد. کشورهای آلوده شامل مکزیک، جزایر کارائیب، آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی هستند.

دکتر علی جعفریان رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه احتمال بروز و شیوع زیکا بیشتر در آمریکای جنوبی و شمالی وجود دارد، گفت: البته به صورت بالقوه احتمال ورود این ویروس به مناطق دیگر نیز هست.

وی با بیان اینکه بیماری زیکا از برزیل آغاز شده است، افزود: فعلا شواهد حاکی از آن است که این ویروس منجر به تولد نوزادان با سر کوچک می‌شود که به اصطلاح پزشکی به آن میکروسفالی می‌گویند و با عارضه مغزی نیز همراه است.

جعفریان گفت: طبق آماری که از برزیل داده شده، اعلام می‌شود که نزدیک به ۴۰۰۰ نوزاد با بیماری میکروسفالی متولد شده‌اند. البته هنوز قطعا ثابت نشده که ویروس زیکا عامل این بیماری است، اما ظن قوی وجود دارد که این ویروس می‌تواند منجر به این بیماری شده باشد.

وی با بیان اینکه ناقل این ویروس حشره است، ادامه داد: بیشترین جایی که در حال حاضر نگرانی بروز زیکا وجود دارد، آمریکای جنوبی و سپس آمریکای شمالی است. بطوریکه احتمال انتقال در این مناطق زیاد است. اما در دنیای امروز که جهانی است و رفت و آمدها در جهان زیاد است و حشرات هم تقریبا می‌توانند در هر جایی باشند، این نگرانی وجود دارد که ویروس به جاهای دیگر هم وارد شود.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: این ریسک به صورت بالقوه وجود دارد که حشره وارد کشورها شود و سازمان بهداشت جهانی نیز بعد از مسئله ویروس ابولا که درگیری آن بسیار وسیع شد، روی این موضوع حساس شده است و در حال بررسی هستند. ما هم باید منتظر باشیم تا یافته‌های آنها از نظر اپیدمیولوژی مشخص شود.

سخنگوی وزارت بهداشت با عنوان این مطلب که انتقال بیماری از طریق انسان به انسان، تنها در حد فرضیه است، گفت: البته، انتقال از طریق مادر به کودک فرضیه قوی‌تری است. باید تاکید کنیم که خود بیماری نسبتا خفیف است که با تب، درد عضلات، مفاصل، ورم ملتحمه چشم و بثورات جلدی همراه است و معمولا بین دو تا هفت روز طول می‌کشد و خود به خود نیز بهبود می‌یابد.

حریرچی افزود: آنچه باعث نگرانی شده است شدت گسترش آن در آمریکای جنوبی و ارتباط بین افزایش موارد این بیماری با افزایش موارد میکروسفالی است.

معاون کل وزارت بهداشت خطاب به کسانی که قصد سفر به مناطق دارای خطر بالای بیماری زیکا را دارند، گفت: کسانی که به این مناطق سفر می‌کنند در هنگام بازگشت، اگر دچار علایمی از این بیماری شدند حتما به مراکز بهداشتی و درمانی کشور مراجعه کنند. پرسنل مربوطه اقدامات لازم را برای این افراد انجام خواهند داد.

وی افزود: توصیه می‌کنیم خانم‌های باردار یا کسانی که هنوز از بارداری خود مطمئن نیستند از مسافرت غیر ضروری به آمریکای جنوبی تا اطلاع ثانوی خودداری کنند.

آنچه مسلم است، حشره «زیکا» می تواند خطرناک باشد. اما، اینکه بتواند برای کشور ما دردسرساز باشد یا نه، سئوالی است که برای گرفتن پاسخ آن، باید منتظر ماند و اقدامات کنترلی وزارت بهداشت را دید.