مکتب فاطمی چراغ راه زندگی زنان امروز/ فاطمه زهرا(س) در تمام امور زندگی بهترین بود
انسان در نهاد خویش هماره رو به سوی کمال دارد و با اشتهایی سیریناپذیر در تکاپوی صعود به مدارج کمال و تعالی است و در این راستا، یکی از مؤثرترین نیروهای فطری آدمی، میل به تقلید و اسوهپذیری و یکی از امکانات، سیره و تجریه کمالیافتگان است. زنان نیز به عنوان نوع انسانی، به دنبال […]
انسان در نهاد خویش هماره رو به سوی کمال دارد و با اشتهایی سیریناپذیر در تکاپوی صعود به مدارج کمال و تعالی است و در این راستا، یکی از مؤثرترین نیروهای فطری آدمی، میل به تقلید و اسوهپذیری و یکی از امکانات، سیره و تجریه کمالیافتگان است. زنان نیز به عنوان نوع انسانی، به دنبال اسوه و الگویی برای خود هستند. از این رو، شناخت و معرفی الگوها و مربیهای شایسته در تربیت این قشر از جامعه، امری ضروری است و در تربیت آنان تأثیر فراوان دارد.
در بحث الگوخواهی و الگوسازی، پس از اثبات اصل این نیاز و فراگیری و تأثیربخشی آن، باید به معرفی الگوهای شایسته پرداخت. کتب آسمانی و چهره کامل آن، قرآن کریم، این زمینه غریزی و فطری آدمیان را غنیمت شمرده و همواره در کنار رهنمودهای خویش و در مسیر رسالت هدایتگری خود، نمونههای عینی و الگوهایی تجربهشده بشری را پیش چشم آنان نهاده و به ترسیم و شناسایی سیمای انسانهای کامل پرداخته، تا بدینگونه افراد، راه تکامل را بپیمایند و به مقصد برسند.
پیامبر(س) برای همه مسلمانها، بلکه برای همه انسانها الگوست و در این اصل، میان زن و مرد فرقی نیست. با این وجود، خلق و خوی ویژه زنانه و مسؤولیتهایی که در نظام خلقت بر دوش آنان نهاده شده، ایجاب میکند که زنان، الگوی مطلق و اسوه ای بیبدلیل از جنس خود داشته باشند تا بتوانند تمام آنچه عقول و عقلا از جنس”زن” انتظار دارند و قرآن و سنت نیز مؤید آنهاست، در راه و رسوم و سیره اخلاقی و اجتماعی و خانوادگی او بنگرند و از او پیروی کنند.
بانوان اسوه در آیات و روایات
از نظر اسلام و قرآن، ارزش و کرامت انسانی در گرو ایمان و اعتقاد صحیح و عمل نیک است و از این نظر، فرقی میان زن و مرد نیست.آیات قرآن بر یکسانی زن و مرد در حرمت و کرامت انسانی و دستیابی به «حیات طیبه » و ورود به بهشت «رضوان الهی » تصریح دارد، همانگونه که مردان میتوانند در پرتو ایمان و عمل صالح به مدارج عالی انسانی، صعود یابند و قله شرف و کمال را فتح کنند، زنان نیز در پرتو تلاش و مجاهدت میتوانند از این جایگاه برخوردار شوند.
در تاریخ زنانی چون آسیه بنت مزاحم، مریم بنت عمران، خدیجه بنت خویلد، فاطمه بنت محمد(س) و حضرت خدیجه(س) بودند که در میدان ایمان و عمل صالح گوی سبقت را از مزدان ربودهاند و نامشان در زمره اسوه و نقشآفرینان تاریخ ثبت شده است.
در مورد حضرت زهرا(س)، آیاتی چون تطهیر، مباهله، ذویالقربی، شجره طیبه و… در قرآن کریم به مقام والای ایشان اشاره کرده است و روایات بسیاری نیز از برتری ایشان بر تمام زنان در دنیا آمده است. هرچند بقیه زنان ممتاز جهان و دارای کمالات کم نظیر میباشند، اما حضرت زهرا(س)، دختر پیامبر خدا، زنی بینظیر در تمام هستی است و چنین کسی شایستهترین فرد برای اسوه و الگوبودن است، زیرا آنچه ایشان را الگوی برتر قرار داده انسان کاملبودن است و این بانوی اسوه از ذوات طاهره معصومینی است که همگی جلوه تام الهیاند و ولایت آنها از جمله حضرتش بر تمام آفریدگان جاری است.
ضرورت الگوگیری بانوان از زندگی بانوی مهربانیها
حضرت فاطمه زهرا(س)، سلاله مهربانی، اطهر آسمانی و صفا بوده که الگوگیری شیعیان از زندگانی این بانوی مهربانی در جامعه علوی و نبوی امری ضروری است.
مسئول عقیدتی سیاسی پادگان شهید رسولی نوشهر با تاکید بر الگوبرداری صحیح از شخصیتهای برتر در دین بالاخص حضرت زهرا(س)، گفت زندگی سراسر نور حضرت زهرا(س) پر از درس است که زنان جامعه باید از شخصیت بینظیری همچون ایشان الگوبرداری کنند.
وی افزود: با شناخت میتوان الگوپذیری را در مسیر درست قرارداد، باید درس گرفت و این درس را به دیگران هم منتقل کرد.
حجتالاسلام یونس امیر باشیز با بیان اینکه حضرت زهرا(س) اهل عبادت و عبادت شبانه بود، اظهار کرد: این رفتار حضرت به مادرها میآموزد که یک مادرخوب باید اهل عبادت باشد تا بتواند فرزند خوبی را نیز تربیت کرد.
وی خاطرنشان کرد: باید الگوهای مثبتی مثل ائمه اطهار را برای فرزندان خود مشخص کنیم و آنها را با زندگیشان آشنا کنیم تا الگوهای غربی وارد زندگی نسل جوان ما نشود.
مسئول عقیدتی سیاسی پادگان شهید رسولی نوشهر تاکید کرد: حضرت فاطمه زهرا(س) در تمام امور زندگی به ویژه دفاع از حریم امامت و ولایت بهترینها بودند.
ویژگیها و کمالات حضرت زهرا(س)
ویژگی و کمالات حضرت فاطمهزهرا(س) بسیار گسترده و وسیع است و هیچکس نمیتواند به عظمت و بزرگی شخصیت این بانوی بزرگ پی ببرد.
جایگاه و شخصیت حضرت زهرا(س) آنچنان بزرگ است که خداوند متعال در قرآن سوره کوثر را در شأن ایشان نازل کرد، سوره کوثر نشان داد که حضرت زهرا(س) مبنا و سرچشمه کمالات و خیرات بوده است کما اینکه محتوای سوره کوثر است که پیامبر تو به وسیله کوثر باقی میمانی و دشمن تو ابتر است.
حجتالاسلام محمد موسوی، کارشناس مسائل مذهبی با بیان اینکه اولین ویژگی حضرت زهرا(س) ایمان و بندگی به خدا است، اظهار کرد: در حدیثی امام صادق(ع) میفرمایند: «هرگاه فاطمه(س) عبادت میکرد نور عبادت فاطمه(س) آسمان را روشن میکرد».
وی دانش، معرفت و بصیرت را از دیگر ویژگیهای حضرت فاطمهزهرا(س) برشمرد و گفت: علم مایه کمالات و معرفت و بصیرت اساس رشد و سعادت و کمال انسانی است، حضرت فاطمهزهرا(س) آنقدر وسعت علمی داشت که از علم بشری بینیاز بود.
این کارشناس مسائل مذهبی با اشاره به اینکه حضرت فاطمهزهرا(س) از علم لدنی برخوردار بوده است، اضافه کرد: حضرت زهرا(س) یکی از راویان حدیث و حاملان آن بوده، به طوری که «مُصحَف فاطمه» یکی آثار منسوب به آن حضرت هست که متأسفانه باقی نمانده است، ولی گفته می شود در اختیار ائمه ی اهل بیت(ع) بوده که به یکی پس از دیگری منتقل شده و هم اکنون در اختیار منجی عالم بشریت حضرت مهدی موعود(عج) است، در خطبه هایی که ایشان بعد از رحلت جان سوز پدر بزرگوارش در جمع صحابه در مسجد النبیّ(ص) و در خانهی خود ایراد فرمود، بهترین دلیل بر علم و دانش و معرفت ایشان است.
فضایل حضرت فاطمه(س) در کلام امام خمینی(ره)
حضرت امام خمینی(ره) درباره حضرت فاطمه(س) میفرمایند: “تمام ابعادی که برای یک زن متصور است و برای یک انسان متصور است در فاطمه زهرا(س) جلوه کرده و بوده است او زن معمولی نیست، او موجود ملکوتی است که در عالم به صورت انسان ظاهر شده است، بلکه موجود الهی جبروتی است در صورت یک زن ظاهر شده است. معنویات، جلوههای ملکوتی، جلوههای الهی، جلوههای جبروتی، جلوههای ملکی و ناسوتی، همه در این موجود مجتمع است، انسانی است به تمام معنی انسان، زنی است به تمام معنی زن”.
بزرگترین درس عملی حضرت زهرا(س) به زنان
وی با اشاره به اینکه بهرهمندی حضرت فاطمه(س) از عصمت یکی از دلایل الگو بودن ایشان برای جهانیان است، یادآور شد: کسی که معصوم باشد خطا، لغزش و نسیان ندارد و تمام کارهایش بر اساس ثواب و صحیح است.
امیر باشیز تصریح کرد: حضرت فاطمه زهرا(س) بهترین الگو برای زنان امروزی در زمینههای علم و دانش، حجاب و حیا، ازدواج و معیارهای انتخاب شوهر، فنون شوهرداری و تربیت فرزند، کمک به اقتصاد خانواده، حضور زن در عرصه اجتماع و سیاست و … است.
وی در پایان بیان کرد: یکی از بزرگترین درسهای عملی از حضرت زهرا(س) حضور فعّال در صحنههای اجتماعی سیاسی با حفظ عفّت و حجاب و ارزشهای وجودی زن است که در انقلاب اسلامی، جلوه یافت و الگویی برای زنان مسلمان در سطح جهان شد.
چرا حضرت فاطمه الگوی زنان عالم است؟
• خداشناسی
رفتار و گفتار و سیره حضرت فاطمه(س) به گونهای بود که غیر از خدا هیچ چیز برایش جلوه نمیکرد.
• همسرداری
موضوعی که باید امروزه بسیار مورد توجه قرار گیرد سبک زندگانی حضرت زهرا(س) است تا زنان ما با الهام از آن بزرگوار زندگیهای خود را کانون عشق و محبت قرار دهند. احترام به همسر و خوب همسرداری نکتهای اساسی و اصولی است که در زندگی زناشویی نقش بهسزایی ایفا مینماید. یکی از جلوههای زیبای زندگی حضرت زهرا(س) که باید سرمشق بانوان ما باشد این است که در طول زندگی مشترک، حتی برای یک بار، تقاضای مادّی از همسرش نکرد.
او بانویی است که هرگز چیزی از شوهر نمیخواهد چنانچه امام باقر(ع) فرمودهاند: “فاطمه(س) برای علی(ع) تعهد کرد که کارهای خانه و خمیرکردن و نان پختن و روفتن منزل را انجام دهد و علی(ع) برای او متعهد شد که کارهای بیرون از منزل مثل هیزم آوردن و تهیه غذا را انجام دهد. همه این رفتارهای نیکو از آن بزرگ بانو، همسری نمونه و الگویی والا برای جامعه زنان بوجود آورده است.
• روابط اجتماعی
در روابط اجتماعی مراعات محرم و نامحرم را مینمود و به پوشش خویش و در معرض افراد نامحرم قرار نگرفتن بسیار اهمیت میداد.
• ایثار و انفاق
یکی از خصلتهایی که جلوه بسیار زیبایی در زندگانی حضرت زهرا(س) گذشت از حق خویش در جهت نفعرساندن به دیگران و ایثار است که در زندگی حضرت فاطمه(س) نمونههای فراوان دارد. حضرت توجه ویژهای به پرداخت صدقه به فقرا داشتند و هیچ مستمند و نیازمندی از درب خانهاش دست خالی باز نمیگشت؛ نمونه بارز انفاق و ایثار آن بزرگوار، بخشش «لباس عروسی» به زن فقیر، آن هم در شب عروسی است.
• تربیت فرزندان
شیر مادر یکی از عواملی است که در نشاط روحی و جسمی فرزندان بسیار تاثیر دارد و باعث سعادت یا شقاوت فرد میشود. با دقت در سیره حضرت زهرا(س) در مییابیم که امر تغذیه کودکان دقیقاً مورد علاقه ایشان بوده است.سیره عبادی آن حضرت و گریههای شبانه و دعاهایی که در حق همسایگان مینمود باعث میشد بچهها در فضای عبادت و بندگی قرار گیرند. علاوه بر آن هنگام غروب نمىگذاشت بچهها بخوابند و اگر در خواب بودند، آنها را بیدار مىکرد که آن وقت، وقت استجابت دعاست. و همچنین در شبهاى قدر آنها را با غذاى سبکدادن بیدار نگاه مىداشت.
او بچهها را زیاد به یاد حضرت رسول(س) مىانداخت و به سفارش پدرش بچهها را دسته گل مىدانست و آنها را براى یاد گرفتن قرآن و دعا به نزد آن حضرت مىفرستاد .لالاییها و شعرهایی که برای فرزندانش میخواند دارای معارف و سبکزندگی بود.توجه به تربیت به عنوان رکن اصلی و وظیفه اساسی مادر حتی در آخرین لحظات که بسوی معبود پر کشید از آینده فرزندانش غافل نبود و سخت نگران حال آنان بود.
• مسئولیتپذیری اجتماعی
حضرت فاطمه زهرا(س) با وجود پیمودن مراتب والای زهد، تقوا، ورع، تعبد، اخلاص، تواضع و تمامی فضایل فردی و عرفانی از مسئولیتهای اجتماعی خویش نیز غافل نبود. حضرت نه تنها در عصر نبوی بلکه چندی پس از رحلت پیامبر(ص) نسبت به تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه اسلامی بیتفاوت نبوده و در هر فرصت مناصب به مسئولیت اجتماعی خود عمل نمود تا آنجا که به جای عافیتطلبی و بهرهمندی از جایگاه و احترام عمومی پای در میدان جهاد و روشنگری نهاده بر در خانه مردم میرفت و آنها را از انحرافات پیش آمده برحذر میداشت.
مکتب فاطمی چراغ راه زندگی زنان امروز
یک کارشناس مسائل مذهبی بهترین راه اشاعه فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه را الگوگیری از حضرت زهرا(س)، بیان کرد و گفت: بحث عفاف، حیا و حجاب آن حضرت از چنان جایگاهی برخوردار است که میطلبد بانوان امروزی نیز ایشان را الگوی خود قرار دهند.
وی با بیان اینکه تمام زندگی حضرت فاطمه(س) در مسیر جلب رضایت الهی سپری شد، افزود: حضرت فاطمه زهرا(س) مظهر دین، اسوه تقوی، سرور زنان جهان و الگوی عفت و فضیلت است که زندگی ایشان برای قرون و اعصار متمادی، الگویی ارزنده و پر ارزش برای زنان مومن و خداجو است که با گذشت زمان نیز بر شکوه و عظمت آن افزوده شده است.
حجتالاسلام محمد موسوی با بیان اینکه حضرت فاطمه(س) شایستهترین الگوی بانوان است، خاطرنشان کرد: سیره و مکتب فاطمی باید چراغ راه زندگی فردی و اجتماعی بانوان امروز قرار گیرد.
وی بر ترویج سبک زندگی فاطمی تاکید کرد و گفت: امروز یکی از مهمترین وظایف زنان مسلمان ترویج فرهنگ فاطمیست که همان صداقت، پاکی، دفاع از ولایت و زهد و سادهزیستی است و اینکه به همه دنیا نشان دهند زن مسلمان با حفظ هویت اسلامی خود میتواند در تمام عرصهها حضوری موفق داشته باشد.
فرهنگ نجاتدهنده، فرهنگ فاطمی است
این کارشناس تاکید کرد: ترویج فرهنگ غربی و رواج بیبندوباری در جامعه ما امروز آنچیزی است که دشمنان به دنبال آن هستند، فلذا فرهنگ نجاتدهنده و سعادتبخش، فرهنگ فاطمی است.
وی ادامه داد: بانوان ما باید امروز در جبهه فرهنگی مبارزه کرده و تهاجم فرهنگی را جدی بگیرند و بهواقع، جهاد فرهنگی بر دوش بانوان است و بانوان باید در جبهه فرهنگی فعالیت جدی داشته باشند که این مسئولیتی است که امروز بر دوش آنان است.
حجتالاسلام موسوی با بیان اینکه زن میتواند با حفظ تمامی ارزشهای وجودی زن در عرصههای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی فعالیت داشته باشد، تصریح کرد: مادران و همسران شهدا در حقیقت الگوهای واقعی صبر، مقاومت، ایثار، ایستادگی و فداکاری هستند و الگویی که باعث حیات و زنده شدن جامعه میشود.