در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با عنوان «میزان واردات برنج و تأثیر آن بر تنظیم بازار» کاوه خاکسار مدیرکل غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد کشاورزی، مرتضی شاه‌حسینی نایب رئیس انجمن واردکنندگان برنج حضور داشتند و عباس رجایی رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی و حسن‌عباس معروفان معاون بازرگانی شرکت بازرگانی دولتی به عنوان مهمانان تلفنی در این برنامه شرکت کردند.

*رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس: اعتراف نماینده ارشد مجلس هند به آلودگی برنج‌ هندی

عباس رجایی رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: در ابتدای مجلس نهم قانون تنظیم شد که براساس آن تنظیم بازار مطابق یک سلسله مقررات توسط وزارت جهاد کشاورزی انجام شود و در آن قانون اشاره شده است که سالانه باید واردات ۱۰ درصد کاهش یابد و در مقابل تولیدات کشور افزایش یابد.

وی افزود: براین اساس در سال جاری شاهد کاهش واردات برنج بودیم اما در سال ۹۲ و ۹۳ نمی‌توان این موضوع را تایید کرد.

رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس بیان داشت: آماری که در رابطه با واردات برنج اعلام می‌شود مربوط به واردات رسمی و واردات از مبادی قانونی است در حالی که بخشی از برنج از طریق قاچاق و همچنین از طریق مرزنشینان و بازارچه‌های مرزی و یا بصورت ته‌لنجی به کشور وارد می‌شود که این مقدار واردات در آمار رسمی ذکر نمی‌شود.

* وارد کنندگان برنج کمتر از ۱۰ نفر هستند

وی در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود تنها ۴ نفر وارد کننده برنج به کشور هستند، افزود: تعداد واردکنندگان برنج به کشور کمتر از ۱۰ نفر هستند و قاعدتاً تعداد انگشت‌شماری واردکننده در یک محصول قیمت را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

رجایی با بیان اینکه مخالف انحصار در واردات هستیم، بیان داشت: این امر منجر به فساد در بازار می‌شود.

رجایی همچنین در مورد نتیجه کمیسیون ویژه مجلس در مورد برنج‌های آلوده اظهار داشت: سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت آلودگی برنج‌های وارداتی را تأیید کرده است.

رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس افزود: من از این مسئله متعجبم که علی‌رغم اینکه در سال‌های ۸۶ و ۸۷ که در مجلس هشتم مسئله برنج آلوده را بررسی کردیم و ثابت کردیم که برنج ۱۱۲۱ هندی آلوده به فلزات سنگین است، چرا همچنان این برنج‌ها به کشور وارد می‌شود.

رجایی افزود: برنج ۱۱۲۱ هندی برنج ساختگی است و مشکلات خود را دارد و این برنج‌ها باید براساس تاریخ مصرفی که برای آن تعیین می‌شود مصرف شود در حالی که اسنادی موجود است که تاریخ مصرف این برنج‌ها یک یا دو بار تمدید شده است و براساس اطلاعاتی که در دست است تا پایان سال جاری اعتبار بخشی از این برنج‌ها تمدید شده است.

وی در پاسخ به این سوال که شنیده شده که ۸۲ هزار تن برنج شرکت بازرگانی دولتی با زیر قیمت و بدون مناقصه به فردی به نام (ه.پ) فروخته شده آیا شما این موضوع را تایید می‌کنید، گفت: براساس اطلاعات ما حدود ۱۰۸ هزار تن برنج در انبارهای شرکت بازرگانی دولتی موجود است و از این مقدار حداقل حدود ۱۲ هزار تن از سازمان غذا و دارو تاییدیه برای تایید مصرف اخذ نکرده است.

رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی بیان داشت: عمده این برنج‌ها هم جزء برنج‌های ۱۱۲۱ هندی است.

وی افزود: فروش ۸۲ هزار برنج شرکت بازرگانی دولتی ایران را به فردی به نام (ه.پ) را تایید می‌کنم و حتی در نامه درخواستی برای خرید برنج فرد متقاضی ذکر کرده است که این مقدار برنج تاریخ مصرف گذشته از نوع۱۱۲۱ هندی به من بدهید.

وی افزود: فروش ترهینی برنج انجام شده و پولی بابت آن مبادله نشده، البته ممکن است بعدا پولی گرفته شده باشد و ده‌ها میلیارد تومان برخی از خریداران به شرکت بازرگانی دولتی بدهی دارند.

رجایی تصریح کرد: در اجلاس فائو نماینده ارشد مجلس هند به من اعلام کرد که شما چرا اینقدر روی آلودگی برنج‌های هندی پا فشاری می‌کنید، ما قبول داریم برنج هندی الودگی دارد ولی شما اینقدر روی این موضوع سر و صدا نکنید.

رئیس کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی مجلس گفت: ظرف ۷ یا ۸ روز دیگر نتایج آزمایشات بر روی برنج‌های شرکت بازرگانی دولتی اعلام می‌شود.

* معاون بازرگانی شرکت بازرگانی دولتی: عمده واردات برنج از ۶ کشور انجام می‌شود

در ادامه این برنامه حسن عباس معروفان معاون بازرگانی شرکت بازرگانی دولتی در مورد اینکه عمده واردات برنج از کدام کشورها صورت می‌گیرد، گفت: در حال حاضر از ۶ کشور به صورت عمده واردات برنج انجام می‌شود ولی بصورت خرده ممکن است از استان‌های مرزی برنج از کشورهای مختلف وارد شود.

معروفان تصریح کرد: اما در حال حاضر بیشتر برنج‌های وارداتی مربوط به کشورهای آسیای شرقی و بیشترین برنج وارداتی و حدود ۵۰ درصد واردات مربوط به کشور‌های هندوستان و پاکستان است.

معاون شرکت بازرگانی دولتی ایران در پاسخ به این سؤال که گفته می‌شود این شرکت ۸۲ هزار تن برنج که تاریخ مصرف آن تا پایان امسال است را با ۲۰ درصد تخفیف و بدون مناقصه به یک فرد فروخته است آیا این موضوع صحت دارد یا خیر، گفت: بله، ۸۲ هزار تن برنج با مدت مصرف تا پایان سال فروخته شده اما نه به این شکل که شما به آن اشاره می‌کنید.

وی افزود: این برنج‌ها در بورس کالا عرضه شده و در آنجا به فروش رفته است.

معاون بازرگانی شرکت بازرگانی دولتی تصریح کرد:‌ مباحثی که در رابطه با تاریخ انقضای این برنج‌های فروخته شده مطرح می‌شود و حتی گفته می‌شد که این برنج‌ها تاریخ مصرف گذشته است، درست نیست.

معروفان بیان داشت: در کشوری که سالانه ۳ میلیون تن برنج مصرف می‌شود، مصرف ۵۰ یا ۱۰۰ هزار تن در مدت ۲ ماه بعید نیست و به راحتی توسط مردم در این مدت به مصرف می‌رسد و نباید از بابت انقضاء تاریخ مصرف آن نگران بود.

وی همچنین در مورد مازاد واردات برنج‌ در سال‌های ۹۱ و ۹۲ اظهار داشت: بله این موضوع را تایید می‌کنم چون دولت به دلیل شرایط تحریم و برای حفظ امنیت غذایی در آن زمان مجبور شد تا بیشتر از نیاز واردات برنج انجام دهد.

معاون بازرگانی شرکت بازرگانی دولتی در پاسخ به این سؤال که گفته می‌شود که فرد (ه.ب) همان فردی است که در سال ۸۸ وزارت بازرگانی وقت برای تنظیم بازار مرغ مقدار زیادی مرغ به آن فروخته است، بیان داشت: این فرد را ما قبلا نمی‌شناخته‌ایم و هیچ گونه مراوده‌ای با آن نداشته‌ایم و اطلاعاتی از سوابق آن نداشته‌ایم.

وی بیان داشت: این محصول با تشکیل یک کنسرسیوم ۱۸ نفره به خریدار فروخته شده است.

معروفان تصریح کرد: هیچ امتیاز ویژه‌ای به این فرد از سوی شرکت بازرگانی دولتی داده نشده است و اگر فرد دیگری متقاضی و خریدار برنج باشد، شرکت بازرگانی دولتی با همین قیمتی که برنج به فرد (ه.پ) فروخته شده است حاضر است برنج به متقاضی جدید بفروشد.

معاون شرکت بازرگانی دولتی در پاسخ به این سوال که آیا هر متقاضی که به شما برای خرید برنج مراجعه کند می‌تواند ۵۰ درصد پول برنج را به صورت قسطی پرداخت کند، تصریح کرد: خیر، ما برنج به صورت قسطی نفروخته‌ایم و نمی‌دانم این شایعات در رسانه‌ ملی چگونه مطرح می‌شود.

معروفان گفت: بابت فروش ۸۲ هزار تن برنج ۵۰ درصد پول نقد دریافت شده و ۵۰ درصد هم به صورت ضمانت نامه بانکی دریافت شده است.

معاون شرکت بازرگانی دولتی تصریح کرد: اسناد، سازمان بازرسی و دیوان محاسبات گزارشاتی را از ما در رابطه با فروش برنج گرفته‌اند و ما به هیچ عنوان این مسائلی که در مورد نحوه فروش برنج مطرح می‌شود را قبول نداشته و تایید نمی‌کنیم.

*نایب رئیس انجمن واردکنندگان برنج: واردکنندگان برنج حدود ۴۰۰ نفر هستند

مرتضی شاه‌حسینی نایب رئیس انجمن واردکنندگان برنج در ادامه با بیان اینکه برنج یکی از کالاهای استراتژیک است، اظهار داشت: بنابراین باید واردات دقیق، مشخص، بدور از احساسات و واقعیت باشد.

وی با تاکید بر اینکه واردات برنج حدود ۴۴ درصد در سال جاری کاهش یافته است، افزود: در دو سال گذشته برنج خارجی افزایش قیمت نداشته است.

نایب رئیس انجمن واردکنندگان برنج تصریح کرد: آمار مصرف برنج دقیق نیست.

شاه‌حسینی نایب رئیس انجمن واردکنندگان برنج در این برنامه در پاسخ به اظهارات رجایی مبنی براینکه برنج ۱۱۲۱ هندی ساختگی است، گفت: منظور شما از ساختگی بودن برنج چیست، اگر منظورتان برنج فرآوری شده یا غنی شده  است باید بگویم که این نوع برنج هیچگونه ضرری ندارد و نباید افکار عمومی را با مطرح کردن اینگونه مسائل متشنج کنیم.

نایب رئیس انجمن وارد کنندگان برنج افزود: برنج ۱۱۲۱ دوام و پایداری بیشتری دارد و استقامت برنج بالاتر است و میزان آفت‌زدگی آن کمتر است.

وی بیان داشت: بهترین زمان مصرف برنج حدود دو سال است.

وی افزود: البته با توجه به اینکه بخشی از برنج بصورت ته لنجی و از بازارچه‌های مرزی به کشور وارد می‌شود ممکن است برنج‌های تولیدی آمریکای جنوبی و شمالی باشند که به کشور وارد می‌شود.

شاه‌حسینی تصریح کرد: از ابتدای سال ۹۳، GMP تشکیل شد و هیئتی از ایران در هندوستان مستقر شد و از ۸۰۰ کارخانه برنج هندوستان ۵۰ کارخانه مورد تایید قرار گرفت و اسناد و مدارک آن مشاهده شد و زمین‌های کشاورزی آن کارخانه‌ها هم رصد می‌شود.

نایب رئیس انجمن واردکنندگان برنج اظهار داشت: برنج هندی با شناسنامه وارد ایران می‌شود و این شناسنامه به عنوان GMP توسط سازمان غذا و دارو رصد می‌شود و اگر تخلفی حتی در ایران در برنج‌های وارداتی و توزیع شده مشاهده شود با خاطی برخورد می‌شود.

وی در مورد واردات یک میلیون تن برنج مازاد گفت: در سال ۹۲ حدود یک میلیون و ۹۰۰ هزار تن برنج وارد شد که فقط ۴۶۰ هزار تن آن توسط شرکت بازرگانی دولتی وارد کشور شده است و باید گفت بخش خصوصی همان حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن واردات سالانه خود را انجام داده است.

شاه حسینی همچنین در مورد واردکنندگان برنج اظهار داشت: آقای رجایی اگر معتقد هستند که واردکنندگان برنج کمتر از ۱۰ نفرهستند برای این موضوع مستندات ارائه کنند.

وی افزود: در حال حاضر حدود ۴۰۰ نفر افراد حقیقی و حقوقی برنج به کشور وارد می‌کنند که حدود ۲۰۰ نفر از این تعداد جزء وارد کنندگان جزء هستند.

نایب رئیس انجمن وارد کنندگان برنج بیان داشت: بیش از ۱۰۰ نفر از این تعداد واردکننده جزء تعاونی‌های مرز نشینی هستند و حدود ۷۰ نفر از این تعداد به صورت حرفه‌ای برنج وارد می‌کنند و ۵۲ نفر از این تعداد عضو انجمن واردکنندگان برنج هستند.

شاه‌حسینی در مورد خرید توافقی برنج در سال ۹۳ اظهار داشت: فقط ۲۰ هزار تن برنج بصورت توافقی در این سال خریداری شد.

*مدیرکل غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد کشاورزی: برنج آمریکایی بعد از انقلاب به کشور وارد نشده است

کاوه خاکسار مدیرکل غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد کشاورزی گفت: سال ۹۲ مقدار یک میلیون و ۹۵۰ هزار تن و سال ۹۳ هم از ثبت سفارش‌های قبلی مقدار ۹۵۰ هزار تن برنج وارد کشور شد.

وی با بیان اینکه در ۹ ماهه ابتدای امسال حدود ۵۱۴ هزار تن از ثبت سفارش‌های قبلی برنج به کشور وارد شده است، افزود: میزان واردات برنج را معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی براساس میزان تولید و سرانه مصرف تعیین می‌کند.

مدیرکل غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: امسال حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن برنج در کشور تولید شد و میزان مصرف برنج در کشور با توجه به سرانه حدود ۳۷ تا ۳۸ کیلوگرم حدود ۳ میلیون تن در سال است.

خاکسار اظهار داشت: با توجه به میزان مصرف و تولید سالانه امسال در حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن به واردات برنج نیاز داریم که البته معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی میزان موجودی برنج را هم در نظر می‌گیرد و سپس میزان واردات را تعیین می‌کند.

وی افزود: واردات برنج امسال با ۳ شرط آزاد شد.

مدیرکل غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد کشاورزی بیان داشت: اگر واردات برنج مدیریت نشود، تولید داخل ضربه می‌‌خورد.

وی بیان داشت: سال ۹۳ قیمت برنج کاهش پیدا کرد و برای کنترل قیمت برنج و جلوگیری از ضرر به تولیدکنندگان طرح خرید توافقی برنج از کشاورزان به اجرا درآمد که موجب شد قیمت برنج ثابت بماند و کاهش نیابد.

خاکسار قیمت متوسط هر کیلو برنج مرغوب در استان‌های گیلان و مازندران را حدود ۸۵۰۰ تومان عنوان کرد.

مدیرکل غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد کشاورزی در مورد تعداد واردکنندگان برنج به کشور گفت: قطعا تعداد واردکنندگان برنج بیش از ۱۰ نفر هستند.

وی در مورد واردات برنج از آمریکا اظهار داشت: بعد از انقلاب سابقه واردات برنج از آمریکایی را نداشته‌ایم، ضمن اینکه مدیریت واردات برنج بر اساس سلامت محصول است.