مقدمه:

با نام گذاری سال ۹۵ به عنوان سال اقتصاد مقاومتی ، اقدام و عمل در حقیقت یعنی پایان دادن به حرف های تکراری و انجام اقدامات و اعمال لازم برای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی در بخش های مختلف فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی درسطح کشور و در این راه یکی از مهمترین بخش هایی که می تواند پیشگام و صف مقدم تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی درکشور قلمداد گردد بخش کشاورزی است. بخش کشاورزی از آنجائیکه تامین کننده مهمترین نیاز کشور یعنی نیازهای غذایی است و توجه به آن باعث خودکفایی در محصولات غذایی به عنوان نیاز پایه و اشتغالزایی زایدالوصف درسطح جامعه خواهد شد از جایگاه و نقش والایی در اقتصاد مقاومتی برخود داراست که برای عملیاتی نمودن آن در سطح کشور در ابتدا باید عوامل و نکات کلیدی آن را مورد تجزیه قرار داد و سپس با در نظر گرفتن جمیع جهات نسبت به اجرایی نمودن این عوامل و در تحقق اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی همت گماشت.

تعریف اقتصاد مقاومتی :

اقتصاد مقاومتی بر خلاف تصور رایج هیچگاه به معنا و مفهوم ریاضت و یا سختی کشیدن یک ملت نبوده و نیست بلکه برعکس معتقد است هرگاه کشوری از ظرفیت و قابلیت های نهفته در درون خود استفاده نماید ، علاوه بر خودکفایی در بسیاری از محصولات تولیدی  ، قادر خواهد بود سدی استوار در مقابل تهدیدات بدون دلیل و منطق جهانی و بین المللی که سعی در ضعیف کردن و به انزوا کشیدن ملتها دارند ایجاد نماید.

با نگاهی گذرا به توانمندی ها وقابلیت های ایران اسلامی پی به این نکته مهم و حیاتی خواهیم برد که این کشور در گام نخست قادر خواهد بود که با اجرای اقتصاد مقاومتی غذای خود را بطور کامل از محل تولیدات داخلی فراهم نماید و با دارا بودن شرایط چهار فصل منشاءعرضه و صادرات انواع و اقسام محصولات کشاورزی اعم از زراعی ، باغی ، دامی و شیلات و آبزیان در ابتدا به کشورهای همسایه و هم جوار و سپس به کشورهای مختلف جهان باشد.

اقتصاد مقاومتی فقط افزایش تولید و یا خودکفایی و به حداقل رساندن مصارف غیر ضروری نیست بلکه مهمترین مولفه اقتصاد مقاومتی خشکاندن ریشه های فساد پیدا و پنهانی است که در جامعه ریشه دوانده است بطوریکه هرگونه وارداتی به جامعه مگر در شرایط خاص و بحرانی ممنوع باید گردد و اصلا هیچ دلیل قانع کننده ای وجود ندارد محصولی که در کشور تولید می شود و یا امکان تولید آن در کشور وجود دارد ، وارد شود و در این راه جلوی باندهای سودجو و فرصت طلب وارد کننده محصولات مختلف به داخل کشور باید به صورت قاطع گرفته شود که همه این موارد در اجرا عزم و همت جدی را طلب می نماید تا ثمرات آنها را تمامی جامعه با اقدام عمل مردم و مسئولان نظاره گر باشند.

ضرورت های اقتصاد مقاومتی :

امروزه ضرورت های اجرای اقتصاد مقاومتی در کشور بر کسی پوشیده نیست و اگر نگاهی به روند توسعه و پیشرفت کشورهای توسعه یافته درجهان داشته باشیم به این نکته پی خواهیم برد که آنها در مسیر توسعه ، نخست به توانمندی ها و قابلیت های نهفته در خود تکیه کردند و در این راه تا آنجا پیش رفتند که اکثر بازارهای صادرات جهان را به خود اختصاص داده اند بنابراین هیچ کشوری با واردات و نگاه به بیرون به پشرفت پایدار دست نیافت بلکه روز به روز در گرداب عقب ماندگی و درماندگی فروتر رفت.در اقتصاد مقاومتی باید به توانمندی ها و قابلیت های جامعه خود باور و اعتقاد داشت و تنها در این صورت است که می توان با اجرای اقتصاد مقاومتی به اهداف مورد نظر دست یافت.در حال حاضر ایران اسلامی هم به لحاظ جغرافیایی ، هم به لحاظ آب و هوایی ، هم به لحاظ آب و خاک و هم به دلیل دارا بودن جوانانی پرتلاش ، باهوش ، تحصیلکرده و دارای انگیزه های بالا دارای شرایط خاص می باشد که اگر اقتصاد مقاومتی با برنامه ریزی دقیق و همه جانبه در آن عملی گردد علاوه بر خودکفایی و افزایش قابل توجه درجه رشد و توسعه اقتصادی از نظر درآمد سرانه هم درصدر کشورهای جهان قرار خواهد گرفت که در آن صورت است که هم افزایش درآمد و رشد متوازن کشور واقعی خواهد بود و هم آنکه با استقلال اقتصادی به الگویی از کشورهای توسعه یافته در تمامی جوانب مبدل خواهد شد علاوه بر آن مهم ترین الزام در اقتصاد مقاومتی براین نکته بسیار مهم تاکید دارد که اقتصاد مقاومتی نه در گفتار و نوشتار بلکه در مقام اقدام و عمل باید مورد توجه قرار گیرد و اگر می خواهیم ایرانی مستقل ، آباد ، آزاد ، پیشرفته و توسعه یافته و با توان اشتغالزایی بالا برای جوانان را شاهد باشیم باید به اقتصاد مقاومتی ایمان داشته باشیم. چرا که دیگر دوران فروش نفت خام و استفاده از آن برای منابع بودجه ای کشور به سر آمده است و پول نفت به عنوان سرمایه های ملی باید صرف توسعه زیرساخت ها و جبران کمبودهای توسعه ای در کشور شود و منابع بودجه ای کشور باید از طریق تولیدات داخلی و همچنین صادرات غیر نفتی با اجرای کامل و جامع اقتصاد مقاومتی در تمامی بخش های کشور بخصوص بخش کشاورزی تأمین شود.

نکات کلیدی در عملیاتی نمودن اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی

۱-طراحی و تدوین برنامه جامع و کامل

برای هر اقدام و عملی در قدم نخست نیاز به طراحی ، تدوین برنامه جامع و کامل پیرامون آن موضوع است و اقتصاد مقاومتی آنهم در بخش کشاورزی از این امر مستثنی نیست. بخش کشاورزی به دلیل گستردگی قابل توجه آن در زیر بخش های زراعت ،باغبانی ، دام ، شیلات ، آبزیان ، دامپزشکی ، منابع طبیعی (( جنگل ، مرتع و آبخیزداری )) و توسعه روستایی ،برای برنامه ریزی جهت هر کدام از این زیر بخش ها و تعیین هدف های همسو برای تحقق هدف نهایی خودکفایی در تولیدات و محصولات کشاورزی نیازمند تیم قوی برنامه ریزی است تا علاوه بر تعیین اهداف کلی ، اهداف میانی و اهداف عملیاتی را در هر کدام زیر بخش ها به صورت واضح تعیین کرده و شرح وظایف هر کدام از آنها را برای تحقق این اهداف در مدت زمانهای تعیین شده مشخص نماید.

۲-توجه و نگاه جدی ویژه به سرمایه گذاری در بخش کشاورزی

یکی از مشکلات جدی که بخش کشاورزی در سالهای اخیر حداقل در ۲۰ سال اخیر همواره با آن دست و پنجه نرم می نماید فقدان سرمایه گذاری بلند مدت در این بخش است بطوریکه بخش کشاورزی به دلیل فقدان سرمایه گذاری های کلان از زیرساخت های لازم برای رقابت با سایر بخش ها برخوردار نمی باشد و همین امر موجب شده تا هزینه های تمام شده تولید در این بخش بسیار بالا باشد و انگیزه لازم برای افزایش تولید در این بخش وجود نداشته باشد و به دلیل بالا بودن هزینه های تولید ، انگیزه های تولید در بهره برداران این بخش کاهش چشمگیر یابدو شغل و حرفه کشاورزی در جامعه از جذابیت های لازم برخوردار نباشد.

۳-عزم و اراده قاطع در جلوگیری از واردات بی رویه

بدون شک یکی از آفت های جدی برای افزایش تولید و نهایتاً خودکفایی محصولات کشاورزی ، واردات بی رویه محصولات کشاورزی به داخل کشور می باشد که عملاً هرگونه اقدام عملی برای تحقق اقتصاد مقاومتی را بی اثر خواهد ساخت و در این رابطه باید جلوی واردات هرگونه محصول زراعی ، باغی ، دامی و سایر محصولات و فرآورده های غذایی که امکان تولید آن در کشور وجود دارد گرفته شود و در عوض امکانات ، شرایط و تسهیلات ، اعتباراتی که در جهت واردات هزینه می شود صرف حمایت از تولیدکنندگان بخش کشاورزی گردد.

۴-حمایت جدی از کشاورزان و روستائیان

بر کسی پوشیده نیست که مهم ترین ، کلیدی ترین و اساسی ترین عامل در افزایش تولیدات در بخش کشاورزی ، فعالان این بخش یعنی کشاورزان و روستائیان هستند و هرگونه حمایتی از بخش کشاورزی در ابتدا باید متوجه این سنگ های زیرین آسیاب تولید مهمترین نیاز جامعه یعنی نیازهای غذایی باشد . کشاورزان ، روستاییان و بطور کلی تولیدکنندگان محصولات کشاورزی هرگاه حمایت جدی را درکنار خود مشاهده نمایند و محصولات تولیدی شان با قیمت مناسب از آنها خریداری گردد ونهاده های کشاورزی با قیمت مناسب در اختیار آنها قرار گیرد و تسهیلات اعتباری به موقع در اختیارشان قرار گیرد، کشاورزان تولید کننده هم بیش از پیش در فعالیت تولیدی خود ثابت قدم مانده و با تولیدات انبوه خود بدون شک ، کشور را از نیازهای غذایی بی نیاز خواهند ساخت.

۵-ارتقاء جایگاه آموزش و ترویج در بخش کشاورزی وبرقراری ارتباط بین مزرعه و دانشگاه

هرگونه افزایش دانایی و تغییر مهارت و به دنبال آن افزایش تولید در گام نخست از آموزش فنون ، دانش و مهارتهای جدید سرچشمه می گیرد و برای آنکه کشاورزان و فعالان عرضه تولیدات بخش کشاورزی از مسائل فنی و مهارتی به خصوص در زمینه علوم و فنون جدید کاربردی مرتبط با افزایش تولید عقب نمانند توجه جدی به آموزش مخصوص آموزش های ترویجی که خاص کشاورزان و روستائیان است باید به عنوان یک اولویت اساسی در عملیاتی نمودن اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی قلمداد کرد و دستگاههای اجرایی مرتبط در این بخش با تمامی توان و با ابزار و امکانات کافی در این عرصه وارد شوندو مقدمات ارتباط بین مزرعه و مراکز علمی و دانشگاهی را فراهم آورده و علم و دانش جدید برای افزایش تولید از هر طریقی که امکان آن وجود دارد بکارگرفته شود.

۶-حمایت های مالی ، اعتباری و تسهیلاتی

از آنجائیکه رشد تولیدات بخش کشاورزی و خودکفایی دراین بخش به عنوان اولین حلقه موفقیت در عملیاتی نمودن اقتصاد مقاومتی محسوب می شود بنابراین از هرگونه کمکی به بخش کشاورزی نباید دریغ کرد از حمایتهای مالی مستقیم به بخش گرفته تا حمایت های یارانه ای به نهاده ها و عوامل تولید که این حمایت ها اگر در قالب اعتبارات و تسهیلات اعطاء میگردد باید به صورت سهل و آسان برای کشاورزان و فعالات عرصه تولیدات بخش کشاورزی باشد و هم به صورت ارزان قیمت تا آنها بتوانند با انگیزه کافی و به صورت سهل و آسان این اعتبارات و تسهیلات را در عرصه تولیدات افزون وبا کیفیت به کار گیرند و قدرت باز پرداخت آن را از محل تولید داشته باشند.

۷-آسان سازی روند خدمات به کشاورزان

درحال حاضر دستگاههای اجرایی متعدد در مراحل تولید محصولات کشاورزی با ارائه خدمات مورد نیاز به کشاورزان مشغولند از بانکها و نهاده های اعتباری تا گرفته تا دستگاه های اجرایی همچون زیرمجموعه تابعه وزارت جهاد کشاورزی که مهمترین آنها سازمان های جهاد کشاورزی ، مدیریت های جهادکشاورزی شهرستان ها و مراکز خدمات جهاد کشاورزی دهستانها می باشند که همه این دستگاه های اجرایی باید در زمینه اجرای اقتصاد مقاومتی در بخش توجیه باشند و یک کشاورز مراجعه کننده به مرکز جهاد کشاورزی دهستان محل تولید را یک عامل تاثیر گذار در عرصه اقتصاد مقاومتی بداند و از هر گونه کمکی به آن کوتاهی ننمایند و با انواع و اقسام دستورالعملهای متعدد او را از ادامه راهش منصرف ننمایند.

۸-به حداقل رساندن ویا حذف ضایعات در بخش کشاورزی

برهمگان واضح و مبرهن است که تولیدات بخش کشاورزی به عنوان محصولات غذایی جامعه با دشواری ها و سختیهای زاید الوصفی توسط کشاورزان پرتلاش کشورمان صورت می گیرد بنابراین هرگونه تبدیل این محصولات به ضایعات از مرحله برداشت گرفته تا نگهداری و سپس توزیع به هیچ وجه پسندیده نیست و شنیدن آمارهای متفاوت که هر سال بین ۲۰ تا ۴۰ درصد از محصولات تولیدی در بخش کشاورزی به صورت ضایعات از بین می رود به هر دلیل ممکن ، یک ضربه مهلک اقتصادی بر پیکره کشور ما محسوب می شود در حالیکه با جلوگیری از همین میزان ضایعات کشور ما می تواند در بسیاری از محصولات کشاورزی به مرز خودکفایی برسد و این امر در اقتصاد مقاومتی از اهمیت و جایگاه والایی برخوردار می باشد.

۹-حفاظت از اراضی کشاورزی به عنوان بسترهای اصلی تولید

کشور ما ایران به عنوان کشوری پهناور و با گستردگی اراضی موجود روبروست اما برای تولید محصولات زراعی و باغی و سایر محصولات غذایی نیاز به اراضی کشاورزی دارای آب و هوای مناسب و زمین های حاصلخیزمی باشد که از این نظر کشور ما دارای محدودیت های جدی است بنابراین باید از اراضی کشاورزی موجود با تمامی توان صیانت شود و در کنار آن مجموعه زمین های دارای توانمندی و قابلیت تولید محصولات مختلف کشاورزی شناسایی و در اختیار فعالان این عرصه قرار گیرد و جلوی تبدیل هر گونه اراضی زراعی ، باغی که می تواند منشاء تولید محصولات کشاورزی باشد به کاربری های غیرمجاز دیگر گرفته شود.

۱۰-پایین آوردن هزینه تولید در بخش کشاورزی

در حال حاضر و به دلائل متعدد ، تولید در بخش کشاورزی با صرف هزینه های گزاف انجام می گیرد و این امر در جهان امروز که مصرف کننده به دنبال محصولی با قیمت پایین تر است به صرفه نیست و به همین دلیل عرصه برای  دلالان و سودجویان وارد کننده محصولات کشاورزی بیش از پیش فراهم می شود. بنابراین تولیدات بخش کشاورزی هم برای تولیدکننده و هم برای مصرف کننده باید اقتصادی و مقرون به صرفه باشد که یکی از راهکارهای مهم دراین زمینه آن است که زیرساخت های تولید در بخش کشاورزی در یک افق برنامه ای کوتاه یا میان مدت اصلاح شود تا کشاورزان تولید کننده بتوانند با کمک های دولتی نسبت به تجهیز و ارتقاء تمامی امکانات تولیدی خود اقدام نموده و سپس تولیداتی قابل رقابت درعرصه جهانی را به بازارهای مصرف عرضه نمایند.

۱۱-بکارگیری انبوه فارغ التحصیلان بخش کشاورزی

درحال حاضر هزاران نفر مهندس کشاورزی در زیر شاخه های متعهدد بخش کشاورزی از زراعت ، باغبانی و دام گرفته تا شیلات و آبزیان و گیاهپزشکی علیرغم دارا بودن سواد و تحصیلات آکادمیک علمی در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکترا اما بیکار هستند و یکی از وظایف دستگاه های اجرایی مرتبط در اجرا و عملیاتی نمودن اقتصاد مقاومتی باید در افزایش تولیدات بخش کشاورزی این باشد که از این خیل عظیم فارغ التحصیلان بخش کشاورزی استفاده گردد و امکانات و شرایط لازم در اختیار آنها قرار گیرد تا فارغ التحصیلانی که به  فعالیت در این بخش علاقه مند می باشند وارد این عرصه شوند و درصورت موفقیت به عنوان الگویی برای سایر افراد در این عرصه برای کسب و کار  مولد ، پویا و بادوام معرفی شوند و سایر افراد فارغ التحصیل از تجربیات آنها بهره مند گردند.

۱۲-توسعه مکانیزاسیون در بخش کشاورزی

عصر امروز به عنوان عصر ماشین و تکنولوژی است و بخش کشاورزی هم از این امر مستثنی نیست چرا که استفاده از ماشین آلات و ادوات کشاورزی علاوه بر کاهش هزینه های تولید و سختی های رایج کار در بخش کشاورزی ، کاهش ضایعات و افزایش بازده تولید را به همراه دارد وبه دلیل آسان سازی مراحل تولید باعث جذب فعالان بیشتری در عرصه کشاورزی خواهد شد اما نکته ای که باید به آن توجه کرد. آن است که قیمت ماشین آلات کشاورزی برای توسعه مکانیزاسیون در بخش کشاورزی  بسیار بالاست و علاوه بر آن بسیاری از ماشین آلات کشاورزی هنوز برای مناطق مختلف کشور بومی سازی نشده اند و بنابراین برای تحقق این امر به عنوان یکی از لازمه های عملیاتی سازی اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی باید از کشاورزان و فعالان این عرصه حمایت شود و ماشین آلات و ادوات کشاورزی با هزینه های پایین در اختیار آنها قرار گیرد و فنون مرتبط با آنها هم به کشاورزان آموزش داده شود.

۱۳-دراولویت قرار دادن بخش کشاورزی در سیاست های کلان توسعه

بخش کشاورزی به دلائل متعدد در حال حاضر در سیاست های کلان توسعه در اولویت قرار ندارد و در خوشبختانه ترین حالت ممکن جایگاه پنجم به بعد را در سندهای توسعه کشور به خود اختصاص داده است در حالیکه در اقتصاد مقاومتی بخش کشاورزی به دلیل آنکه تولیدات گسترده در آن بدون نیاز به ارز صورت می گیرد و از طرفی دیگر بازار عرضه تولیدات آن چه در داخل و چه در خارج مهیا است باید در اولویت سیاست کلان توسعه ای کشور قرار گیرد.

۱۴-طراحی سیستم و زنجیره کامل بازاریابی و بازاررسانی محصولات کشاورزی

تولیدی که قادر نباشد در زمان مناسب و به قیمت مناسب به بازارهای مصرف عرضه شود نهایتاً ارزش اقتصادی خود را از دست خواهد داد بنابراین یکی از مهمترین ضرورت ها در اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی آن است که نسبت به شناسایی بازارهای مصرف داخلی و خارجی اقدام شود و در گام بعدی محصولات تولیدی با شناخت بازارهای مصرف عرضه شوند و تنها در این صورت است که تولیدکننده راضی خواهد بود. در حال حاضر با احتساب کشورهای همسایه مجاور ایران یک جمعیت ۴۰۰ میلیونی وجود دارد که همه آنها به نوعی نیازمند محصولات غذایی متنوع تولیدی در کشورمان هستند که تامین غذای مورد نیاز برای همین تعداد ارزآوری قابل توجهی را برای کشور به دنبال خواهد داشت و برای موفقیت در این بازار وسیع باید به باز طراحی سیستم و زنجیره کامل بازاریابی و بازار رسانی محصولات کشاورزی همت گماشت.

۱۵-بالا بردن قدرت ریسک فعالان بخش کشاورزی با گستراندن چتر بیمه

در حال حاضر فعالیت در بخش کشاورزی به دلیل آنکه کاملاً با محیط طبیعی وحوادث غیرمترقبه سر و کار دارد بنابراین از خطر پذیری بالایی نیز برخوردار می باشد که در این زمینه بیمه های واقعی حمایت از بخش کشاورزی باید تعریف شوند تا کشاورز تولیدکننده یک شبه شاهد از بین رفتن تمامی محصولات و به خاک نشستن خود نباشد و این امر در موفقیت در اقصاد مقاومتی در بخش کشاورزی و تداوم تولیدات در بخش کشاورزی بسیار حیاتی است.

۱۶-توسعه کشت محصولات گلخانه ای

در حال حاضر یکی از راهکارهای اساسی در توسعه  و افزایش تولیدات غذایی ، توسعه کشت گلخانه ای به دلیل بهره وری بالای آن از منابع اساسی در بخش کشاورزی یعنی آب و خاک است و مزیت دیگر آن نیز تولید محصولات زراعی و باغی در هر زمان از سال است که به همان میزان دارای مشتریان دست به نقد در تمامی کشور است که این امر می تواند با حمایت های مالی و اعتباری از فارغ التحصیلان بخش کشاورزی وبا هدف تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی در افزایش تولیدات در بخش کشاورزی عملی گردد.

۱۷-افزایش بهره وری در بخش کشاورزی

امروزه بهره وری در بخش کشاورزی در جوانب مختلف پایین است و این امر از دانش کم فعالان در بخش کشاورزی ، تولید  سنتی ، عدم حمایت جدی از کشاورزان و دهها دلیل ریز و درشت دیگر نشأت می گیرد. اما در اقتصاد مقاومتی و زمانی که ما از بخش کشاورزی تولیدی بیشتر و با کیفیت بالا را انتظار داریم چاره ای جز آنکه که تمامی مشکلات بر سر راه افزایش بهره وری در بخش کشاورزی را برداریم و با افزایش و ارتقاء آن اهداف اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی را محقق نداریم که در این راه وظیفه متولیان امر بسیار اساسی است بطوریکه باید با فرهنگ سازی افزایش بهره وری در بخش کشاورزی گام بلندی را در توسعه واقعی بخش کشاورزی بر دارند.

۱۸-حمایت و تقویت تشکل ها در بخش کشاورزی

در روند افزایش تولیدات بخش کشاورزی قطعاً همه کارها و امورات را نمیتوان از دولت انتظار داشت و دراین راه حمایت ، تقویت و توسعه تشکل های مردمی وغیر دولتی در بخش های مختلف کشاورزی می تواند افق های نوینی را پیش روی این بخش بازگشایی نماید. هرجا و در هرجایگاهی که فعالیت های مرتبط با بخش کشاورزی با نظارت، هدایت و ساماندهی دولت به مردم واگذار شده است موفقیت در آن بخش کاملاً عیان و واضح می باشد و در اقتصاد مقاومتی هم عموم کشاورزان به عنوان خط مقدم خوداتکایی و خود کفایی محصولات کشاورزی محسوب می گردند که توجه ویژه به توسعه تشکل های مردمی می تواند در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی راهگشا باشد.

۱۹-ایجاد انگیزه و جذابیت های لازم برای فعالیت در بخش کشاورزی

درحال حاضر فعالیت در بخش کشاورزی بخصوص در بین جوانان از جذابیت های لازم برخوردار نمی باشد و شاهد عینی براین مدعا هم سن بالای فعالان در این بخش است که اکثر در سنین میانسالی و سالمندی قرار دارند و در حالی که جوانان روستایی ساکن در روستاها باید ادامه دهنده راه پیشینیان خود باشند و شغل آبا و اجدادی شان را با دانش جدید و توان بیشتری دنبال نمایند اما به دلیل به صرفه نبودن فعالیت در بخش کشاورزی ، سخت بودن و دشواری فرآیند تولید محصولات کشاورزی و در کنار آن بالا بودن هزینه های تولید و قیمت پایین محصولات تولیدی زمین های کشاورزی را فروخته روستاها را به عنوان بستر های تولید رها نموده و آواره شهرها می شوند و به شغل های غیر مولد و خدماتی با حداقل درآمد اکتفا می کنند و یا به خیل عظیم بیکاران جامعه اضافه می شوند. برای عملیاتی نمودن اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی چاره ای نیست جز آنکه فعالیت در بخش کشاورزی برای تمامی فعالان این بخش و حتی سایر اقشار جامعه از جذابیت های لازم در جهت درآمد زایی برخوردار شود تا فعالیت در این بخش به صورت همگانی در آید و همه به سرمایه گذاری و تولید در این بخش راغب شوند.

۲۰-تقویت مدیریت دولتی در راهبری کارایی بخش کشاورزی

بخش کشاورزی در تمامی کشورها به دلائل و ویژگی ها خاص این بخش نیازمند حمایت جدی دولتی است و این حمایت ها علاوه بر حمایت های اعتباری و سرمایه ای در زمینه تقویت مدیریت دولتی در راهبردی کارایی و راندمان و افزایش بهره وری بخش کشاورزی هم باید خود را نشان دهد . رها نمودن بخش کشاورزی با دلایلی همچون خصوصی سازی و یا واگذاری امور به بخش های غیر دولتی در حالی که این بخش تامین کننده غذا به عنوان مهمترین نیاز جامعه است به هیچ عنوان قابل توجیه نیست بلکه در اقتصاد مقاومتی دولت به عنوان یار و یاور همواره باید در کنار بخش  کشاورزی و کشاورزان  پر تلاش و سختکوش قرار گیرد تا بتواند تمامی نیازهای غذایی جامعه را پاسخ گفته و با صادرات این محصولات ارز آوری بالایی را برای کشور به ارمغان آورد.

نتیجه گیری :

با در نظر گفتن جمیع جهات در بحث اقتصاد مقاومتی و همچنین نکات کلیدی در عملیاتی نمودن اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی به این نتیجه می رسیم که اصولاً تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی با توجه به ظرفیت ها و توانمندی های موجود در سطح کشور کاملاً واقع بینانه بوده و قابلیت اجرایی بالایی دارد به شرط آنکه نکات کلیدی اشاره شده مورد لحاظ قرار گرفته و زمینه های لازم توسط دستگاه های اجرایی مرتبط با این امر مهم فراهم گردد تولید در بخش کشاورزی به دلیل نیاز حداقلی آن به ارز و از آن طرف ارز آوری قابل توجه آن همواره به عنوان صف مقدم اقتصاد مقاومتی به شمار می رود و اگر اعتقاد و ایمان عمیق به قابلیت ها و توانمندی ها در این بخش وجود داشته باشد و مشکلات ریز و درشت موجود در این بخش از سر راه برداشته شود این فرصت مهم و حیاتی برای کشور به وجود خواهد آمد تا با اتکا به داشته های موجود در بخش کشاورزی و از همین ظرفیت های موجود علاوه بر خود کفایی در تولید نهایی محصولات کشاورزی ، صادرات در این بخش هم با دیگر درآمدهای ارزی در کشور از جمله درآمدهای نفتی برابری نماید.
منابع و مآخذ مورد استفاده :

1. ابراهیمی ، عباس ، اقتصاد مقاومتی ، پایگاه اطلاع رسانی اقتصاد مقاومتی ، ۱۳۹۱ .
2. تاج آبادی ، حسین ، اقتصادی مقاومتی چیست ، پایگاه اطلاع رسانی عطش ، ۱۳۹۱ .
3. شهبازی ، اسماعیل ، ترویج و توسعه کشاورزی ، دانشگاه تهران ،  ۱۳۸۲ .
4. زیدی ، باقر ، نقش مردم در اقتصاد مقاومتی ، رسالت ، ۱۳۹۱ .
5. عسگری ، علی ، راهکارهای اقتصاد مقاومتی ، جام جم ، ۱۳۹۱ .
6. لواسانی ، زینب ، اقتصاد مقاومتی در امتداد جهان اقتصادی ، اقتصاد تبییان ، ۱۳۹۲ .
7. پرچمی ، داوود ، بسترهای اجتماعی ، اقتصاد مقاومتی ، ۱۳۹۱ .

نوشته از:رحمان امامی