در جریان برپایی رژه امروز نیروهای سه گانه ارتش و قرارگاه پدافند هوایی که به مناسبت ۲۹ فروردین (روز ارتش) در جوار حرم ملکوتی نبیانگذار کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) درحال برگزاریست، یک گردان سامانه موشکی بُرد بلند پدافند هوایی S-300 برای اولین بار به نمایش درآمد که البته موشک‌های این سامانه در رژه حاضر نبود و تنها بخش هایی از این سامانه (شامل رادار، پست فرماندهی و ارتباطات) به نمایش گذاشته شد.

یک سال قبل در ۲۴ فروردین ماه سال ۹۴، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه دستور لغو ممنوعیت واگذاری سامانه موشکی S300 به ایران را صادر کرده بود.

قرارداد خرید سامانه S300 در اواخر سال ۲۰۰۷ میلادی امضا شد و قرار بود روسیه ۵ آتشبار از این سیستم موشکی به ارزش حدود ۸۰۰ میلیون دلار را به ایران تحویل دهد اما دیمیتری مدودف، رئیس جمهور وقت روسیه در سپتامبرسال ۲۰۱۰ میلادی با صدور فرمانی تحت عنوان «تدابیر مربوط به اجرای قطعنامه شماره ۱۹۲۹ شورای امنیت سازمان ملل متحد»، تحویل سیستم های S300، تسلیحات زرهی و هواپیما، بالگرد و ناوهای جنگی به ایران را ممنوع و در پی آن، مسکو قرارداد تحویل سیستم های S300 را در سپتامبر همان سال لغو کرد.

ایران نیز در واکنش به این اقدام از روسیه در دادگاه داوری بین‌‌المللی در سوئیس شکایت کرد.

* سامانه S300 چیست؟

سامانه موشکی S300، یک سامانه موشکی سطح‌ به ‌هوای دوربرد با قابلیت استفاده در تمامی ارتفاع‌هاست و در واقع نوع تکمیلی سامانه پدافندی ارتفاع بالای S200 به شمار می‌رود.

این سامانه اواخر دهه ۱۹۷۰ توسط شرکت همکاری‌های صنعتی آلماز آنتی برای نیروی دفاع هوایی شوروی ساخته شد و مدل‌های مختلف این موشک در سازمان ناتو با نام‌های سام ۱۰، سام ۱۲ و سام ۲۰ شناخته می‌شوند.

این موشک در ابتدا برای رهگیری هواپیماها و موشک‌های کروز ساخته شده و بعدها توانایی رهگیری موشک‌های بالیستیک نیز به آن افزوده شد.

S-300PMU یکی از مرگبارترین موشکهای زمین به هوای قابل استفاده در تمامی ارتفاع‌ها به شمار می‌رود که توانایی پیگیری همزمان ۱۰۰ هدف و درگیری با ۱۲ هدف را دارد.

زمان آماده‌سازی آن حدود ۵ دقیقه ‌است و موشکهای آن از نوع انبار شونده ‌است که مانند مهمات معمولی نیاز به هیچگونه نگهداری در مدت عمر مفید خود ندارند.

موشک سطح به هوای S300 در سال ۱۹۷۹ برای دفاع از ساختمانهای حساس و مهم شوروی ساخته شد.

این سیستم پدافندی سپس با تکمیل و توسعه بیشتر برای دفاع در برابر موشک‌های بالستیک بکار می‌رود.