چشمه کیله، صفارود، علم‌کوه و تخت سلیمان، آبشار فرهاد جوی و … از مهم‌ترین جاذبه‌های شهرستان تنکابن است که گردشگران را به خود می‌خواند.

شهرستان تنکابن که نام قدیم آن شهسوار بود در تقسیمات کشوری، در استان دوم (مازندران) تشکیل شد. ظاهراً تنکابن از دوره اواخر قاجار شهسوار گفته می‌شد. در سال ۱۳۲۰ بخش رودسر خود به شهرستان تنکابن مستقل تبدیل و از تنکابن جداشده و تابع استان گیلان شد، در سال ۱۳۲۵ ش بخش نوشهر و چالوس نیز به شهرستان مستقل تبدیل و از تنکابن جدا شد.

این شهرستان در سال ۱۳۲۷ ۳۷ دهستان داشت، در تقسیمات کشوری سال ۱۳۵۵ مشتمل بود بر بخش‌های حومه دو رامسر، ۱۲ دهستان و هشت شهر. در سال ۱۳۶۴ ش بخش رامسر از آن جدا و شهرستان مستقلی شد. پس از انقلاب اسلامی، بنا بر سابقه تنکابن، نام شهرستان و شهر شهسوار به تنکابن تغییر یافت.

در مورد سکنه تنکابن باید گفت که آن‌ها را منتسب به آماردها می‌دانند، در دوران بسیار کهن یعنی درزمانی که شاهنشاهان هخامنشی بر ایران فرمان می‌راندند، در کرانه جنوبی دریا خزر اقوام کادوسی و تپوری و آماردها می‌زیستند که پیوستگی آن‌ها با نژاد آریایی‌ها کاملاً مشخص نشده است. تپورها در مازندران و طبرستان و کادوسی ها در گیلان سکونت داشتند. در مورد محل سکونت مردها یا آماردها اطلاعات ناقص است. گروهی از مورخان محل سکونت آماردها را در نواحی کوهستانی بین آمل و تنکابن قلمداد کردند. چنین به نظر می‌رسد که محل سکونت آماردها بین دو طایفه کادو سی‌ها و تپورها بوده است، یعنی از آمل فعلی رود (اراز تا هراز) به‌طرف مغرب تنکابن تا دیلمان.

مناطق گردشگری:

رودها: رودهای تنکابن عبارتند از چشمه کیله، دو هزار، صفارود، ازارود، گرمارود، ولم رود، تیله رود و رودخانه میر شمس‌الدین. این رودها پس آر آبیاری اراضی شهرستان به دریای خزر می‌ریزند. همچنین این شهرستان دریاچه‌های کوهستانی و چشمه‌های آبگرم و معدنی دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان فلک ده در لیر سر، آب گرمی در روستای میانرود و آب گرم سه هزار را که به گرمای حضرت سلیمان معروف است را نام برد.

چشمه آب‌معدنی شلفت که در سه هزار آن‌هم در نزدیکی چشمه آب گرم سه هزار واقع‌شده است، آب‌معدنی شلفت از آب‌های معدنی بسیار گوارا و شفابخش است برای هضم غذا و ناراحتی‌های کبدی و تنظیم دستگاه گوارشی بسیار مفید و مؤثر است، طعم آن شبیه لیموناد است و املاح معدنی گوناگونی دارد.

پارک ملی خشکه داران:

این پارک در کیلومتر ۳۰ محور تنکابن به چالوس در حدفاصل نشتارود و شهرستان عباس‌آباد در کنار جاده واقع‌شده و تنها ۱۲۰ متر با در یا فاصله دارد. این منطقه حفاظت‌شده به‌عنوان تنها جنگل جلگه‌ای و بکر و از آخرین بازمانده‌های اکو دستگاه‌های جنگلی جلگه‌ای شمال ایران با مساحت تقریبی ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار مترمربع  مساحت به شمار می‌رود.

انواع مختلف گونه‌های جانوری و گیاهی مانند توسکا از نوع کرک که در ایران رو به انقراض است سه‌قلو انجیلی، انار، ممرز، بلوط، لیکلی یا کرات خرمندی، لرگ، ملج، انواع مهم شمشاد، ازگیل جنگلی و یاس وحشی است.

گونه‌های متنوع و فراوان جانوری نیز از قدیم در آن می‌زیستند و در حال حاضر زیستگاه حیوانات وحشی نظیر شغال، گرگ، خوک، گربه وحشی و پرندگانی مثل حواصیل خاکستری، قره، غاز، مرغابی‌ها، دار غاز باکلان، اگوت بزرگ و کوچک است. در حاشیه این منطقه نیز یک موزه تاریخی طبیعی ایجادشده که مجموعه تاکسیدرمی از حیوانات وحش شمال ایران را به‌ نمایش گذارده و همواره مورد استقبال محققان ئ دانش‌پژوهان است.

آبشار فرهاد جوی:

جاده آسفالته دو هزار و سه هزار که از تنکابن آغاز می‌شود پس از عبور از خرم‌آباد به مساحت ۲ کیلومتر به منطقه قلعه گردن می‌رسد که منظره جالبی را در دامنه ارتفاعات کوتاه و جنگلی از جلگه و دریای تنکابن به نمایش می‌گذارد.

این محل با تنکابن ۸ کیلومتر فاصله دارد در کنار جاده از تونل انحرافی و تاریکی قلعه تنکا که آب ولمرود را به رود سه هزار ملحق می‌کند آبشاری ایجادشده که ده متر آر ارتفاع دارد و تا ۵۰ متر قابل‌افزایش است در جمع محیطی زیبا برای اُتراق مسافران به وجود آمده است.

دشت دریاسر:

جاده آسفالته دو هزار از سه‌راهی خرم‌آباد و قبل از پل چشمه کیله آغاز و با عبور از شهر خرم‌آباد و دوراهی لتاک و پارک چالدره با طی مسافت ۴۰ کیلومتر به کلیشم می‌رسد از این نقطه در شرق جاده به‌صورت پیاده در حدود یک ساعت و نیم در مسیر صعود به قله زیبای سیالان دشت زیبای دریاسر وجود دارد.

این دشت ۲۰۰ هزار مترمربع مساحت دارد، ارتفاع دشت از این صحرا ۱۸۰۰ متر بوده و به این خاطر در تابستان دارای آب‌وهوای بسیار مطبوعی است.

منطقه ییلاقی سه هزار:

مسیر دسترسی تنکابن به خرم‌آباد پس از عبور از قلعه گردن به سمت جنوب امتدادیافته و دوراهی لتاک در جنوب شرقی وارد یک جاده خاکی می‌شود که به‌طرف منطقه سه هزار ادامه پیدا می‌کند دره سه هزار منطقه‌ای بکر، زیبا با چشم‌اندازهای بدیع، چمن‌زارها، جنگل‌های مرتفع و جلگه‌ای، رودخانه پرآب سه هزار در آنجا واقع‌شده است.

پارک جنگلی چالدره:

در ۱۸ کیلومتری مسیر تنکابن به دو هزار و در کنار جاده قرار دارد و مسیر آسفالت بوده و پارک زیبای چالدره با ۹۴ هکتار مساحت در میان دلتای دو رود سه هزار و دو هزار و محل اتصال آن‌ها قرار دارد این پارک با پل پارکینگ، سرویس‌های بهداشتی، آب و برق و آلاچیق از امکانات چالدره است.

موزه مردم‌شناسی برسه دو هزار:

این مکان در روستای برسه از توابع دو هزار (روستای شانه تراش) واقع است. این موزه در سال ۱۳۸۹ تأسیس‌شده و فرهنگ، آداب‌ورسوم منطقه به نمایش گذاشته می‌شود.