خبرگزاری بلومبرگ در گزارشی مستند برای تشریح وضعیت بحران بی خانمانی در آمریکا به زندگی طیف گسترده‌ای از افراد جامعه از یک استاد انسان شناسی دانشگاه که سه ماه است در اتومبیل خود زندگی می‌کند تا کهنه سربازی که با معلولیت ناشی از جنگ زندگی می‌کند، پرداخته است.

این زن که در ترس از دست دادن شغل خود به سر می‌برد، نتوانست آپارتمان خود را در اوایل سال جاری حفظ کند. او در تلاش است با کار کردن در دو شغل، زندگی در اتومبیل و ندادن اجاره مسکن و صرفه جویی بتواند مجددا آپارتمانی برای خود تهیه کند تا از این شرایط نجات یاید. او یکی از ۱۶ نفری است که در ۱۲ خودرو در پارکینگی عمومی زندگی می‌کنند. ۱۰ زن و ۲ کودک دیگر نیز شرایط مشابهی را تجربه می‌کنند.

بلومبرگ با اشاره به آمار رسمی ارائه شده، مدعی است که این آمار‌های امیدبخش درست نیستند. جمعیت بی خانمان‌ها همچنان بسیار بالا است و از سال ۲۰۱۲ تاکنون رشدی ۴۷ درصدی داشته است. شمار کسانی که برای اولین بار بی خانمان شده‎اند به ۱۶ درصد افزایش یافته و به رقم ۹۳۲۲ نفر رسیده است. کمتر از ۵۰۰۰ نفر از سال ۲۰۱۱ تاکنون موفق به دریافت سرپناه شده اند.

آمار فدرال اعلام می‌کند که به موازات رهایی آمریکا از رکود بزرگ و رشد بازار‌های سهام و به حداقل رسیدن نرخ بیکاری، بی‎خانمانی نیز کاهش یافته است. اما در حال حاضر بی خانمانی در بسیاری از شهر‌های آمریکا در حال رشد و افزایش است.

خوابیدن مردم در اتومبیل‌ها یا در خیابان‌ها شاهدی دقیق و واضح بر این ادعا است. در سیاتل، تعداد بی خانمان‌های فاقد سرپناه تنها در ماه ژانویه نسبت به سال ۲۰۱۷، رشدی ۱۵ درصدی داشته است. در همین بازه زمانی ارزش سایت آمازون بزرگترین کسب و کار شهر سیاتل با ۶۸ درصد افزایش به ۶۷۵ دلار میلیارد دلار رسید.

در کالیفرنیا محل استقرار شرکت‌هایی مانند اپل، فیس بوک و گوگل نیز براساس سرشماری سالانه وزارت مسکن و شهرسازی در ژانویه سال گذشته، ۱۳۴ هزار نفر بی خانمان بودند که رشدی ۱۴ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۶ را نشان می‌دهد. حدود دو سوم آنان فاقد هرگونه سرپناهی بودند که بالاترین میزان در کل کشور است.

دستکم ۱۰ شهر در سواحل غربی کشور اخیرا اعلام وضعیت اضطراری کرده اند. سانتیاگو، تاکوما و واشنگتن اخیرا با احداث چادر‌هایی در این مناطق برای بی خانمان‌ها تلاش کردند به این فاجعه واکنش نشان دهند. احتمالا سیاتل و ساکرامنتو نیز از همین روش بهره خواهند برد.

“هیچ کس مسئول نیست”

دلیل وخامت اوضاع بسیار ساده است؛ ترکیبی ناخوشایند از رشد آهسته دستمزد و سیر صعودی اجاره مسکن، تهیه مسکن را برای بسیاری از مردم آمریکا به رویایی دور از دسترس تبدیل کرده است. طبق گفته فردی مک، غول مسکن تحت حمایت دولت، واحد‌های اجاره‌ای مقرون به صرفه برای افراد کم درآمد، از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶ به میزان ۶۲ درصد کاهش یافته است.

بلومبرگ در ادامه با اشاره به این که افزایش اجاره مسکن در ترکیب با بی مسئولیتی دولت منجر به وخامت اوضاع شده، نوشت: تحقیقات شرکت Zillow Group در سال گذشته نشان داد که افزایش ۵ درصدی اجاره‌ها در لس آنجلس منجر به بی خانمانی حدود ۲۰۰۰ نفر از ساکنان شهر شد. شرکت مشاوره‌ای مک کینزی اخیرا به این نتیجه رسید که هزینه مسکن ۹۶ درصد در افزایش جمعیت بی خانمان سیاتل نقش داشته است.

بی خانمانی نخستین بار در دهه ۱۹۸۰ توجه ملی را به خود جلب کرد. در آن زمان کاهش درآمد، کاهش برنامه‌های امنیتی اجتماعی و کاهش تعداد خانه‌های مقرون به صرفه، سبب ایجاد بحران در زندگی مردم شده بود. نکته جالب توجه این بود که ریگان رئیس جمهور وقت آمریکا از این پدیده به عنوان انتخاب خودخواسته شیوه زندگی یاد می‌کرد. به زعم بلومبرگ، این مشکل از آن زمان تاکنون مورد بی توجهی دولت‌های مختلف آمریکا بوده است. سیاست‌های دولت ترامپ نیز تنها اهداف را بیش از پیش مبهم می‌کند.

براساس بررسی انجام شده توسط موسسه شهری در سال اخیر بیش از سه چهارم مالکان لس آنجلس قرارداد اجاره خود با مستاجران را لغو کرده‎اند.

با تشدید وخامت اوضاع در شهر‌هایی مانند سیاتل، شرکت‌های مشاوره‌ای مانند مک کینزی محاسبه کرده‎اند که هزینه‌های شهر در صورت عدم اقدام موثر به صورت روزافزون افزایش خواهد یافت. این افزایش هزینه‌ها عمدتا به دلیل به کارگیری پلیس بیشتر، گردشگری فراموش شده، کسب و کار‌های از دست رفته و هزینه‌های درمانی افراد بی خانمان است. این دلیل سوای دلایل اخلاقی برای مقابله با این بحران است.

ماریا فوسکارینیس، بنیانگذار و مدیر اجرایی مرکز ملی حقوق بشر و فقر می‌گوید: “این موضوع برای من عجیب و غریب است که در یک کشور با ثروت بسیار زیاد – و قطعا به اندازه کافی برای همه – افرادی وجود دارند که حتی امکانات اولیه زندگی را ندارند. “

مبارزات وی و سایر فعالان برای مبارزه با بی خانمانی در چارچوب قوانین با اقدام نادرست سیاستمداران جرم تلقی شد.

تلاش‌های مردمی در شهر لس آنجلس برای مبارزه با بی خانمانی توسط افرادی که از حضور و همسایگی افراد بی خانمان در شهر ناراضی بودند نیز ناکام ماند. مخالفت این افراد عمدتا ناشی از نگرانی از کاهش ارزش ملک، ناآگاهی، نژادپرستی و احتمال افزایش جرم و جنایت بود. این مخالفت‌ها حتی به برگزاری تجمعات اعتراض آمیز نیز منجر شد.

بلومبرگ با استناد به گفته مقامات شهری لس آنجلس نوشت تا پیش از اجرایی شدن طرح ۱۰۰ هزار واحد مسکونی برای بی خانمان‌ها تا سال ۲۰۲۱ باید ۱۵ هزار پناهگاه اضطراری تا اواخر سال ۲۰۱۹ به بهره برداری برسد.

این در حالی است که شرکت‌ها و کسب و کار‌هایی بسیار ثروتمند این مناطق که خود از عوامل افزایش هزینه‌های مسکن هستند، از خود رفع مسئولیت می‌کنند. به عنوان مثال شرکت آمازون تنها چند ماه پس از رسوایی مالیاتی اخیرش که در کمتر از یک سال بیش از ۵۰ میلیون دلار برای وی درآمد اضافی داشت، به ارائه خدمات به بی خانمان‌ها پرداخت.