امیر عابد: در مسیر منزل از کنار یک ساختمانی می‌گذرم که بوی گل در اطراف آن هر رهگذری را مدهوش می‌کند. از درز پنجره‌ای که باز مانده بوی گل می‌آید و تا چند متر آن طرف‌تر هم می‌توان آن بو را حس کرد.

از سر و شکل ساختمان و پسران جوانی که در کنار پنجره‌ها حاضر می‌شوند می‌توان حدس زد که این ساختمان یک خانه دانشجویی یا خوابگاه دانشجویی است اما بدون تابلو. نداشتن تابلو به این معناست که اگر خوابگاهی باشد، بصورت پانسیون و خصوصی اداره می‌شود.

بعضی اوقات ساکنان کتاب به دست کنار پنجره‌ها درس می‌خوانند و بعضی اوقات هم که پنجره نمازخانه باز باشد می‌توان دانشجویانی را دید که مشغول عبادت هستند اما در کنار این افراد، دیگرانی زیست می‌کنند که بوی گل می‌دهند، ولی نه از جنس گل‌هایی که ما به اسم‌های مختلف مثل گل لاله، رز و … می‌شناسیم، نه از جنس آن گل‌هایی که علی دایی در روزگار دانشجویی خود در تیم فوتبال دانشگاه و بانک تجارت می‌زد.

آنها بوی گلی می‌دهند که با نام‌های دیگری همچون علف، حشیش و ماری‌جوآنا هم شناخته می‌شود. شاید این روزها در کنار دانشگاه‌ها و خوابگاه‌های دانشجویی زیاد بوی این «گل» به مشامتان رسیده باشد و یا با بوی غریبی مواجه شده باشید که ندانید چیست.

این روزها نگرانی‌ها از افزایش مصرف گل در میان دانشجویان به حدی افزایش یافته که علیرضا جزینی، قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر را مجبور به اعلام هشدار کرده است.

جزینی در یکی از سخنرانی‌های خود با اشاره به افزایش مصرف ماده مخدر «گل» در میان دانشجویان گفت: «در حال حاضر متاسفانه ‏برخی از دانشجویان این تصور را دارند که با مصرف گل، به سمت اعتیاد نمی‌روند؛ در حالی که باید با آموزش صحیح و ‏پیشگیرانه در این بخش، اطلاعات درست را به جامعه دانشجویی و جوانان کشور ارائه داد».‏

۶۷ درصد دانشجویان معتاد در دبیرستان موادمخدر را تجربه کرده‌اند

وی افزود: ۶۷ درصد دانشجویان معتاد، مصرف مواد مخدر را پیش از ورود به دانشگاه و در دوره متوسطه تجربه کرده‌اند. دانشجویانی هم که در خانه‌های مجردی یا خوابگاه‌ها زندگی می‌کنند، بیش از سایرین در معرض آسیب اعتیاد قرار دارند.

قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر افزود: بر اساس آخرین آمار انجام شده، ۲٫۶ درصد دانشجویان دانشگاه‌های تحت پوشش وزارت علوم به مواد مخدر اعتیاد دارند. این‌ها آمار خوبی نیستند، لذا معتقدیم از دو جنبه دانشگاه‌ها می‌بایست فعالیت کنند. یکی علمی کردن مبارزه با مواد مخدر و دیگری اجرای برنامه‌های پیشگیرانه در حوزه دانشجویی. که ما هر دو بخش را در وزاتخانه‌های علوم و بهداشت پی خواهیم گرفت.

حدود ۱۲ هزار معتاد در بین دانشجویان علوم پزشکی

محمدرضا داودآبادی فراهانی، معاون فرهنگی و دانشجویی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه حدود ۹۰ درصد دانشجویان علوم پزشکی تجربه مصرف سیگار داشته‌اند، گفت: ۶٫۴ درصد این دانشجویان نیز روانگردان یا مواد مخدر مصرف کرده‌اند.

وی افزود: آمار ستاد مبارزه با مواد مخدر نشان می دهد که ۶٫۴ درصد دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی از مواد مخدر یا روانگردان استفاده کرده‌اند که البته از آمار دانشگاه‌های دیگر کمتر است.

وی ادامه داد: در مورد مصرف دخانیات نیز بر اساس تحقیقی که در وزارت بهداشت انجام شده، ۷۸ درصد دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی اعلام کرده‌اند که قبل از ورود به دانشگاه تجربه سیگار کشیدن داشته اند و ۱۲ درصد نیز در زمان دانشجویی سیگار کشیده‌اند، بنابراین ۹۰ درصد دانشجویان این دانشگاه‌ها تجربه استعمال سیگار را دارند و فقط ۱۰ درصد دانشجویان گروه پزشکی بعد از فارغ التحصیلی می‌توانند بگویند لب به سیگار نزده‌اند.

حدود ۱۸۰ هزار دانشجو در ۶۰ دانشگاه علوم پزشکی کشور مشغول تحصیل هستند. که با یک حساب سرانگشتی می‌توان متوجه شد که ۱۱ هزار و ۵۲۰ نفر از این دانشجویان اعتیاد دارند.

اعتیاد ۲٫۶ درصد دانشجویان وزارت علوم

پرویز افشار، معاون کاهش تقاضا ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز گفت:  در جمعیت دانشجویی نیز آمار سوء مصرف مواد در میان دانشجویان وزارت علوم ۲٫۶ درصد است. به عبارت دیگر در جمعیت دانشجویی هر کس که تجربه مصرف مواد را حتی به صورت تفننی داشته باشد، جزء ۲٫۶ درصد محسوب می‌شود که این رقم هم خوب نیست.

 ۱۳۰ هزار دانش‌آموز سوء‌مصرف‌ موادمخدر دارند

معاون کاهش تقاضای ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز می‌گوید: اعتیاد در جمعیت دانش‌آموزی و دانشجویی گرچه به اندازه جامعه عمومی نیست، اما چشم‌انداز خوبی ندارد. چنانکه ۰٫۹ درصد از جمعیت دانش‌آموزان ما براساس آخرین طرح ارزیابی سوء مصرف مواد در جمعیت دانش‌آموزی سابقه سوء مصرف مواد را دارند، البته این به معنای معتاد بودن این جمعیت نیست.

افشار افزود: این آمار نشانگر آن است که اگر این رقم را یک درصد در نظر بگیریم، از جمعیت حدود ۱۳ میلیونی دانش‌آموزان ما حدود ۱۳۰ هزار نفر سوء مصرف‌ مواد دارند که این رقم قابل قبول نیست.

وی با بیان اینکه در سند جامع پیشگیری از اعتیاد و نیز سیاست‌های تدوین شده چند محیط را هدف‌گذاری کرده‌ایم تا فعالیت‌های پیشگیرانه در آنها حداکثری باشد، اظها کرد: این فضاها شامل فضای خانه، فضای محله، فضاهای آموزشی اعم از فضای آموزشی وزارت آموزش و پرورش، فضای دانشگاهی و فضاهای صنعتی و کاری است.

 افشار اظهار کرد:  فضاهای صنعتی و کاری وضعیت پیچیده‌ای دارند و شیوع مصرف مواد مخدر در جوامع صنعتی بالا است.

معاونت کاهش تقاضا با تاکید بر اینکه شاه‌بیت مقابله با مصرف مواد مخدر باید در جمعیت دانش‌آموزی اتفاق افتد، بیان کرد: سنین اواخر راهنمایی تا اواسط یا اواخر دبیرستان سنین حساسی هستند که معمولاً تجربه سوء مصرف در این سنین اتفاق می‌افتد، به‌گونه‌ای که ۶۵ درصد از افرادی که در دانشگاه‌ها سیگار یا مواد مصرف کرده‌اند اولین تجربه مصرف سیگار یا آشنا شدنشان با مواد در آموزش و پرورش اتفاق افتاده است.

وی  ادامه داد: سن دانش‌آموزان راهنمایی و دبیرستان بسیار حساس است، به‌گونه‌ای که افراد در این سنین دچار بلوغ شده و به عوارض ناشی از بلوغ همچون احساس کنجکاوی، احساس تشخص، احساس نیاز به کسب تجربه‌های جدید، نیاز به خودنمایی و… دچار می‌شوند و مواردی که همه آنها ممکن است؛ دانش‌آموزان را به سمتی ببرد که بخواهند مورد جدیدی در زندگی خود داشته باشند و ممکن است این مورد جدید مواد مخدر باشد.

اقدامات آموزش و پرورش کافی نبوده‌است

وی ضمن تشکر از مسئولان آموزش و پرورش به دلیل اقداماتی که تاکنون انجام داده‌اند، گفت: به نظر می‌رسد؛ این اقدامات به هیچ عنوان کفایت نمی‌کند. به عنوان مثال با همکاری ستاد بعد از چندین سال تلاش در برخی کتب درسی مباحث مرتبط با مواد مخدر درج شده است، آموزش‌هایی از طریق برگزاری جشنواره جوان سالم ارائه شده و برنامه‌های نوآورانه مشترک بین ستاد مبارزه با مواد مخدر و دفتر کنترل مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد و وزارت آموزش و پرورش وجود دارد، اما هیچ یک کافی نیست.

بوی گل همچنان در خانه‌های دانشجویی

با وجود تمام این صحبت‌ها، برنامه‌ها و هشدارها اما همچنان که از کنار محفلی دانشجویی عبور می‌کنیم بوی غریبی به مشاممان می‌رسد. بوی متعفن گل‌هایی که در کاغذ پیچانده شده و به مانند سیگار در دست دانشجویان دود می‌شود.

سیگاری‌هایی که دودشان می‌پیچد در فضا و بر تن آنها می‌نشیند تا آنها همچنان بوی گل بدهند.